حجت اله عبدالملکی با بیان اینکه در حال حاضر 97 منطقه آزاد و ویژه مصوب داریم که 48 منطقه فعال هستند، گفت: یکی از اتفاقاتی که در دولت سیزدهم رخ داد این بود که تشکیل سه منطقه آزاد جدید در مجلس شورای اسلامی مصوب شد و بعلاوه، اساسنامه هفت منطقه آزاد مصوب در دولت گذشته نیز، در این دولت تصویب شد که مدیران آن در حال انتصاب هستند و کار خودشان را رسما شروع می کنند؛ یعنی در این دولت، عملا 10 منطقه آزاد به هشت منطقه قبلی اضافه شده است.
وی گفت: مهم ترین مأموریت‌های مناطق آزاد و ویژه اقتصادی را در قوانین بالادستی در شش عنوان می توانیم خلاصه کنیم که شامل جهش تولید و صادرات، انتقال فناوری، تأمین نیازهای اساسی کشور، جذب منابع مالی و سرمایه از خارج کشور و عمران و آبادانی منطقه که جزئیات فراوان دارد اما آن عنصری که ریشه همه این موارد است، مسئله تولید است و ریشه تولید هم سرمایه گذاری است.
گفتمان سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد مغفول مانده بود
عبدالملکی با بیان اینکه در ادوار گذشته، گفتمان سرمایه گذاری در مناطق آزاد و مخصوصا در مناطق ویژه، تا حدی مغفول و در حاشیه بوده است، اظهار داشت: ما وقتی کار خودمان را در دولت سیزدهم شروع کردیم، دیدیم که با مفهوم سرمایه گذاری، برخورد درستی نشده و گاهی حتی به «سرمایه گذار» به عنوان ارباب رجوع نگاه می شد.
وی افزود: به تبع این نگاه، ظرفیت ها و مزیت های ویژه ای که برای سرمایه گذاری در مناطق آزاد وجود داشت، مفغول واقع شده و حتی اطلاع رسانی هم نمی‌شد و همین باعث شده بود که سیاستگذاران در سطح کلان، توجهی به این مزیت‌های اقتصادی مناطق نداشته باشند.
تراز تجاری مناطق آزاد تا قبل از دولت سیزدهم منفی بود
دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادیعنوان کرد: همین موضوع باعث شده بود، در نهایت آن فرآیند سرمایه گذاری و جنب و جوشی که باید، در حوزه صادرات شکل نگیرد و تراز تجاری مناطق آزاد، تا قبل از این دولت، تقریبا همیشه منفی باشد.
عبدالملکی گفت: در دوره جدید، چند اتفاق افتاد که یکی، بحث تمرکز بر عنصر سرمایه گذاری است؛ ما گفتیم مأموریت اصلی این مناطق، جذب سرمایه گذار است و اصلا این مناطق، "بهشت سرمایه گذاری" هستند.
کلیدواژه بهشت سرمایه‌گذاری برای مناطق آزاد در دولت سیزدهم
وی تأکید کرد: ما روی این مفهوم «بهشت سرمایه گذاری» کار و اطلاع رسانی کردیم؛ البته نه به این معنا که در حال حاضر ما اینجا را به بهشت سرمایه گذاری تبدیل کرده ایم، بلکه این مناطق به خودی خود، بهشت سرمایه گذاری هستند.
عبدالملکی عنوان کرد: ما پنج خصوصیت را در مناطق آزاد و ویژه داریم که معتقدم در کمتر نقطه‌ای در دنیا، این خصوصیات، همراه هم وجود دارد؛ حتی اخیرا بنده مسابقه ای اعلام کردم که اگر کسی بتواند منطقه ای را در دنیا معرفی کند، که این پنج ویژگی را با هم داشته باشد به او جایزه بدهیم.
مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی گفت: این پنج ویژگی که به موجب آن به اینجا بهشت سرمایه گذاری می گوییم، از جمله، شامل پایین بودن هزینه تولید، هزینه نیروی کار، انرژی، قیمت زمین و مواد اولیه در این مناطق است که البته در کل اقتصاد ایران، این هزینه ها پایین است.
وی افزود: دومین مؤلفه، بحث زیرساخت‌ها است که ما زیرساخت‌های توسعه یافته ای در سراسر کشور داریم که در مناطق ویژه، توسعه یافته تر است، چون غیر از بهره مندی از بودجه های عمومی، 60 تا 70 درصد بودجه خود مناطق آزاد هم «عمرانی» است.
