با شروع ماه مبارک رمضان، کارفرمایان برخی واحدها توزیع بسته های معیشتی را در بین کارکنان خود آغاز کرده اند ولی مشکلات نقدینگی، کمبودهای مالی و یا عدم تمایل برخی کارفرمایان باعث شده تا انجام اینگونه فوق برنامه ها در یک دهه گذشته کاهش چشمگیری داشته باشد. نمایندگان کارگران معتقدند با وجود اینکه طبق عرف برخی بنگاه ها، بخشی از کارگران امکان دریافت این حمایت ها را در مواقعی از سال مانند ماه مبارک رمضان و یا سال نو دارند؛ اما این گروه به 1.5 میلیون نفر هم نمی رسند.
طبق یک عرف که از گذشته در برخی بنگاه ها و واحدهای مشمول قانون کار کشور اجرا می شود؛ بخشی از کارگران در مواقعی از سال مانند ماه مبارک رمضان، بسته هایی را به صورت نقدی و یا کالایی از کارفرمایان به عنوان کمک هزینه معیشت دریافت می کنند.
کارفرمایانی که اینگونه فوق برنامه ها را در دستور کار سالیانه خود دارند، معمولا از یک هفته مانده به ماه مبارک رمضان تا نیمه این ماه کالاهایی را تهیه و در اختیار نیروهای خود قرار می دهند، اما در طول دستکم یک دهه اخیر انجام این موارد از سوی کارفرمایان کاهش یافته است.
کارشناسان می گویند مسائل متعدد نقدینگی و بروز مشکلات فراوان در تولید، از دست رفتن بازارهای داخلی و بعضا خارجی به واسطه واردات بی رویه از خارج و یا عدم انجام پشتیبانی لازم از سوی دولت به منظور یافتن بازارهای فروش برای تولیدات ایرانی در آنسوی مرزها و مواردی از این دست باعث شده تا کارفرمایان دیگر توان لازم برای انجام فوق برنامه ها را نداشته باشند.
البته در کنار اینکه بسیاری از بنگاه ها با مسائل نقدینگی و مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کنند، هستند کارفرمایانی که اتفاقا وضعیت خوبی هم دارند؛ اما نمی خواهند بیشتر از حقوق و دستمزد آن هم در سطح حداقل ها، کار دیگری برای نیروهای خود انجام دهند و بیشتر علاقمند به ذخیره درآمدهای خود در حساب های بانکی هستند!
در هر صورت این روزها که ماه مبارک رمضان آغاز شده است، برخی کارگران با بسته های اهدایی کارفرمایان به خانه می روند ولی اکثریت قریب به اتفاق آنها به ویژه در واحدهای خرد و متوسط به چنین حمایت هایی دسترسی ندارند.
ابوالفضل فتح الهی در گفتگو با مهر با بیان اینکه آماری از تعداد دقیق کارگرانی که در طول سال از کارفرمایان خود کمک معیشتی دریافت می کنند وجود ندارد، اما درصد آنها بسیار پایین است و در برخی بخش ها به 10 درصد نیز نمی رسد.
نایب رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران اظهارداشت: می توان گفت واگذاری بسته های ویژه حمایتی در برخی بنگاه های بزرگ از گذشته عرف شده و کارفرمایان در این قسمت ها سالیان متمادی است که به کارگران خود کمک های معیشتی می دهند.
فتح الهی ادامه داد: با وجود اینکه برای واگذاری بسته های کالایی و یا کمک های نقدی در مواقعی مانند قبل از سال جدید و یا ماه مبارک رمضان، الزام قانونی وجود ندارد؛ اما طبق برخی دستورالعمل ها و یا آئین نامه های موجود در صورتی که بنگاه ها چند سال به صورت مستمر اینگونه کمک ها را داشته باشند، باید طبق عرف آن را ادامه بدهند.
وی با اشاره به پرداخت پاداش اضافه تولید در برخی واحدها تاکید کرد: با این حال، در زمینه دریافت کمک های غیرنقدی و بسته های کالایی، درصد کمی از کارگران هستند که مشمول می شوند و بیشتر آنها بهره ای از اینگونه حمایت ها ندارند.
این مقام مسئول کارگری کشور تصریح کرد: یک بررسی نشان می دهد که از 3400 شرکت موجود در یک منطقه صنعتی، شاید کمتر از 100 شرکت برنامه هایی از قبیل کمک معیشتی در ماه مبارک رمضان را انجام دهند.
به گفته فتح الهی، در حال حاضر مسائل و مشکلات نقدینگی باعث شده تا برخی بنگاه ها نتوانند به مدت 20 تا 30 ماه به نیروهای خود حقوق بپردازند. هم اکنون بسیاری از واحدها حداکثر با 50 درصد ظرفیت در حال کار هستند و برخی خطوط تولید نیز خوابیده است.
نایب رئیس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران اظهارداشت: یکی از دلایلی که برخی نیروها با وجود عدم دریافت حقوق و مزایایی در مدت زمان 30 ماه تلاشی برای تغییر کارفرمای خود نمی کنند بحث بیمه ها و بازنشستگی افراد است.
وی تاکید کرد: برخی افراد در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به فعالیت هستند و ترجیح می دهند حتی اگر 30 ماه نیز حقوق نگرفته باشند، اما برای حفظ سوابق بیمه ای خود محل کارشان را ترک نکنند.
خبرگزاری مهر