طی ماه جاری میلادی در بازارهای جهانی، قیمت غالب محصولات پتروشیمی از یک روند رو به رشد تبعیت کرده است.
نویسنده:
منیره نظامیوند
این در حالی است که کاهش مجدد قیمت نفت خام باعث افت دوباره قیمت مواد اولیه این صنعت شده که می‌تواند پتانسیلی برای از دست دادن بخشی از رشدهای ابتدای ماه جولای باشد. هم‌اکنون قیمت نفت خام، نفتا، اتیلن و برخی دیگر از مواد اولیه این صنعت با افت روبهرو شده که ضعف نسبی تقاضا، این روند کاهشی را شدت خواهد بخشید. به گزارش «دنیای اقتصاد»؛ قیمت نفت خام سبک آمریکا و نفت برنت دریای شمال، هردو با کاهش روبهرو شده است. کاهش پتانسیل بحران در عراق، مخصوصا مناطق جنوبی و شیعه‌نشین که کمترین ظرفیت را برای حضور داعش در عراق دارند و قطب اصلی صادرات نفت عراق از این مناطق خواهد بود، همچنین کاهش چشمگیر رشد اقتصادی سه ماهه آمریکا به منفی 9/2درصد، کاهش پیش‌بینی‌ها از رشد اقتصادی جهان در کنار دورنمای کاهش رشد تقاضای نفت خام در بازارهای جهانی مهم‌ترین دلایل کاهش قیمت نفت خام بوده است.
به‌نظر می‌رسد اقتصاد آمریکا توان ادامه حیات با نفت گران‌قیمت را نداشته و به قیمت‌های پایین‌تری نیاز دارد که پتانسیل رشد قیمت‌ها را شدیدا محدود می‌کند. بر‌اساس گزارش ها؛ قیمت نفتا به عنوان یکی از مهم‌ترین مواد اولیه صنایع پتروشیمی و مورد مصرف در واحدهای بخارشکن بعد از یک رشد قدرتمند در ابتدای ماه جاری با کاهش قیمت نفت نزولی شد، اما تا‌کنون تمامی رشدهای گذشته خود را از دست نداده است. همچنین این موضوع باعث ایجاد یک پتانسیل کاهش قیمت در بازارهای پتروشیمی شده است، از طرفی هم‌اکنون و مصادف با روزهای گرم سال، زمان تعمیر و نگهداری بسیاری از واحدهای تولید محصول پتروشیمی است که تقاضا برای نفتا را کاهش خواهد داد. به تبع افزایش محسوس قیمت نفت در روزها و هفته‌های گذشته، متوسط ماهانه قیمت نفتا به عنوان یکی از مهم‌ترین مواد اولیه صنعت پتروشیمی با 35 دلار در هر تن افزایش در بازارهای اروپایی و 41 دلار در هر تن افزایش در بازارهای آسیایی روبهرو شد، ولی هم‌اکنون باز هم در مسیر نزولی قرار گرفته است. به‌نظر می‌رسد نفتا پتانسیلی برای رشد قیمت در روزهای آینده نداشته، ولی به‌دلیل برخی مشکلات تولید احتمال سقوط شدید قیمت‌ها نیز وجود ندارد. در صورت ادامه روند ضعیف فعلی شاید نفتا کاهش قیمت آرامی داشته باشد، اما چندان عمیق نخواهد بود. در بازارهای جهانی قیمت اتیلن مایع در معاملات بین‌المللی افزایش یافته و در اقصی نقاط جهان بین 25 تا 88 دلار در هر تن رشد داشته است. با توجه به نوسان قیمت نفت خام و گاز طبیعی همچنین افزایش شدید حجم تولید نفت، گاز و میعانات گازی در بازار آمریکا، این افزایش قیمت، پتانسیل تعدیل خواهد داشت. قیمت اتیلن در سواحل آسیا 1520 دلار و در آمریکا 1295 دلار ثبت شده است. در روزهای آینده انتظار کاهش بیشتر قیمت مواد اولیه صنایع پتروشیمی حس شده که در شرایط ضعف تقاضای این قبیل مواد اولیه می‌توان انتظار افت بیشتر قیمت‌ها را داشت.
شرایط عمومی تقاضا:
در بازارهای جهانی هم‌اکنون شرایط تقاضا به
دو گونه متفاوت خودنمایی می‌کند. مواد پتروشیمی پیچیده‌تر همچون پلی پروپیلن، پلی استایرن ها، PVC و سایر مواد پتروشیمی مشابه شرایط مطلوبی ندارند؛ زیرا به صورت نسبی حجم تولید صنعتی در حوزه‌های مهمی از جمله انگلستان، آلمان و آمریکا شرایط مورد قبولی نداشته و با آغاز روزهای گرم سال و زمان‌های تعمیر و نگهداری کارخانجات، این شرایط وخیم تر شده است. با توجه به بهبود نسبی شرایط در روزهای آینده با پایان فصل تعطیلات در آمریکا و اروپا، خاتمه ماه مبارک رمضان در کشورهای اسلامی و نیز پایان فصل باران‌های موسمی می‌توان به بهبود تقاضا امیدوار بود. از طرفی مواد پتروشیمی ساده‌تر مخصوصا پلی‌اتیلن‌ها شرایط بهتری دارند، زیرا با توجه به روزهای گرم سال کاربرد این قبیل مواد افزایش یافته است؛ چرا که این روزها را می‌توان اوج تقاضای فصلی برای این قبیل مواد مخصوصا
پلی اتیلن‌های سبک و پلی اتیلن‌های سبک خطی و پلی اتیلن‌های سبک فیلم دانست.
با توجه به این موارد مخصوصا کاهش موجودی انبارها و افزایش تلاش تجار برای کشف بازارهای جدید می‌توان دورنمای عمومی این مواد پتروشیمی را مثبت ارزیابی کرد. این در حالی است که تا انتهای ماه جولای و ابتدای ماه میلادی آینده (آگوست) نمی‌توان به افزایش شتابان قیمت‌ها امیدوار بود. همچنین از دیگر سو با توجه به افزایش چشمگیر قیمت‌ها در ابتدای ماه جاری و انتهای ماه ژوئن، کاهش قیمت‌ها تا‌کنون نتوانسته رشد این مدت را کاملا خنثی کند. با توجه به افزایش قیمت اتیلن در بازارهای جهانی و همچنین شرایط بهتر تقاضا، دورنمای کلی پلی‌اتیلن‌ها اوضاع بهتری خواهد داشت و از هم‌اکنون می‌توان به افزایش قیمت این قبیل پلیمرها امیدوار بود.
در نهایت دورنمای کوتاه‌مدت غالب محصولات پتروشیمی با محوریت پلیمرها چندان جذاب نبوده که در میان‌مدت امکان تعدیل و تثبیت آن وجود دارد. با توجه به شواهد بازار مخصوصا برای پلیمرهای پیچیده‌تر، انتظار بهبود بازار در دراز مدت وجود دارد که این انتظار برای پلیمرهای ساده‌تر از جمله پلی‌اتیلن‌ها بسیار سریع‌تر است.