اما در اجرای میلگرد بستر باید به نکاتی توجه که به آنها اصطلاحا ضوابط میلگرد بستر گفته می‌شود. توجه به این ضوابط، سبب عملکرد بهتر میلگرد در برابر نیروهای کششی خواهد شد. در این مقاله، پنج مورد از مهم‌ترین این نکات را بررسی می‌کنیم. اما پیش از آن لازم است که با این محصول و نحوه اجرایش بیشتر آشنا شویم. با ما همراه شده و با اجرای اصولی میلگرد بستر آشنا شوید.
میلگرد بستر چیست؟
به‌طورکلی، میلگرد بستر، شامل یک جفت میلگرد موازی است که با میلگرد زیگزاگ یا عمودی به قطر چهار تا ۶ میلیمتر به یکدیگر متصل شده‌اند. این سازه به بخش‌های متفاوتی از دیوار، مانند وادار یا ستون متصل می‌شود. مطابق قوانین، فاصله میلگردهای موازی باید حداقل ۵٫۵ و حداکثر ۱۵ سانتی‌متر باشد. جنس میلگردهای بستر نیز مانند میلگردهای معمول از فولاد و ترجیحا فولاد گالوانیزه یا ضد زنگ است. برای اتصال آنها به دیوار نیز باید از اتصالات فولادی و مقاوم به خوردگی استفاده شود. میلگرد به‌کاررفته به این منظور از نوع آجدار است. آج، میلگرد به اتصال بهتر آن با ملات دیوار کمک می‌کند.
کاربرد اصلی میلگرد بستر در دیوارهای باربر و در درجه بعدی در دیوارهای غیرباربر است. جنس دیوار نیز می‌تواند آجری، سفالی، بتنی، سیمانی یا از انواع بلوک‌های دیگر باشد. میلگردهای به هم پیوسته یا موازی، بین رج‌های دیوار قرار گرفته و آن را یکپارچه می‌کنند.
هدف اصلی از اجرای میلگرد بستر، افزایش مقاومت دیوار در برابر نیروهای کششی بیرونی و نیز افزایش استحکام دیوارهای بلوکی به دلیل مکانیسم دوطرفه‌شان است. میلگردهای بستر زیگزاگ و عمود بر هم که به آن نردبانی نیز می‌گویند با جوشکاری به هم متصل می‌شوند.
لازم به ذکر است که میلگرد بستر زیگزاگ یا خرپایی، مقاومت بهتری نسبت به انواع نردبانی دارد. اما قیمت آن به دلیل تولید دشوارتر، بالاتر بوده و اجرای سخت‌تری هم دارد. قیمت میلگرد بستر به عواملی مانند نوع آج‌ها، قطر میلگردها، جنس آنها و برندشان بستگی دارد. برای استعلام قیمت این محصول به وب‌سایت فولادینو، از معتبرترین فروشنده‌های آنلاین مقاطع فولادی مراجعه کنید.
نحوه اجرای میلگرد بستر چگونه است؟
به‌طورکلی اجرای میلگرد بستر به دقت و محاسبات زیادی نیاز دارد. برای این کار باید حتما از پیمانکارهای باتجربه و مطلع در این زمینه کمک بگیرید. بااین‌حال مراحل آن را می‌توان به‌صورت زیر خلاصه کرد:
• مشخص کردن محل نصب میلگردها و تعیین فاصله آنها. فاصله ۴۰ سانتی‌متری برای میلگردهای افقی توصیه می‌شود.
• سوراخ کردن ستون‌ها در اسکلت‌های بتنی و جای گذاری رول پلاک در آنها به‌منظور نصب بست‌ها
• اتصال بست‌ها با جوشکاری یا سوراخ‌کاری به اسکلت فلزی
• شروع دیوارچینی و سپس قرار دادن میلگردها. با رسیدن به انتهای دیوارها و در ۲۰ سانتی‌متر نهایی، باید میلگردها را خم کنید.
• پوشاندن روی میلگردها با ملات
لازم به ذکر است که مطابق قوانین ملی و بین‌المللی برای دیوارهای با عرض بیشتر از چهار متر، باید از والپست یا وادار استفاده کرد. در این دیوارها، میلگرد، نه به بست‌های فولادی یا دیگر اتصالات، بلکه به والپست متصل می‌شود. برای این منظور در انتهای میلگردها از شاخک‌های فلزی برای جوشکاری به والپست استفاده می‌شود. این شاخک به‌صورت یک ذوزنقه بدون ضلع بزرگتر است.
پنج نکته اجرای اصولی میلگرد بستر
حال که با ویژگی‌ها و کلیات اجرای میلگرد بستر آشنا شدیم، لازم است که مهم‌ترین نکات نصب و اجرای اصولی آن را شرح دهیم.
