بررسی معاملات مجتمع‌های پتروشیمی بزرگ کشور در بورس کالای ایران قبل و بعد از اجرای مصوبه وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که می‌توان با یک تصمیم درست و کارشناسی، اوضاع یک بازار آشفته همچون پتروشیمی را که در ماه‌های ابتدایی سال پر بود از حاشیه و دلال‌بازی افراد سودجو، سروسامان داد.
همچنین بررسی جزییات معاملات مجتمع‌های پتروشیمی شازند، نویدزرشیمی، مارون، لاله و پلی پروپیلن جم در 5 ماهه نخست سال نشان می‌دهد که پس از آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران علاوه بر رشد قابل‌توجه حجم عرضه محصولات پتروشیمی در بورس، میزان تقاضای کاذب نیز پایین آمده و به این ترتیب خریداران واقعی در تالار مانده‌اند.
پتروشیمی شازند
نگاهی به معاملات محصولات پتروشیمی شازند در بورس کالای ایران نشان می‌دهد که با وجود ثبات عرضه‌های این شرکت در بورس، اما حجم تقاضا پس از اجرای مصوبه دولت مبنی بر آزادسازی قیمت‌ها در روندی کاهشی قرار گرفته است.
فرودین: این شرکت در نخستین ماه سال 34هزار و 125تن محصول عرضه کرد که 136هزار و 872تن تقاضا برای آن ثبت شد. دست آخر نیز 14هزار و 864تن محصول مورد دادوستد قرار گرفت.
اردیبهشت: عرضه شازند در این ماه به 39هزار و 464تن رسید در حالی که تقاضا به نسبت فروردین با افزایش قابل‌توجهی روبه‌رو شد و به 308هزار و 904تن رسید. حجم معاملات محصولات این شرکت نیز به 26هزار و 319تن رسید.
خرداد: عرضه محصولات پتروشیمی شازند در سومین ماه سال 35هزار و 276تن بود که برای این حجم محصول صف تقاضای 209هزار و 770تنی در تالار بورس شکل گرفت و در پایان 17هزار و 441تن کالا مورد دادوستد قرار گرفت.
تیر: از این ماه کاهش حجم تقاضا در مبادلات پتروشیمی شازند محسوس است به‌طوری که برای عرضه 39هزار و 893تنی این شرکت، 99هزار و 600تن تقاضا وجود داشت و 20هزار و 221تن کالا معامله شد. به این ترتیب حجم تقاضا در این ماه حدود 100هزار تن کاهش یافت.
مرداد: اتفاقی که در این ماه درخصوص مبادلات محصولات پتروشیمی در بورس کالا به چشم می‌خورد، کاهش قابل‌توجه تقاضا پس از اجرای کامل آزادسازی قیمت‌ها بود اما اتفاق دیگر درخصوص پتروشیمی شازند، اورهال این مجتمع بود که باعث افت حجم عرضه‌های آن در بورس کالا شد. در مرداد 18هزار و 597تن از محصولات شازند روانه تالار بورس شد که حجم تقاضا در آماری مطلوب به 43هزار و 125تن کاهش یافت تا در پایان 11هزار و 992تن محصول مورد معامله قرار گیرد.
مجتمع نویدزرشیمی
معاملات شرکت نویدزرشیمی در 5 ماهه ابتدایی سال در بورس کالای ایران، یک تفاوت ویژه با سایر شرکت‌های پتروشیمی دارد به‌طوری که انواع پلی‌پروپیلن شیمیایی تولیدی این مجتمع که در سه ماهه ابتدایی سال عرضه نمی‌شد، از تیر روی تابلوی معاملات بورس رفت تا اوضاع خرید مصرف‌کنندگان این محصول نیز بهتر شود.
فروردین: نویدزرشیمی در این ماه 3هزار و 738تن انواع پلی‌پروپیلن شیمیایی، فیلم و نساجی را در بورس عرضه کرد که 37هزار و 422تن تقاضا برای محصولات این شرکت وجود داشت و حجم معامله به میزان عرضه صورت گرفت.
اردیبهشت: عرضه‌های مجتمع نویدزرشیمی در دومین ماه سال به 5هزار و 523تن رسید که تقاضا در روندی عجیب به 105هزار و 147تن رسید. حجم معامله نیز همان میزان عرضه بود و به این ترتیب سیستم تسهیم به نسبت به کلی در معاملات این شرکت حاکم بود.
خرداد: عرضه 5هزار و 712تنی در خرداد با صف تقاضای 67هزار و 893تنی روبه‌رو شد که همان 5هزار و 712تن معامله شد.
تیر: از این ماه عرضه پلی‌پروپیلن شیمیایی نوید زرشیمی در بورس کالا قوت گرفت و همین امر باعث شد تا 11هزار و 613تن محصول این شرکت در بورس عرضه شود. صف تقاضا نیز با کاهش حدود 10هزار تنی به 58هزار و 884تن رسید و در پایان 11هزار و 613تن کالا مورد معامله قرار گرفت.
مرداد: تحول معاملات این مجتمع پتروشیمی از مرداد که آزادسازی قیمت‌ها در بورس آغاز شد مشاهده می‌شود، به‌طوری که در مقابل عرضه 7هزار و 875تن محصول، 7هزار و 224تن تقاضا شکل گرفت تا حجم تقاضای خریداران به میزان قابل‌توجهی کاهش یابد؛ حجم معاملات نیز به 6هزار و 468تن رسید.
