استابلایزرها، تغییرات ناخواسته ولتاژ را کنترل می‌کنند و از نوسانات ناشی از افزایش یا کاهش ناگهانی ولتاژ جلوگیری به عمل می‌آورند. این وسیله نه تنها از آسیب به دستگاه‌های الکتریکی خانه جلوگیری می‌کند، بلکه از خطرات حاصل از سوختن یا آتش‌سوزی‌های ناشی از نوسانات نیز محافظت می‌کند. به علاوه، استفاده از استبلایزرهای ولتاژ، عمر تجهیزات الکتریکی را افزایش داده و هزینه‌های تعمیراتی آینده را کاهش می‌دهد. حالا نیز با فرا رسیدن فصل گرم سال و افزایش میزان مصرف برق، با چالش‌های جدیدی برای پایدار نگه داشتن برق خانگی روبه‌رو هستیم که بدون استابلایزر غیر ممکن است.
پس در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا در مورد استبلایزرهای خانگی و ویلایی مخصوص تابستان و انواع‌شان صحبت کنیم.
استابلایزر خانگی
نیمه اول سال فصل استفاده از کولرهای گازی اسپلیت و لوازم برقی پر مصرف است. ماه‌های تابستان به عنوان ماه‌های اوج مصرف برق شناخته می‌شوند و کنترل نوسان و افت ولتاژ در این نیمه از سال بسیار چالش‌برانگیز است. این روزها نیز اکثر خانه‌ها حداقل یک یا دو کولر اسپیلت دارند و در گرم‌ترین روزها به صورت ۲۴ ساعته از آن استفاده می‌کنند. ترکیب این لوازم پر مصرف با سایر لوازم الکتریکی خانگی، باعث بالا رفتن مصرف انرژی و در نتیجه افت ولتاژ می‌شود.
اگر دقت کرده باشید، در کشور خودمان هم هر سال چند روز از ماه با قطعی برق سراسری روبه‌رو هستیم و مشکلات نوسان برق نیز در این شرایط بیشتر از قبل حس می‌شود. کولرهای گازی با وجود مصرف بالایی که دارند، نسبت به سایر کولرهای آبی و معمولی بیشتر خنک می‌کنند و همین موضوع سبب می‌شود بین خانواده‌ها محبوب‌تر باشند. البته این کولرها در کنار کارایی بالا، هزینه کمی هم ندارند و نمی‌توان ریسک سوختن‌شان در اثر نوسان ولتاژ را به جان خرید. به همین دلیل لازم است پیش از فرا رسیدن تایم اوج مصرف و گرم شدن هوا به فکر حفاظت از سیستم برقی خانه‌تان باشید. نصب و خرید استابلایزر خانگی که با توان و بار مورد نیاز خانه شما هماهنگ باشد، می‌تواند جلوی این ضررهای ناگهانی را بگیرد تا با خیالی راحت و دلی خنک تابستان را سپری کنید.
استابلایزر ویلایی
یکی دیگر از محیط‌هایی که در فصل تابستان طرفداران زیادی دارد، ویلاهای تفریحی اطراف شهر است. این ویلاها معمولا در مناطق خوش آب و هواتر قرار گرفته‌اند، اما به همان میزان هم از شهر دورند و با مشکلاتی مثل نوسان برق دست و پنجه نرم می‌کنند. با اینکه شهرهای خشک مرکزی ایران بیشتر از کولر آبی استفاده می‌کنند، اما حالا با گرم شدن بیش از حد تابستان‌ها، تقریبا در هر خانه و ویلایی یک کولر گازی پیدا می‌شود. مصرف برق این کولرها بسیار بالاست و خیلی از مدل‌های آن به سیستم‌های محافظتی خاصی مجهزند و در صورت وجود نوسان ولتاژ زیاد، روشن نمی‌شوند.
به عنوان مثال ویلاهای خارج از شهر تهران، کیپ به کیپ هم ساخته شده‌اند و هر کدام بیش از یک یا دو کولر اسپیلت برای خنک نگه داشتن فضای داخل دارند. در کنار این کولرها، باید به پمپ آب استخر و سیستم‌های روشنایی ویلاها هم اشاره کنیم تا متوجه مصرف زیاد انرژی در این محیط‌ها شویم. همه این موارد در کنار هم سبب افت شدید ولتاژ در شهرهای ویلایی شده و نیاز به نصب استابلایزر ویلایی و تقویت‌کننده ولتاژ را بالا می‌برند. در ادامه به انواع استبلایزرهای خانگی و ویلایی میپردازیم تا ببینیم به صرفه‌ترین و بهینه‌ترین گزینه برای این محیط‌ها کدام است.
