«سهم ثروتمندان از یارانه بنزین 17.5 برابر فقراست»، این جمله بخشی از گزارش شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت (تصویر 1) است که از بازتوزیع ناعادلانه یارانه انرژی در کشور خبر می‌دهد.
طبق این گزارش دهک دهم جامعه سالانه 4.5 میلیارد دلار یارانه بنزین می‌گیرد؛ رقمی 1.5 برابر ضرر کشور از ناترازی بنزین که منجر به واردات (تهاتر یا سوآپ) روزانه 10 میلیون لیتر بنزین شده است.
در این راستا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش اخیر خود پیشنهاد کرده که به‌منظور برقراری عدالت در بهره‌مندی از یارانه بنزین در جامعه، دولت از ابتدای خردادماه سال 1403 به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر عضو خانواده، ماهیانه 15 لیتر بنزین سهمیه‌ای اعطا کند.
این سهمیه اعطایی از محل حذف سهمیه خانوارهای دارای سه خودرو و بیشتر اختصاص داده می‌شود و ضروری است دولت امکان تبادل سهمیه بنزین را در بازار انرژی فراهم کند. طبق این پیشنهاد، قیمت بنزین سهمیه‌ای و آزاد و میزان سهمیه خودروهای عمومی تغییری نمی‌کند.
پیش‌تر دولت سیزدهم در اسفند 1400 قصد داشت طرح «بنزین برای همه» را با هدف تخصیص بنزین به هر کد ملی به جای هر خودرو اجرایی کند که طرح آزمایشی آن برای مدت سه ماه در کیش اجرایی شد.
استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر مرتضی زمانیان با اشاره به طرح بنزین کیش می‌گوید که معلوم نیست با وجود موفقیت در اهداف تعیین شده، دلیل توقف در اجرای این طرح چه بوده است.
طبق گزارش شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت، در حال حاضر 13 میلیون خانوار در ایران (معادل 45 درصد از کل)، خودرویی نداشته و از یارانه بنزین سهمی ندارند، درحالی که 1.3 میلیون خانوار ثروتمند دارای بیش از 2 خودرو هستند و 22 درصد از کل خودروهای کشور را در اختیار دارند. به بیان دیگر هم‌اکنون سهمیه بنزین 10 خانوار بدون خودرو در جیب یک خانوار با دو خودروی بیشتر است.
فارس