پتروشیمی مارون
نکته جالب درخصوص معاملات پتروشیمی مارون از ابتدای سال تا پایان مرداد این است که درست همزمان با دوبرابر شدن حجم عرضه این شرکت پس از آزادسازی قیمت‌ها، میزان تقاضا نیز به نصف رسید تا نحوه خرید مصرف‌کنندگان واقعی از بورس به‌مراتب بهتر از گذشته شود.
فروردین: عرضه 15هزار و 862تنی این مجتمع در بورس با تقاضای 69هزار و 58تن روبه‌رو شد و در نهایت 13هزار و 398تن کالا مورد معامله قرار گرفت.
اردیبهشت: عرضه پتروشیمی مارون در این ماه به 10هزار و دو تن کاهش یافت اما در مقابل میزان تقاضا با رشد قابل‌توجهی به 120هزار و 222تن رسید که حجم معامله همان میزان عرضه بود.
خرداد: این شرکت در خرداد 14هزار و 168تن محصول روانه بورس کالا کرد که 112هزار و 46تن تقاضا برای آن ثبت شد و در پایان کل حجم عرضه مورد معامله قرار گرفت.
تیر: عرضه‌های مارون در این ماه باتوجه به آغاز طرح آزادسازی قیمت‌ها به یکباره افزایش یافت و به 34هزار و 953تن رسید که تقاضای 75هزار و 245تنی خریداران در تالار تشکیل شد و 30هزار و 487تن محصول دادوستد شد.
مرداد: تعادل واقعی مبادلات پتروشیمی مارون در این ماه رخ داد به‌طوری که در مقابل عرضه 35هزار و 926تن انواع محصولات، 34هزار و 12تن تقاضا در بورس وجود داشت تا معامله‌گران تالار نقره‌یی پس از 4ماه مازاد تقاضا در مبادلات این شرکت، شاهد بهبود روند عرضه و تقاضا باشند؛ در پایان این ماه نیز 26هزار و 158تن محصول معامله شد.
پتروشیمی لاله
تقاضای خریداران برای انواع پلی‌اتیلن‌های پتروشیمی لاله از 52هزار تن در فروردین امسال به 5هزار و 658تن در مرداد رسید تا دیگر خبری از تقاضای کاذب برای خرید محصولات این شرکت نباشد.
فروردین: این شرکت در نخستین ماه سال 3هزار و 462تن محصول در بورس عرضه کرد که 52هزار و 546تن تقاضا برای آن ثبت شد که حجم معاملات به اندازه میزان عرضه بود.
اردیبهشت: میزان عرضه پتروشیمی لاله در این ماه به 5هزار و 525تن رسید که 98هزار و 794تن تقاضا برای آن درج شد و 5هزار و 514تن محصول مورد معامله قرار گرفت.
خرداد: عرضه انواع پلی‌اتیلن پتروشیمی لاله در خرداد به 3هزار و 784تن رسید که صف تقاضای 44هزار و 380تن برای آن شکل گرفت و کل حجم عرضه دادوستد شد.
تیر: نگاهی به معاملات پتروشیمی لاله در این ماه به‌طور کامل نشان می‌دهد عمده تقاضای موجود در بازار ازسوی واسطه‌ها بوده چراکه در این ماه 8هزار و 82تن محصول روی تابلوی عرضه رفت که در روند غیرمنتظره تقاضای 44هزار تنی خرداد به 3هزار و 630تن رسید. در این بین فقط 2هزار و 226تن محصول معامله شد تا تاثیر آزادسازی قیمت‌ها به وضوح در تالار بورس مشخص شود.
مرداد: در این ماه 7هزار و 340تن محصول در تالار پتروشیمی بورس کالا عرضه شد که 5هزار و 658تن تقاضا روی تابلو ثبت و در پایان 5هزار و 115تن کالا معامله شد؛ به این ترتیب با مصوبه وزارت صنعت، معدن و تجارت، تمام حواشی در معاملات این شرکت به پایان رسید.
پلی‌پروپیلن جم
پلی‌پروپیلن جم عرضه‌کننده انواع پلی‌پروپیلن شیمیایی و نساجی در بورس کالاست که معاملات این مجتمع نیز مانند سایر مجتمع‌های پتروشیمی پس از آزادسازی قیمت با افت قابل توجه تقاضا روبه‌رو شد.
فروردین: در این ماه 11هزارو 198تن انواع پلی‌پروپیلن این شرکت در بورس کالا عرضه شد که 75هزار و 581تن تقاضا برای آن وجود داشت که کل محموله عرضه شده مورد معامله قرار گرفت.
اردیبهشت: عرضه 15هزار و 37تنی پلی‌پروپیلن جم در دومین ماه سال با تقاضای 126هزار و 764تنی خریداران روبه‌رو شد که کل حجم عرضه شده خریداری شد.
خرداد: در این ماه 16هزار و 983تن محصول روانه بورس شد که صف تقاضای 129هزار و 799تن برای آن شکل گرفت و در پایان حجم معامله به میزان کل عرضه ثبت شد.
تیر: پلی‌پروپیلن جم در تیر 13هزار و 750تن محصول روی تابلوی عرضه برد که کل این حجم مورد دادوستد قرار گرفت. حجم تقاضا در این ماه 54هزار و 428تن بود.
مرداد: تعادل در حجم عرضه و تقاضای این شرکت از مرداد نمایان شد به‌طوری که در مقابل عرضه 9هزار و 902تن محصول، 12هزار و 938تن تقاضا وجود داشت تا کل حجم عرضه معامله شود. به این ترتیب با اجرای کامل آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا، تقاضای 54هزار تنی تیر به حدود 10هزار تن کاهش یافت.
روزنامه تعادل