«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و مذاکره کننده ارشد هسته ای بزودی در صدر هیاتی بلند پایه عازم ژنو سوئیس می شود تا طرحی تازه را برای حل و فصل موضوع هسته ای کشورمان روی میز مذاکره بگذارد.
طرح تهران هنوز به نمایندگان کشورهای ۱+۵ و «کاترین اشتون» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ارائه نشده اما گمانه زنی های رسانه های غربی درباره آن از چند روز پیش آغاز شده است، گمانه زنی هایی که بعضا به جای واقع بینی مبتنی بر تمایلات و خواسته های برخی تندروها در طرف مقابل است.
با روی کارآمدن دولت دکتر «حسن روحانی» و تغییر مذاکره کننده ارشد هسته ای جمهوری اسلامی ایران، گرچه عرصه سیاست خارجی ایران، رویکردی نو مبنی بر تعامل سازنده با جهان را در پیش گرفته اما اصول آن همچنان غیرقابل تغییر است.
اصولی همچون برخورداری از حق غنی سازی در خاک ایران و پذیرفتن تعهدات در چهارچوب معاهده ان.پی.تی در زمره موضوعاتی است که در مشی سیاست خارجی تهران غیرقابل تغییر است و بارها نیز مقامات جمهوری اسلامی ایران بر آن تاکید کرده اند.
طرح تازه تهران برای دور جدید مذاکرات
دولت تدبیر و امید که به گفته رییس جمهوری در مدت ۵۰ روز در عرصه سیاست خارجی، گام هایی به اندازه ۵۰۰ روز برداشته است، قرار است در گام عملیاتی دیگری پس از دستاوردهای سفر نیویورک، هفته آینده در ژنو طرحی مکتوب را به ۱+۵ ارائه کند.
منابع دیپلماتیک می گویند تهران با در نظر گرفتن اصول خود و نیز درک برخی نگرانی های غیرسیاسی و تا حدی منطقی غرب، این طرح را در دور جدید مذاکرات ارائه می کند که نه تنها گام های پیش بینی شده در آن منطقی و ملموس است بلکه به پیشبرد بازی برد - برد کمک خواهد کرد.
در واقع، تهران بنا ندارد در دور جدید مذاکرات در دالانی تاریک، بی هدف و بدون روشن بودن دورنمای آینده گفت و گوها گام بردارد.
جمهوری اسلامی ایران در تلاش است برای تغییر مسیر عملی مذاکرات از فضای «تقابل» به «تعامل»، پیشنهاداتی کاملا منطقی و واقع بینانه ارائه کند تا نه تنها اراده سیاسی غرب بلکه میزان صداقتش را هم در عمل محک بزند.
در بازی برد - برد تهران، هدف مشترکی برای رسیدن دو طرف به آن تعیین خواهد شد تا هم حقوق به حق ملت ایران محفوظ بماند و هم ابهامات و نگرانی های غیرسیاسی غرب درباره برنامه هسته ای صلح آمیز کشورمان برطرف شود.
مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران برای مذاکراتی جدی و واقعی راهی ژنو است و انتظار دارد طرف مقابل نیز با اراده سیاسی محکم و حسن نیت لازم وارد این دور از گفت و گوها شود؛ گفت و گوهایی که چهارچوب زمانی مشخصی خواهد داشت و مذاکره برای مذاکره نخواهد بود.
باید دید با ارائه طرح مکتوب تهران به گروه ۱+۵ و نیز با توجه به اینکه دکتر ظریف طرح پیشنهادی این گروه در مذاکرات آلماتی را طرحی به تاریخ پیوسته دانسته، اراده سیاسی غرب برای برداشتن گام های اعتماد سازی همچون لغو تحریم های یک جانبه و دو جانبه و نیز تحریم های شورای امنیت سازمان ملل تا چه حد استوار است؟
زهرا هژبری
خبرگزاری ایرنا