پلتفرم دوگانه بنزینی و برقی برای نخستین بار در ایران
به گفته حسن محمدقاسمی مدیرعامل جتکو، گروه صنعتی ایران‌خودرو علاوه بر دانش زیرسیستم‌ها و محصول خودروهای برقی، هم‌اکنون به عنوان اولین خودروساز، مالکیت کامل یک پلتفرم خودروی برقی را نیز در اختیار دارد. این پلتفرم دوگانه امکان توسعه مبتنی بر هر دو نوع قوای محرکه بنزینی و برقی را داراست که برای نخستین بار در ایران توسعه یافته است.
وی اقدام گروه صنعتی ایران خودرو در تعریف پروژه خودروی تارای الکتریکی در سال 1398 در شرکت جتکو را اولین اقدام جدی در صنعت خودروسازی در رویکرد برقی‌سازی دانست. این محصول در سال 1401، پس از موفقیت در تست‌های تعریف شده، به عنوان محصول نیمه‌صنعتی به اتمام رسید.
بومی‌سازی دانش و فناوری خودروی برقی
طبق گفته‌های مدیرعامل جتکو، پروژه تارای الکتریکی با هدف بومی‌سازی دانش و خودکفایی در بخش قوای محرکه الکتریکی انجام شد. موتورالکتریکی، واحد کنترل موتور (درایو)، گیربکس، مبدل توان، شارژکننده، واحد کنترل مرکزی خودرو (VCU)، بسته باتری، سیستم مدیریت باتری (BMS) و سیستم مدیریت حرارت، مهم‌ترین زیرسیستم‌هایی بودند که بومی‌سازی دانش و فناوری آنها در پروژه تارای الکتریکی محقق شد.
همچنین در تمام مسیر پروژه سعی بر این بوده است که طراحی زیرسیستم‌ها مبتنی بر امکانات تولیدکنندگان داخلی صورت گیرد. به این ترتیب، دانش طراحی و توسعه خودروی برقی در کشور بومی‌سازی شده است.
مقایسه مشخصات فنی با نمونه‌های جهانی
خودروی تارا با جانمایی 45 کیلووات-ساعت باتری به حدود 350 کیلومتر پیمایش در سیکل ترکیبی NEDC می‌رسد که به پیمایش خودروهای متداول در محدوده قیمتی و کاربری‌های عمومی مشابه در سطح جهان بسیار نزدیک است.
در سایر موارد مانند شیب‌روی، توان موتور الکتریکی، حداکثر سرعت لحظه‌ای و شتاب‌گیری نیز مشخصات خودروی تارای الکتریکی با نمونه‌های هم‌رده قابل مقایسه است. بنابراین از لحاظ فنی، خودروی برقی داخلی در سطح مشابهی با نمونه‌های خارجی قرار دارد.
البته برخی سازندگان خارجی با به‌کارگیری فناوری‌های جدیدتر، به مشخصات بهتری دست یافته‌اند. شرکت جتکو نیز در پروژه خودروی الکتریکی ریرا ، با رویکرد استفاده از فناوری‌های نوین‌تر، دنبال فراهم‌سازی مشخصات فنی برتر است.
برنامه همکاری با شرکای خارجی
مدیرعامل جتکو اعلام کرد که در زمینه تولید خودروی برقی، همکاری با شرکای خارجی برای یک دوره گذار محدود و به‌منظور ترویج و توسعه بازار و گسترش زیرساخت‌ها در نظر گرفته شده است.
این همکاری در یک برنامه مدون به سمت توسعه مشترک، انتقال فناوری و تعمیق داخلی‌سازی پیش خواهد رفت. توافقات جدی نیز با شرکای خارجی در این خصوص انجام شده است.
علاوه بر برنامه کوتاه مدت همکاری با شرکای خارجی، برنامه توسعه داخلی مبتنی بر پلتفرم‌های بومی نیز به طور جدی ادامه خواهد یافت و ایران خودرو به مرور نقش خود را به عنوان محور توسعه خودروهای برقی در منطقه تقویت خواهد کرد.
چالش‌های پیش رو در تولید انبوه
مدیرعامل جتکو مهم‌ترین چالش در مسیر تولید انبوه خودروهای برقی در داخل کشور را قیمت تمام شده و جذابیت بازار دانست. به دلیل هزینه بالای تولید باتری، خودروهای برقی همچنان از لحاظ قیمتی گران‌تر از خودروهای بنزینی هستند.
همچنین با توجه به محدودیت بازار داخلی و در نتیجه محدودیت تیراژ تولید، انتظار می‌رود خودروی برقی در کشورمان از جذابیت قیمتی کافی برای کاربران برخوردار نباشد.
برای عبور از این دوران گذار، ایران‌خودرو برنامه‌های مختلفی دارد که مهم‌ترین آن همکاری با شرکای بین‌المللی برای تولید مشترک است. در درازمدت نیز با کاهش هزینه‌های نگهداری خودروهای برقی، جذابیت آنها افزایش خواهد یافت.
امکان تولید داخلی اجزای خودروی برقی
به گفته مدیرعامل جتکو، در صورت رفع موانع، تولید داخلی اکثر قطعات و مجموعه‌های خودروی برقی امکان‌پذیر است. البته در حوزه‌هایی مانند تولید سلول‌های باتری، سنسورها و فناوری‌های نوین همچنان فاصله‌ای با سطح جهانی وجود دارد که با سرمایه‌گذاری بیشتر می‌توان آن را کاهش داد.
خودرو بانک