میزان صادرات محصولات پتروشیمی کشور در مدت فاصله مرداد ماه سال قبل که دولت حسن روحانی روی کار آمد تا تیر ماه سال جاری از 855هزار تن به یک میلیون و 708 هزار تن رسیده است که رکورد جالبی محسوب میشود. در فاصله فروردین 91 تا مرداد ماه سال گذشته میزان صادرات این محصولات از یک میلیون و 505 هزار تن به 855 هزار تن در مرداد سال 92 رسیده بود.
دو دلیل برای افت صادرات در سالهای اخیر عبارت است از تحریمهای غرب علیه صنعت پتروشیمی و دوم محدودیتهای داخلی برای این بخش. البته کمبود گاز به دلیل سرما در سالهای اخیر که بخشی از تولید را در این بخش از صنعت کاهش داده بود در افت صادرات محصولات پتروشیمی در سالهای اخیر دخیل بوده است. در این بین اما بررسیهای اخیر نشان داده است اثر دو عامل مذکور در حال فروکش کردن است.
تحریمهای صنعت پتروشیمی پیش از این توسط دولت آمریکا به دلیل توافقات اولیهای که بین ایران و غرب بر سر موضوعات هستهای ایجاد شده متوقف شد. این موضوع در دولت یازدهم به شدت توسط دولت ادامه یافت و در حال حاضر شاهد توسعه این صنعت در بازارهای جهانی هستیم. با این حال تمرکز بر بازارهای آسیایی و کشورهای منطقه موضوع دیگری است که باید برای توسعه آن کوشید.
کارگزاری آگاه در این رابطه با بررسی ارزش صادراتی محصولات پتروشیمی بعد از شروع توافقنامه ژنو روند مذکور را روبه رشد ارزیابی کرده است. براساس این گزارش، مقداری از روند صعودی صادرات را میتوان به بالا رفتن قیمتهای جهانی نسبت داد، ولی روند رو به رشد ارزش صادرات برخلاف دولت قبل، نوسانی نبوده و آرامآرام در حال رشد است. انتظار بر این است که در ماههای دیگر سال نیز شاهد رشد دلاری صادرات محصولات پتروشیمی باشیم. امروزه صنعت پتروشیمی، بسیار گسترده و با فرآوردههای متنوع بوده و اهمیت محصولات پتروشیمی بسیار زیاد است. کافی است به اطرافمان بنگریم، تولید محصولات کشاورزی، پارچه و پوشاک، ساخت مسکن، مواد شوینده و پاککننده، داروهای مختلف و... از این دست است.
براساس این گزارش محصولات پتروشیمی در خاورمیانه و طبیعتا ایران نیز جایگاه بسیار بالا و صادرات این محصولات برای کشورمان نقشی حیاتی دارد. از طرفی محصولات پتروشیمی بخش بزرگی از بورس کشورمان را تشکیل میدهد. همچنین شاخص بورس کشورمان همگرایی بسیار زیادی با این گروه دارد؛ در نتیجه تحلیل این صنعت هم برای کشور و هم برای بورس حائز اهمیت است.
در این تحلیل، وضعیت صادرات صنایع پتروشیمی در چند برهه زمانی (دولت دهم و یازدهم) بررسی شده و همچنین نقش تحریمها در صادرات پتروشیمی زیر ذرهبین قرار گرفته است، در نهایت وضعیت آینده صادرات این صنعت نیز پیشبینی و تحلیل شده است. همانگونه که در نمودار بالا مشاهده میکنید میزان صادرات محصولات پتروشیمی به تناژ در 28 ماه گذشته ترسیم شده است. همانگونه که انتظار میرفت در فصل زمستان – بهخصوص سال 92 - که قطعی فراگیر گاز داشتهایم کاهش صادرات نیز محسوس بوده است. این کاهش فصلی را نمیتوان به عملکرد دولت یا شرکتها ارتباط داد.
در ماههای خرداد و تیر شاهد افزایش و رشد محصولات پتروشیمی بودهایم. با توجه به رکود اقتصادی که در کشور حاکم است انتظار میرود روند افزایش صادرات خرداد و تیر حداقل تا زمستان ادامهدار باشد. در مجموع با بررسی تناژ صادراتی محصولات پتروشیمی به این نتیجه میرسیم که وضعیت صادرات این محصولات به تحریم یا رفع آن چندان مرتبط نیست. البته روند حرکتی چند ماه گذشته بهخصوص دو ماه قبلی نشان میدهد که در صورت ثبات شرایط فعلی از نظر سیاسی، صادرات محصولات پتروشیمی قطعا بهتر خواهد بود.
این گزارش میافزاید ارزش صادراتی محصولات پتروشیمی نیز بسیار حائز اهمیت است. ارزش صادراتی این محصولات بعد از شروع توافقنامه ژنو روبه رشد بوده است. بخشی از این روند صعودی را میتوان به بالا رفتن قیمتهای جهانی نسبت داد. ولی روند رو به رشد ارزش صادرات برخلاف دولت قبلی نوسانی نبوده و آرام آرام در حال رشد است. انتظار بر این است که در ماههای دیگر سال نیز شاهد رشد دلاری صادرات محصولات پتروشیمی باشیم.
بر این اساس در کنار محصولات پتروشیمی، میعانات گازی نیز باید مد نظر قرار گیرند. این گروه بسیار وابسته به تحریم هستند و انتظار این است که این محصولات بیشتر نسبت به تحریم واکنش نشان دهند.صادرات محصولات میعانات گازی در دو سال گذشته به سه برهه تقسیم میشود. در چند ماه گذشته پیک صادراتی این نوع محصولات را چه از نظر مقداری و چه از نظر دلاری داشتهایم و به نظر میرسد بعد از زمستان سرد راکد، دیگر شاهد افت میزان فروش نباشیم. البته در تحلیل مبالغ فروش باید به آهنگ تغییرات قیمتهای جهانی این نوع محصولات دقت داشته باشیم.
دنیای اقتصاد