انواع استابلایزر خانگی و ویلایی
حالا که با مشکلات برقی فصل گرم سال آشنا شدیم، باید به دنبال یک راه حل برای جلوگیری از افت ولتاژ و دردسرهای همراه با آن بگردیم. یکی از راه‌های پیش روی ما تهیه یک استابلایزر خانگی یا ویلایی است که نه هزینه خیلی بالایی داشته باشد و نه آنقدر ضعیف باشد که از پس کنترل ولتاژ برنیاید.
برخلاف تصور خیلی از ما، استابلایزرهای برق صرفا کاربرد صنعتی ندارند و اماکن مسکونی هم می‌توانند از برتری‌های این لوازم برقی بهره‌مند شوند؛ مخصوصا حالا که کم کم به فصل گرم سال نزدیک می‌شویم و قرار است مصرف برق به شکل نجومی افزایش پیدا کند. با اینکه استبلایزرها انواع مختلفی دارند، اما وظیفه کلی یک ترانس استبلایزر این است که برق ورودی به لوازم الکتریکی را کنترل و تنظیم کند. حالا بسته به ترانسی که تهیه می‌کنید، این فرایند ممکن است از طریق سوییچ‌ها و کلیدهای رله و یا سنسورهای مدار کنترلی انجام شود. هر کدام از این الگوریتم‌ها مزایا و معایب خودشان را دارند و با انتخاب دقیق از بینشان می‌توان با کمترین هزینه از تاسیسات برقی محافظت کرد.
استب لایزرها به چند دسته مهم زیر تقسیم می‌شوند:
• استابلایزر رله‌ای صنعتی
• استابلایزر سرووموتوری
• استابلایزر استاتیک
اگر به دنبال یک استابلایزر ویلایی خوب می‌گردید که از پس نوسان برق ویلاهای کوچک و متوسط بربیاید، مدل‌های مقرون‌به‌صرفه صنعتی به راحتی کارتان را جلو می‌برند. ویلاها و خانه‌هایی با این ابعاد معمولا به توان ۸ تا ۲۵ کاوا نیاز دارند که از بین مدل‌های رله‌ای تک فاز به وفور یافت می‌شود. یکی از انواع مناسب برای مصارف خانگی استابلایزر 10 kva صنعتی است که از نوع سه پله بوده و ولتاژ خروجی را بین ۲۱۰ تا ۲۲۵ ولت تنظیم می‌کند. این دستگاه قادر است افت ولتاژهای ۱۶۵ ولتی را تشخیص دهد و اقدامات لازم برای جبران آن را به عمل آورد.
شما می‌توانید از انواع استابلایزر سروو موتوری هم برای مصارف خانگی و ویلایی استفاده کنید. اما این مدل‌ها به دلیل گران‌تر بودن هزینه بیشتری برایتان دارند که لزومی هم ندارد چنین هزینه‌ای کنید. البته در مورد ویلاهای بزرگ و مجتمع‌های مسکونی عظیمی که با برق سه‌فاز کار می‌کنند، گزینه سروو انتخاب بهتری به شمار می‌آید. این دستگاه‌ها با کنترل دقیق‌تر ولتاژ خروجی، اجازه نمی‌دهند که کوچکترین نوسانی توسط لوازم برقی احساس شود. این مسئله مخصوصا در مورد کولرهای گازی که بالاتر در موردشان صحبت کردیم بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا اگر سیستم کنترلی اینورتر کولر متوجه کوچکترین نوسان و ناپایداری در برق ورودی شود، کولر روشن نشده و مجبورید گرما را تحمل کنید!
جمع‌بندی
به طور کلی پیشنهاد ما این است که استابلایزر ویلایی را از لیست خریدهای تابستانه‌تان خط نزنید! با وجود تورم بازار و هزینه‌های سرسام‌آور برق شهری، دستگاهی که تضمین کند برق پایدار و بدون نوسانی دریافت می‌کنید، ارزش خرید بالایی دارد. علاوه بر این، خراب شدن کولرهای اسپیلت اصلا اتفاق خوشایندی نیست و نه تنها مجبور می‌شوید ساعت‌ها در گرما بمانید، بلکه باید هزینه‌های زیادی برای تعمیر و تعویض قطعاتش بپردازید. بهترین مدل‌هایی که می‌توانید برای استابلایزر خانگی به سراغش بروید، مدل‌های به‌صرفه و بهینه رله‌ای صنعتی هستند، اما از بین ترانس‌های سرووموتوری هم گزینه‌هایی برایتان وجود دارد.
بنابراین اگر بودجه برایتان مسئله نیست، مدل‌های سرووموتوری گزینه‌های بهتری هستند، اما با هزینه معقولانه‌تر، همان مدل‌های رله‌ای هم کارتان را راه می‌اندازند.