بررسی های میدانی از سطح بازار نشان می دهد که قیمت مرغ از هفته‌های اخیر روند افزایشی داشته است به طوریکه هر یک از فعالان بازار دلایلی برای این نوسانات مطرح می کنند، اما اعضای تشکل ها و اتحادیه مرغداران اعلام می‌کنند که کمبودی در عرضه مرغ به واسطه افزایش جوجه‌ریزی‌ها در بازار نداریم و تنها بواسطه افزایش قیمت نهاده‌‌های تولید از جمله جوجه یکروزه دو برابر نرخ مصوب، قیمت مرغ دچار نوسان شده است. به رغم آنکه در اواخر شهریور مدیرکل بازرسی و نظارت وزارت جهاد اعلام کرده بود که با گرانفروشان جوجه یکروزه برخورد قانونی و متخلفان به تعزیرات معرفی می شوند، اما کماکان جوجه یکروزه با نرخ ۳۰ تا ۳۵ هزارتومان عرضه می شود.
طبق آمار در فروردین ماه ۱۳۶ میلیون و ۶۰۰ هزار قطعه، اردیبهشت ۱۵۵ میلیون و ۸۴۱ هزار قطعه، خرداد ۱۵۱ میلیون و ۸۰۰ هزار قطعه، تیرماه ۱۵۱ میلیون و ۸۰۰ هزارقطعه، مرداد ۱۴۷ میلیون و ۷۰۰ هزار قطعه و در شهریور ۱۴۳ میلیون قطعه جوجه ریزی صورت گرفته است که براین اساس تولید ماهانه مرغ گوشتی ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزارتن است، درحالیکه حداکثر نیاز کشور ۲۳۰ هزارتن است.
آمار‌ها حاکی از آن است که میزان جوجه ریزی در شش ماه نخست سال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یافته که همین امر منجر به فزونی عرضه در برابر تقاضا شده است به طوریکه علاوه بر تامین نیاز بازار داخل و ذخایر استراتژیک، مرغداران با مازاد تولید مواجه بودند که براین اساس ۱۸ هزارتن مرغ تا شهریور توسط اتحادیه‌ها و زنجیره‌های تولیدی به بازارهای هدف صادر شد و از اواخر شهریور بدلیل نوسانات قیمت در بازار داخل، صادرات متوقف شد.
محمد ابراهیم حسن نژاد معاونت امور تولیدات دامی وزارت جهاد گفت: در تولید گوشت مرغ برای ۶ ماهه اول سال با مازاد تولید مواجه بوده‌ایم که براین اساس بخشی از مرغ تولیدی به بازارهای هدف صادر شده است. با توجه به تولید ماهانه ۲۶۵ هزارتن گوشت مرغ در ۶ ماهه نخست سال پیش بینی می‌شود که این وضعیت در ۶ ماه دوم ادامه یابد.
معاون وزیر جهاد گفت: در پایان شهریور ماه و ابتدای مهر ماه، تقاضا برای خرید مرغ افزایش یافت که این امر منجر به نوسان قیمت شد، اما با برنامه‌ریزی صورت گرفته تولید بهتر خواهد شد و قیمت به تعادل خواهد رسید.
روزانه ۷ هزارتن مرغ در سطح کشور عرضه می‌شود
سیدصدرالدین عظیمی نایب رئیس اتحادیه مرغداران گوشتی گفت: با توجه به تنش های گرمایی اخیر در شهریور ماه کاهش جوجه ریزی داشتیم که این امر در کنار تلفات شدید و عدم وزن گیری مطلوب منجر به نوسانات قیمت مرغ در بازار شد. البته محدودیت و ممنوعیت جلوگیری از خروج مرغ در برخی استان ها و همچنین استان های معین به تهران بر عرضه مرغ در میادین اثر می گذارد.
او با بیان اینکه تولید و مصرف مرغ تا حدی همخوانی دارد، افزود: براساس آمار روزانه حدود ۷ هزارتن مرغ نیاز کشور در بازار توزیع می‌شود و تنها ضریب تبدیل نامطلوب در بازار اثر گذاشته است و از طرفی به رغم دستور وزیر قبلی مبنی بر عدم محدودیت و جابه جایی مرغ در استان ها، اما متاسفانه خلاف آن عمل می‌شود که این امر منجر به مازاد مرغ در برخی استان‌ها روی دست مرغداران شده و در دیگر استان‌ها با کمبود در بازار روبرو هستیم. این درحالی است که با رفع محدودیت‌ها و مشکلات عرضه، بازار متعادل می‌شود.
عظیمی ادامه داد: براساس برآورد‌های صورت گرفته جوجه ریزی مهرماه از ۱۴۰ میلیون قطعه فراتر می‌رود که براین اساس پیش بینی می‌شود در ماه آینده با مازاد تولید روبرو می‌شویم که در نهایت با افزایش عرضه، قیمت از اواسط آبان مجدد کاهشی می‌شود. در شرایط کنونی متوسط قیمت هرکیلو مرغ زنده ۶۳ تا ۶۴ هزارتومان و مرغ گرم ۹۳ تا ۹۴ هزارتومان است.
