محمد حسین ادیب در مورد تاثیر مذاکرات ایران و 1+5 بر اقتصاد ایران اظهار کرد: این مذاکرات، جزئی از بسته سیاستی تشنج زدائی در روابط ایران و غرب است، ظاهرا طرفین تفاهم کردهاند که تنش جدیدی در روابط ایجاد نشود از این رو می توان پیش بینی کرد که یکسال آینده دوران تشنج زدائی در روابط ایران و غرب و بالاخص ایران و آمریکا خواهد بود و به طور تدریجی و گام و گام پیش میرود؛ بنابراین متناسب با کاهش سطح تشنج بین ایران و غرب، انتظارات تورمی در کشور سرکوب شده و در پایان یکسال، حباب انتظارات تورمی میترکد و تمامی کسانی که بر اساس انتظارات تورمی در بازار فعال بودند آن را ترک خواهند کرد.
وی با بیان اینکه با ترکیدن حباب انتظارات تورمی حباب قیمت زمین در ایران نیز از بین خواهد رفت افزود: این در حالی است که قیمت زمین 800 درصد و مسکن 500 درصد در تهران طی هشت سال گذشته افزایش یافته است به طوری که قیمت زمین در این استان در سال 91 حدود 160 درصد و مسکن 69 درصد افزایش یافت، از سویی دیگر سه سال قبل زمین 40 درصد هزینه تمام شده مسکن در تهران را تشکیل میداد که به 70 درصد افزایش یافته است از این رو قویترین احتمال، ترکیدن حباب قیمت زمین در تهران بوده و وزن زمین در مسکن به شدت کاهش خواهد یافت.
استاد دانشگاه اصفهان با توجه به فضای ایجاد شده حاصل از مذاکرات به آینده کسانی که با دریافت وام وارد معامات حبابی شدهاند نیز اشاره و توضیح داد: در حالی که سال گذشته دوران رشد انتظارات تورمی در ایران بود یکسال آینده دوران ترکیدن انتظارات تورمی شکل گرفته طی هشت سال گذشته است از این رو این گروه که بر اساس انتظارات تورمی اقدام به اخذ وام بانکی کردهاند با زیان بازار را ترک میکنند، بنابراین برنده این بازی کسانی هستند که زودتر شرایط جدید را درک کرده و از بخشهای حبابی خارج شوند.
وی افزود: عمده کسانی که بر اساس انتظارات تورمی اقدام به خرید ارز، طلا و زمین و مسکن کردهاند با مشاهده زیان، فروشنده میشوند در حالی که کمتر خریداری خواهند یافت که طی این فرایند عرضه بیش از تقاضا شده و سقوط آرام قیمتها به سقوط شدید تبدیل میشود.
ادیب با تاکید بر این که بانک مرکزی نباید اجازه دهد تا سقوط آرام قیمتها به سقوط شدید تبدیل شود ادامه داد: در حالی که واردات اولویت 10 ممنوع است در صورت گرایش بازار برای کاهش شدید نرخ ارز، راهکار مناسب، آزادسازی مرحلهای واردات این کالاها خواهد بود تا تقاضا برای ارز افزایش یافته و از سقوط بیشتر نرخ آن جلوگیری شود.
اولین اولویت دولت پس از حل بحران هستهای ؟
این کارشناس همچنین اولین اولویت اقتصادی دولت جدید پس از تشنج زدائی از روابط ایران و غرب را حذف یارانه انرژی عنوان کرد و گفت: این در حالی است که حذف یارانه انرژی رکود را تشدید می کند.
ادیب توضیح داد: یکسال آینده دوران مبارزه دولت با تورمی که به رکود انجامیده خواهد بود، بنابراین اگر پس از یکسال حذف یارانه انرژی در دستور قرار گیرد رکود ادامه می یابد و تا زمان کاهش این یارانه رکود جز لاینفک اقتصاد ایران خواهد بود.
وی با بیان اینکه اگر حذف یارانه انرژی در مدت طولانی مثلا یک پروسه پنج ساله انجام شود رکود مدت دار خواهد شد خاطرنشان کرد: تنها راه حل ورود اقتصاد ایران به فاز رونق طولانی نشدن فرایند حذف یارانه انرژی است بر این اساس بزرگترین اولویت دولت برای ایجاد رونق در اقتصاد سریع تر عمل کردن و کوتاه کردن دوران حذف یارانه انرژی است.
خبرگزاری ایسنا