عبدالملکی «دسترسی خوب به بازار» و «سهولت کسب و کار» در مناطق آزاد را از مؤلفه های دیگر آن عنوان کرد و گفت: چون مناطق آزاد کشور، مدیریت واحد دارند و مدیر عامل منطقه، بالاترین مقام دولتی در آن محسوب می شوند، به لحاظ قانونی، فرآیند های مربوط به امور اداری سرمایه گذاری، از جمله مجوز ها، توسط آنها انجام می شود و بنابراین سهولت کسب و کار بسیار بالا است.
وی معافیت های مالیاتی 20 ساله و معافیت های گمرکی مادام العمر برای مواد اولیه و تجهیزات را از دیگر مؤلفه های مناطق آزاد بر شمرد که باعث می شود این مناطق بسیار مستعد و برای سرمایه گذاری، به صرفه باشد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی تصریح کرد: همه اینها در حالی است که سرمایه گذاران داخلی که سهل است، حتی مقامات اقتصادی کشور نیز اغلب از این مؤلفه ها بی اطلاع بودند، چه برسد به سرمایه گذاران خارجی و مقامات دیگر کشورها.
تعریف 1000 بسته سرمایه گذاری برای مناطق آزاد
عبدالملکی ادامه داد: یکی از اقدامات مهم دولت سیزدهم، تعریف یک هزار بسته سرمایه گذاری در این مناطق به ارزش 20 میلیارد یورو، معادل ریالی 900 هزار میلیارد تومان است؛ بسته که می گوییم، منظور، یک پروژه مشخص؛ مثلا تولید باطری خودرو است که مطالعات امکان سنجی اولیه اش انجام و مشخص شده که چقدر سرمایه می خواهد و چقدر سودآوری دارد.
وی افزود: در این پروژه ها امکاناتی مثل زمین، آب و برق و سایر امکانات زیرساختی آماده شده است و دیگر لازم نیست انرژی سرمایه گذار، برای گرفتن زمین و آب برق و ... تلف شود، بعلاوه اینکه سه مجوز سرمایه گذاری به صورت بی نام هم برای پروژه صادر شده و اینکه بخواهید دنبال مجوز از این دستگاه به آن دستگاه بدوید هم منتفی است.
مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی عنوان کرد: یکی دیگر از کارهایی که انجام شد، این بود که در رویداد های مختلف داخلی و خارجی این بسته ها و «بهشت سرمایه گذاری» خودمان را معرفی کنیم.
وی گفت: ما پنج رویداد بین المللی برگزار کردیم و پنج رویداد هم در داخل کشور ظرف همین امسال برگزار شد و هر گاه در رسانه های داخلی و بین المللی حضور پیدا میکردیم، یا در رویداد های خارجی که می رفتیم، موضوعات مذکور را مطرح و جزئیات آن را تشریح میکردیم و تبلیغات نسبتا گسترده ای انجام میدادیم.
عبدالملکی تصریح کرد: به همین علت، کلید واژه «بهشت سرمایه گذاری» اصطلاحا، ترند شد و باعث جلب توجه سرمایه گذاران شد.
720 تقاضای سرمایه گذاری در مناطق آزاد در 10 ماهه امسال
وی اعلام کرد: در نتیجه همین اقدامات، در همین امسال، از ابتدای فروردین تا اول بهمن ماه، بیش از 720 هزار میلیارد تومان تقاضا برای سرمایه گذاری، فقط در مناطق آزاد (بدون لحاظ مناطق ویژه) دریافت شده، که تعداد زیادی از آنها بررسی و تبدیل به قرارداد شده و برنامه ما این است که تا آخر سال، عمده این درخواست ها را به قرارداد تبدیل کنیم و اصطلاحا روی زمین بیایند.
پذیرش 200 بسته پیشنهادی دولت از سوی سرمایه‌گذاران
عبدالملکی با اعلام اینکه از مجموع این هزار بسته، تقریبا 200 بسته، بازاریابی شده و از سوی سرمایه گذاران انتخاب شده اند، یادآور شد: البته ما بسته های مذکور را به عنوان مثال هایی برای سرمایه گذاری ارائه کرده ایم و به هیچ وجه سرمایه گذاری، در این موارد محدود نشده است، کما اینکه خارج از این موارد هم سرمایه گذارانی آمده اند و طرح های خودشان را ارائه داده اند و پذیرفته ایم.
وی تصریح کرد: دلیل ارائه این بسته های سرمایه گذاری این بود که خیلی وقت ها سرمایه گذاران می آمدند و می گفتند من یک پولی دارم و چه کار می توانم انجام دهم؟بسته های سرمایه گذاری ما از 3 – 4 میلیارد تومان شروع و تا دو، سه هزار میلیارد تومان ادامه می‌یابد.