ایده ساخت مسکن اقتصادی به زودی در پایتخت اجرایی می‌شود. این خبر را مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های عمرانی شهر تهران اعلام کرد و گفت: پس از مطالعات تقریبا ۲.۵ ساله بر روی طرح مسکن اقتصادی در روزهای آینده قرارداد اولین پروژه در این قالب در منطقه ۱۹ شهرداری تهران منعقد و طی هفته‌های آینده به عملیات اجرایی می‌رسد.
خشایار باقرپور بیان کرد: مساحت زمین این طرح ۱۱ هزار متر مربع است که حدود ۱۸۰۰ واحد با مساحت ۲۵ تا ۳۵ متر در این زمین ساخته می‌شود. مدیریت شهری منطقه ۱۹ نگاه واقع‌بینانه و مثبتی به این طرح دارد؛ چرا که دیدگاه ما نسبت به احداث این میکرو آپارتمان‌ها ایجاد بستر تشکیل خانواده برای جوانان و افزایش جمعیت در راستای سیاست‌های کلی نظام است.
حدود چهار سال قبل که موضوع ساخت آپارتمان‌های ۲۵ متری توسط شهرداری تهران مطرح شد واکنش‌های منفی را به دنبال داشت تا این‌که با نوسانات قیمت زمین و مسکن برخی مسئولان مسئولان دولتی از لزوم ساخت واحدهای کوچک متراژ سخن گفتند. در عین حال نگرانی‌هایی در بین بعضی افراد نسبت به کاهش کیفیت زندگی در آپارتمان‌های کوچک وجود داشت.
آن‌طور که مسئول اجرای طرح مسکن اقتصادی می‌گوید این واحدها دارای نشیمن، آشپزخانه، اتاق خواب، سرویس حمام و دستشویی، پارکینگ و انباری به صورت دلخواه، مبلمان متناسب با سایز واحد و اثاثیه کامل منزل است. سالن‌های پذیرایی اشتراکی که ساکنان به صورت زمانی می‌توانند از آن استفاده کنند، سالن ورزشی، سالن اجتماعات و رستوران از جمله امکانات رفاهی این پروژه محسوب می‌شود.
قیمت هر متر حدود ۲۵ میلیون تومان
به گفته باقرپور، رویکرد ما در طرح مسکن اقتصادی نقطه بهینه قیمت تمام شده توام با حفظ کیفیت بنا و رعایت استانداردها بوده که با رویکرد واقع‌بینانه نسبت به هزینه نهاده‌های تولید مسکن با قیمت‌های امروز حدود متری ۲۵ میلیون تومان برای ساخت ارزیابی می‌شود. برای نصبیات و تجهیز واحدها نیز ضمن رعایت اصل حمایت از تولیدات داخلی، با توجه به حجم سفارشات، تعامل مستقیم با تولیدکنندگان را در دستور کار قرار داده‌ایم تا انشاءالله بر اساس شاخص‌های اقتصادی امروز با قیمت تمام شده زیر یک میلیارد تومان واحدها را به مصرف‌کنندگان واقعی تحویل دهیم.
وی درباره شرایط خرید مسکن ۲۵ متری بیان کرد: متقاضیان در قالب پروژه تعاونی عمرانی مسکن در این طرح مشارکت می‌کنند، واحدها با سرمایه آنها ساخته و با قیمت تمام شده تحویل داده می‌شود. مدت زمان اجرای طرح بین دو تا سه سال خواهد بود و تاخیر نخواهیم داشت. چرا که با توجه به ماهیت تعاونی عمرانی در صورتی که خدای نکرده متقاضیان به تعهدات مالی خود عمل نکنند امکان حذف و جایگزینی آنها وجود دارد تا پروژه دچار توقف نشود.
ساخت آپارتمان ۳۵ متری دوخوابه در آینده
در اولین گام این پروژه متراژها بیش از ۳۵ متر نخواهد بود اما در مرحله بعد که زوجین صاحب فرزند می‌شوند اجرای پروژه‌ای با واحدهای ۳۵ تا ۴۵ متر دوخوابه پیش‌بینی شده است. باقرپور می‌گوید ما قرار نیست الگوی زندگی ایرانی را تغییر دهیم بلکه هدفمان این است تا هزینه‌های ساخت را پایین بیاوریم؛ صنعتی‌سازی، کوچک‌سازی، ارتقای تکنولوژی و کاهش مشاعات با استفاده از معماری مدرن، از راهکارهایی است که برای کمک به تقویت توان خرید مسکن برای زوج‌های جوان در این طرح مدنظر قرار داده‌ایم.
تورم زمین ۱.۵ برابر مسکن
موضوع تامین مسکن در استطاعت، سال‌هاست که مورد بحث و تبادل نظر بین بدنه کارشناسی و مسئولان حوزه مسکن قرار دارد؛ چرا که نوسانات بازار مسکن به دور شدن متقاضیان مصرفی از این بازار منجر شده است. زاکانی ـ شهردار تهران می‌گوید که مدت زمان خانه‌دار شدن به بیش از ۷۰ سال رسیده و دولت برای تامین مسکن اقشار جامعه طرح نهضت ملی مسکن را در دستور کار دارد.
یکی از معضلات موجود به کمبود زمین در حریم شهرهای بزرگ مربوط است که باعث شده شتاب تورم زمین بعضا بیش از تورم مسکن باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد طی ۱۱ سال (از ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۸) تورم زمین ۱.۵ برابر مسکن افزایش داشته است. سهم زمین در هزینه تولید مسکن از ۲۵ درصد در سال ۱۳۹۴ به حدود ۶۵ درصد در سال ۱۳۹۹ رسید. از سال ۱۳۹۹ به بعد شدت تورم مسکن کاهش پیدا کرد اما تورم نهاده‌های ساخت افزایش یافت و بالاتر از میانگین تورم عمومی شد.
مسکن معضلی جهانی
با همه این اوصاف، مسکن به یک معضل جهانی تبدیل شده و بسیاری از کشورها از جمله چین، ترکیه و کانادا به اشکال مختلف با این مشکل مواجهند. به طور مثال چین با حبس سرمایه در ۶۵ میلیون واحد مسکونی خالی مواجه شد؛ در حالی که کانادا به سالیانه ۵۰۰ هزار مسکن جدید نیاز دارد و ظرفیت تولید آن بیش از ۲۰۰ هزار واحد در سال نیست.
ایران هم از نوسانات بازار مسکن مستثنی نشده که از دلایل آن می‌توان به کاهش ساخت و ساز در دهه اخیر اشاره کرد. متوسط تولید مسکن بین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ حدود ۴۰۰ هزار واحد بود؛ در حالی که طبق طرح جامع مسکن، کشور به سالیانه یک میلیون واحد مسکونی جدید نیاز دارد.
با این حال از خرداد امسال به بعد بازار مسکن به ثبات رسیده است. این آرامش پس از آن ایجاد شد که بازارهای موازی شامل ارز و طلا تحت تاثیر تعاملات بین‌المللی، آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران و کاهش ریسک‌های غیراقتصادی به ثبات رسیدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد نرخ‌های پیشنهادی مسکن در تهران نسبت به خردادماه بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش یافته است.
ایسنا