نحوه اتصال میلگرد بستر در دیوارهای بلوکی
نه‌فقط در دیوارهای عریض، بلکه به‌طورکلی در دیوارهای ساخته‌شده از انواع بلوک مانند بلوک‌های خالی بتنی، لیکا و هبلکس، از والپست استفاده می‌شود. بین والپست‌ها نیز میلگرد بستر قرار می‌گیرد. نکته مهم این است که نبشی نگهدارنده در این دیوارها نباید به والپست‌ها جوش داده شود. از طرف دیگر در دیوارهای هبلکس، با بند بستر کمتر از سه میلیمتر از میلگردهای بستر افقی موازی یا عمود بر هم استفاده می‌شود.
برای اطلاع از قیمت والپست نیز به وب‌سایت فولادینو مراجعه کنید.
نکات مربوط به فواصل در اجرای میلگرد بستر
طبق یک قانون کلی، حداکثر فاصله هریک از نقاط اتصال مفتول‌های میانی به مفتول‌های موازی در میلگردهای عمودی یا زیگزاگی باید ۷۵ برابر قطر میلگردها باشد. این فاصله برای هر دو اتصال پیاپی و نه لزوما در یک طرف میلگرد بستر، تعریف شده است. همچنین اگر طول دیوار از ۴۰ برابر ضخامتش بیشتر باشد، نمی‌توان از این روش برای مقاوم‌سازی استفاده کرد.
نکات مربوط به محاسبه میلگرد بستر
به‌طورکلی دو روش برای محاسبه وزن میلگرد بستر وجود دارد. اولی که مطابق آیین‌نامه ۲۸۰۰ ساختمان‌سازی است، ایجاب می‌کند که سطح میلگرد بستر، ۰٫۰۰۰۳ سطح مقطع دیوار باشد. طبق روش دوم، که به روش تجویزی معروف است، به ازای حداکثر هر ۴۰ سانتی‌متر از ارتفاع دیوار، باید یک ردیف میلگرد بستر اجرا شود. روش دوم کاربردی‌تر است و نتیجه آن با محاسبه از طریق روش اول، برابر خواهد بود.
ضخامت ملات روی میلگرد بستر
ضخامت ملاتی که با آن میلگرد بستر پوشانده می‌شود، به قطر میلگردها بستگی دارد. طبق قوانین، ضخامت ملات باید حداقل دو برابر قطر میلگردها باشد. بااین‌حال، حداکثر ضخامت مجاز ملات تعیین‌شده، ۱۶ میلیمتر برای میلگردهای با قطر هشت میلیمتری است. در صورت اجرای عمودی میلگردهای بستر، فاصله آنها تا سقف یا تیرچه‌بلوک با سیمان یا بتن پر می‌شود.
نکات مربوط به انتخاب میلگرد بستر
هنگام خرید میلگرد بستر باید از فروشنده، اطلاعات کاملی در خصوص خواص مکانیکی آن دریافت کنید. مهم‌ترین این مشخصات به شرح زیر هستند:
• حداقل تنش تسلیم: ۴۵۰ مگاپاسکال
• حداقل تنش نهایی: ۵۵۰ مگاپاسکال
• نسبت تنش نهایی به تسلیم: حداقل یک به دو
مقدار تنش تسلیم در صورت تایید مهندس محاسب می‌تواند از ۴۵۰ مگاپاسکال کمتر باشد؛ اما نسبت یک به دوی آن با تنش نهایی، نباید تغییر کند.
سخن آخر درباره میلگرد بستر و اجرای آن
یکی از راه‌کارهای مهم برای مقاوم‌سازی مصالح در ساختمان‌سازی، مسلح کردن آنها ملات با میلگرد است. درحالی‌که میلگردهای ضخیم، برای مسلح کردن بتن و فونداسیون کاربرد دارند، از میلگردهای نازک‌تر به قطر حداکثر هشت میلیمتر برای مقاوم‌سازی دیوارها استفاده می‌شود. آنها در قالب یک سازه زیگزاگی یا نردبانی، بین رج‌های دیوار قرار گرفته و نیروهای کششی وارده بر آن را خنثی می‌کنند.
در تهیه میلگرد بستر باید به خواص فیزیکی، کیفیت متریال به‌کاررفته و اعتبار برند دقت داشت. در غیر این صورت، اجرای آن فایده چندانی نداشته و حتی ممکن است با ایرادات مهندس ناظر یا محاسب مواجه شود. وب‌سایت فولادینو، یکی از بهترین فروشگاه‌های آنلاین انواع مقاطع فولادی از معتبرترین برندهای ایرانی با ضمانت اصالت کالاست.