با توجه به این که در بند چ ماده 68 برنامه پنج ساله ششم توسعه، امکان الکترونیکی شدن فرآیند مربوط به «ارسال گواهینامه حق‌تقدم خرید سهام جدید از طرف شرکت به صاحبان سهام به جای استفاده از پست سفارشی»، «پذیره‌نویسی و تعهد خرید سهام شرکت، به جای مراجعه به بانک و تکمیل اوراق مربوطه» و «صدور گواهینامه موقت سهام، اوراق سهام و گواهینامه‌های حق‌تقدم خرید سهام شرکت به جای چاپ کاغذی آنها» به روش مورد تایید سازمان بورس و اوراق بهادار پیش‌بینی شده بود، از سال 1402 پذیره‌نویسی الکترونیکی حق‌تقدم در بازار سرمایه عملیاتی شد.
حال بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده از سوی سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه از ابتدای سال جاری تا پایان تیر ماه، تعداد 15 ناشر پذیره‌نویسی الکترونیکی حق‌تقدم را برای سهامداران خود اجرایی کرده اند.
اسامی 15 ناشری که پذیره‌نویسی الکترونیکی انجام داده‌اند
این گزارش می افزاید: در پایان چهار ماه نخست امسال، 15 ناشر شامل «گروه مالی داتام، موتوژن، کارت اعتباری ایران کیش، معدنی و صنعتی گل گهر، مدیریت انرژی امید تابان هور، توسعه معادن وص.معدنی خاورمیانه، فجر انرژی خلیج فارس، معدنی‌وصنعتی‌چادرملو، صنایع مادیران، سرمایه‌گذاری جامی، سرمایه گذاری اعتلاء البرز، سرمایه‌گذاری پردیس، فنی و مهندسی مشانیر، فولاد آلیاژی ایران وتجلی توسعه معادن و فلزات» پذیره‌نویسی الکترونیکی حق‌تقدم خود را از طریق سپرده‌گذاری مرکزی انجام داده‌اند.
تسهیل‌گری برای سهامداران
لازم به ذکر است پیش از این بر اساس الزامات قانون تجارت مصوب سال 1347، فرآیند افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران از طریق ارسال پُستی انجام می‌شد و سهامدارانی که تمایل به شرکت در افزایش سرمایه داشتند، در صورتی که دارای مطالباتی از ناشر بودند باید استفاده از مطالبات گواهی حق تقدم را امضاء و به شرکت ارسال می‌کردند. اما اگر سهامداران مطالباتی نداشتند باید با واریز آورده نقدی به حساب شرکت ناشر، در افزایش سرمایه مشارکت و مدارک واریز مبلغ مربوطه را برای شرکت ارسال می‌کردند. اما از سال 1402 با اجرایی شدن پذیره‌نویسی الکترونیکی حق تقدم در بازار سرمایه، سهامداران سجامی شده می‌توانند همانند یک خرید اینترنتی نسبت به مشارکت در پذیره‌نویسی به صورت الکترونیک اقدام کنند و بر این اساس تحقق این خدمت، حمایت شفاف و عینی از سهامداران در بازار سرمایه در جهت تسهیل گری و ارائه خدمات الکترونیک است.
شرط انجام پذیره‌نویسی الکترونیکی حق‌تقدم
گفتنی است سهامداران سجامی که اطلاعات هویتی آنها در درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه ddn.csdiran.ir به ثبت رسیده، می‌توانند در فرآیند افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات هر شرکت سهامی عام ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار به صورت الکترونیکی و برخط (آنلاین) شرکت کنند، همچنین سهامدارانی که فاقد کد سجام هستند به محض دریافت آن امکان استفاده از این طرح را خواهند داشت.
نحوه پذیره‌نویسی
سهامداران با ورود به «درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه» به آدرس ddn.csdiran.ir و ورود به داشبورد «پذیره‌نویسی سهامدار» می‌توانند اطلاعات پذیره‌نویسی حق‌تقدم و میزان مطالبات و حق تقدم تعلق گرفته خود را مشاهده کنند و در صورت نیاز مبلغ را به صورت آنلاین پرداخت کرده و این داده‌ها به صورت اتوماتیک در سیستم‌ها درج می‌شود.
مزایای پذیره‌نویسی الکترونیک
از جمله مزایای این روش می‌توان به صرفه‌جویی در زمان و هزینه ریالی اشاره کرد. بدین ترتیب که در گذشته، ناشر به اجبار باید برگه های گواهی حق تقدم را از طریق پست برای سهامداران ارسال می کرد، سپس سهامداران با مراجعه به بانک، مبالغ مورد نظر را به حساب ناشر واریز و در نهایت مستندات رو مجدد برای ناشر پست می کردند. ناشر پس از دریافت بسته‌های پستی باید یک فرآیند دستی ورود داده به سامانه‌ها را انجام می‌داد تا مشخص شود که کدام سهامدار، چه مبلغی واریز کرده است و عملا وقت و هزینه زیادی هدر می رفت.
تسنیم