نایب رئیس اتحادیه مرغداران گوشتی متوسط تولید ماهانه گوشت مرغ را ۲۶۰ تا ۲۷۰ هزارتن اعلام کرد و افزود: بنابر آمار ماهانه ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزارتن مرغ مورد نیاز کشور است که براین اساس ماهانه ۲۰ تا ۳۰ هزارتن مازاد بر نیاز کشور است که بنابر برنامه ریزی صورت گرفته در نیمه دوم سال به طور متوسط ماهانه ۱۰ هزارتن مرغ باید به بازارهای هدف صادر شود، در غیراین صورت با مازاد تولید روبرو می‌شویم.
بنابر آمار پتانسیل تولید سالانه ۳ میلیون تن مرغ در کشور وجود دارد که با استفاده حداکثری از ظرفیت واحدهای مرغداری امکان تولید ۳ تا ۳ میلیون و ۵۰۰ هزارتن مرغ در کشور وجود دارد، درحالیکه نیاز کشور ۲ میلیون و ۲۰۰ تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزارتن است و مابقی آن ظرفیت صادراتی است.
کمبودی در تامین مرغ کشور نداریم
در ادامه مهدی یوسف خانی رئیس اتحادیه پرنده و ماهی با بیان اینکه در تامین مرغ مشکلی نداریم، گفت: در حال حاضر عرضه و تقاضا با یکدیگر تناسب دارد، اما مرغ با نرخ مصوب تامین نمی‌شود و همواره مرغداران به سبب هزینه‌های بالای تولید خارج از نرخ مصوب عرضه می‌کنند. در حال حاضر قیمت هرکیلو مرغ زنده ۶۵ تا ۶۶ هزارتومان است، درحالیکه نرخ مصوب ۵۸ هزارتومان است.
به گفته او، با توجه به آنکه مرغداران با نرخ مصوب توزیع نمی‌کنند و از طرفی مرغ با نرخ ۹۰ هزارتومان بدست مرغداران می‌رسد، از این رو آنها ناگریزند که هرکیلو مرغ را ۹۵ هزارتومان عرضه کنند، البته وزارت جهاد به بازرسان شفاهی دستور داده که در صورت فروش مرغ تا ۹۰ هزار تومان در مغازه‌ها جریمه اعمال نکنند. اما آنچه حائز اهمیت است از اردیبهشت سال گذشته به معنای ۱۶ ماه پیش نرخ مصوب به رغم افزایش هزینه‌های تولید تغییری نکرده است، درحالیکه قیمت مصوب تمامی اقلام چند مرتبه در سال تغییر می‌کند.
یوسف خانی با بیان اینکه در جوجه ریزی و عرضه مرغ مشکلی نداریم، افزود: طی ماه‌های اخیر روند جوجه ریزی‌ها مناسب بوده است و تنها مرغداران به نرخ مصوب اعتراض دارند و محصول خود را با نرخ واقعی و تمام شده به کشتارگاه عرضه می‌کنند که از این رو دولت باید هرچه سریع‌تر نرخ مصوب را اصلاح و اجرا کند. هرچند به طور کلی نرخ مصوب و دستوری راهکار تنظیم بازار نیست و بار‌ها اعلام کرده ایم که نرخ تابع عرضه و تقاضاست، کمااینکه در ماه‌های قبل به سبب افزایش عرضه، مرغ کمتر از نرخ مصوب عرضه می‌شد.
رئیس اتحادیه پرنده و ماهی گفت: وزارت جهاد کشاورزی برای مدیریت بازار به دنبال نرخ مصوب است، اما این نرخ باید منطقی باشد به طوریکه مغازه داران و تولیدکنندگان به ناحق مشمول جریمه تعزیراتی نشوند، براین اساس نرخ مصوب منطقی می‌تواند تمامی مشکلات را حل کند و امیدواریم هرچه سریع‌تر اصلاح شود. به طوریکه نرخی اعلام شود که تولیدکننده و خرده فروشان و کشتارگاه‌ها قبول داشته باشند، در غیراین صورت تعادل بازار امکان پذیر نخواهد بود که متاسفانه عدم تغییر قیمت مصوب در ۱۶ ماه اخیر نشان می‌دهد که متاسفانه اراده‌ای برای آن نیست.
با توجه به پتانسیل صنعت مرغداری و روند خطی تولید مرغ پیش بینی می شود که با بهبود ضریب تبدیل و افزایش وزن لاشه، بازار از ماه آتی به تعادل برسد چراکه طبق اذعان مسئولان معاونت امور دام و اتحادیه های تولیدی مشکلی در جوجه ریزی و عدم تناسب عرضه و تقاضا نداریم، هرچند برای تنظیم بازار و جلوگیری از التهابات قیمت لازم است که نرخ مصوب جدید مرغ و جوجه یکروزه اعلام شود تا تولیدکنندگان قیمت ها را با کاهش عرضه به بازار مدیریت نکنند.
باشگاه خبرنگاران