طی 6 ماهی که از روی کار آمدن دولت چهاردهم و وزیر جدید جهاد کشاورزی می‌گذرد، مهم ترین انتقادات به عملکرد این وزارتخانه درباره تنظیم بازار کالاهای اساسی و محصولات کشاورزی مطرح است که روز به روز نیز اوضاع پر چالش‌تر و خرید این محصولات برای مصرف‌کنندگان دشوار می‌شود.
از جمله مهم ترین اتفاقاتی که در حوزه تامین و عرضه مواد غذایی و کالاهای اساسی رخ داده و معیشت مردم را با مشکل مواجه کرده است، می‌توان به کمبود و گرانی برنج، روغن، سیب زمینی، گوشت قرمز و ... اشاره کرد.
در این میان برخی کارشناسان معتقدند، کاهش 32 درصدی واردات روغن و همچنین کاهش بیش از 20 درصدی واردات برنج منجر به کمبود این کالاهای اساسی و افزایش قیمت آنها شده است.
برخی کارشناسان نیز دخالت های وزارت جهاد کشاورزی در تنظیم بازار کالاهای اساسی و ارائه آمار نادرست در حوزه تولید را از جمله مهم ترین دلایل این مساله می‌دانند.
به عنوان مثال وزارت جهاد کشاورزی مدعی است که امسال تولید برنج در کشور به 2.7 میلیون تن می‌رسد اما مجری سابق طرح برنج این وزارتخانه ادعای مذکور را رد می‌کند.
شایگان ادیبی در این خصوص گفت: با توجه به اینکه اتفاق خاصی در خصوص تهیه به موقع انواع نهاده کشاورزی توصیه شده برای این زراعت رخ نداده، میزان تولید بذر گواهی شده برنج توزیع شده بین کشاورزان نیز از قبل هم کمتر شده و به حدود یک درصد رسیده و تکنولوژی های هم به شالیکاران که باعث افزایش عملکرد در واحد سطح و در نتیجه تولید شود؛ داده نشده است، رشد تولیدی نیز رخ نداده است.
وی تاکید کرد: همچنین با عنایت به بررسی‌های میدانی، میزان تولید برنج حداکثر به اندازه سال گذشته و لازم به ذکر است که برآورد تولید 2,700,000 تن برنج سفید برای سال 1403 (یعنی افزایش تولیدی معادل 35 درصد نسبت به سال گذشته ) با واقعیت‌های تولید برنج سال جاری همخوانی نداشته است.
ادیبی افزود: چنانچه شاهد هستیم اثرات منفی این برآوردهای غیرکارشناسی در افزایش قیمت درحال حاضر در سمت مصرف کنندگان مشهود بوده ضمن آنکه این افزایش قیمت تاثیر مستقیمی نیز بر هزینه تولید سال زراعی پیش رو (1404) به ویژه هزینه‌های نیروی انسانی برای کشاورزان را در پی خواهد داشت.
حمید شاهسواری، کارشناس و فعال صنعت دامپروری هم گفت: وزارت جهاد کشاورزی و تشکل های دامداری مرتب از افزایش تولید و مازاد بر نیاز صحبت می‌کنند در حالی که همواره شاهد هستیم علی رغم واردات گسترده بازار کماکان با کمبود عرضه مواجه است و مصرف‌کنندگان قادر به تامین گوشت قرمز نیستند.
در این راستا وزیر جهاد کشاورزی درباره مشکلات ایجاد شده برای بازار برنج و سیب زمینی گفته است: برخی افراد سودجو در شهرهای مختلف در بحث احتکار برنج و سیب زمینی فعال شده بودند که برخوردهای لازم با آنان انجام شد.
نوری اضافه کرده است: برخی افراد احتکار قابل توجهی در برنج کرده بودند که با آنان برخورد شده است. با این حال درب انبارها باز بوده و برنج‌ها در حال توزیع در بازار است.
براساس اعلام مسئولان وزارت جهاد کشاورزی در دوران‌های مختلف، دلالان عامل گرانی و برهم زدن نظم بازار کالاهای اساسی بوده‌اند ولی مسئولان مربوطه هیچ مسئولیتی را در این حوزه نپذیرفته‌اند.
تسنیم