پس از آنکه خبر65 رأس اسب با نژادهای مختلف در یک پرواز فرست کلاس آن هم توسط بزرگترین و گران‌ترین شرکت هواپیمایی اروپایی یعنی لوفتهانزای آلمان به ایران وارد شد، نه تنها رکوردی در حمل و نقل اسب برای آن شرکت به شمار می‌رفت بلکه در اذهان عمومی اینگونه جا افتاد که این اسب‌ها که چندین هزار یورو هزینه سفرشان به ایران شده است، خودشان چقدر قیمت دارند؟ از سوی دیگر برخی پرورش‌دهندگان اسب نیز زبان به اعتراض گشودند که این واردات بی‌رویه اسب به کشور می‌تواند به تولید ملی و پرورش اسب با نژاد ایرانی آسیب جدی وارد کند.
اسب‌ها به سفارش چه کسانی و به چه قیمتی به ایران آمدند؟
شاید این سوال برای بسیاری به وجود آید که واردکننده این اسب‌های به اصطلاح گران‌قیمت و میلیاردی چه کسی است؟ و آنها را برای کدام آقازاده‌ها وارد کرده است؟ اما مهدی شاکری‌منش - وارد کننده این اسب‌های حاشیه برانگیز که به گفته خودش 40 سال است که سرو کارش با اسب بوده و 15 سال است اسب وارد می‌کند و خود را جزو جامعه سوارکاری می‌داند، درباره چگونگی اسب‌های وارداتی، چرا با هواپیمایی گران قیمت به ایران آمده‌اند، به سفارش چه کسانی و به چه قیمتی وارد شده‌اند به ایسنا توضیح داد. مشروح گفت‌وگوی ایسنا با این واردکننده در ادامه می‌آید.
" اسب‌های گران‌قیمت به ایران وارد نمی‌شود چرا که سطح مسابقات، جایزه‌های آن و پیست‌های مسابقه به گونه‌ای نیست که اسب‌های گران‌قیمت چند 100 هزار یورویی به ایران وارد شود. چرا که با این وضعیت اگر چند بار اسب‌های مسابقه در این پیست‌ها مسابقه دهند امکان آسیب دیدن آنها به دلیل استاندارد نبودن زمین‌ها وجود دارد؛ بنابراین سوارکاران ایرانی برایشان صرفه اقتصادی ندارد تا اسب‌های گران‌قیمت به کشور وارد کنند.
7000 یورو قیمت گران‌ترین اسب وارداتی
اسب‌های مسابقه سطح‌های بالا در دنیا معدود و کم هستند اما عمده اسب‌هایی که مبادله و به کشور وارد می‌شوند حدود 5000 تا نهایتا 7000 هزار یورو قیمت دارند؛ به عنوان مثال یک اسب نریان اخته چهار ساله نژاد هانووریان آلمانی به قیمت 3950 یورو عرضه می‌شود. اما اسب‌هایی در دنیا وجود دارد که تا 10 میلیون یورو نیز قیمت‌گذاری شده و فروش رفته‌اند اما تعداد آنها بسیار معدود است.
البته یکی‌دیگر از علت‌های پایین‌بودن قیمت اسب‌های وارداتی به کشور این است که به دلیل بالا بودن هزینه پرورش اسب و مربی در خارج از کشور متقاضیان ایرانی عمدتا اسب‌های کره (نابالغ) و پرورش نیافته را به کشور وارد می‌کنند و خود به کمک مربی آنها را پرورش می‌دهند که قیمتش البته بیش از این خواهد شد.
چرا اسب‌های وارداتی با پرواز به ایران آمدند؟
در گذشته اسب‌های وارداتی عمدتا به صورت ترانزیتی و با ماشین حمل می‌شدند؛ به گونه‌ای که در هر کامیون نهایتا 12 تا 14 اسب قرار می‌گرفت و عمدتا حمل و نقل آنها از مرز ترکیه انجام می‌شد اما پس از بروز مشکلاتی بین ایران و ترکیه مجبور به حمل نقل آنها از طریق هوایی شدیم.
مشکل ایران و ترکیه از آنجا شروع شد که سازمان دامپزشکی ایران به این کشور اجازه نداد 430 رأس دام سنگین را از طریق ایران به ترکمنستان ترانزیت کند و در پی آن ترکیه نیز اجازه ترانزیت اسب از مرز کشور خود به ایران را نداد؛ بنابراین علی‌رغم هزینه بالاتر حمل و نقل اسب از طریق خطوط هوایی، مجبور شدیم آنها را با هواپیما به ایران وارد کنیم. چرا که هزینه واردات هر اسب از طریق ماشین و ترانزیت زمینی کمتر از هزار دلار بود و از طریق هواپیما به بیش از 2000 دلار رسید.
چرا لوفتهانزا؟
مساله اسب‌های لوفتهانزا این بود که به دلیل آنکه هزینه حمل و نقل اسب برای متقاضیان کمتر شود مجبور بودیم همه این اسب‌ها را جمع‌آوری کنیم تا یک بار به کشور وارد شوند. از سوی دیگر علت جمع شدن این تعداد اسب این بود که به دلیل وارد شدن و شیوع بیماری "هرپس" به کشور، سازمان دامپزشکی انجام مسابقات و حمل و نقل اسب را ممنوع اعلام کرد که نهایتا این بیماری به شکل مناسبی مهار شد اما جمع شدن همه تقاضاها طی چند ماهی که ورود اسب به کشور ممنوع شده بود و به دلیل اینکه شرکت لوفتهانزا می‌توانست همه 65 رأس اسب را در یک پرواز برای ما و با قیمت کمتری حمل کند آنها را از این طریق به ایران آوردیم.
داستان از اینجا شروع شد که شرکت لوفتهانزا بزرگترین هواپیمای باری غیرنظامی دنیا را از آمریکا خریداری کرد که اولین پروازش به ایران بود و همین اسب‌ها را وارد کرد و این شرکت برای اینکه تبلیغات خود را انجام دهد تعدادی از خبرنگاران و روزنامه‌نگاران آلمانی را دعوت کرد تا از این حمل و نقل به عنوان بزرگترین حمل و نقل اسب به نفع خود استفاده کند اما از این خبر رسانه‌های ایرانی نیز استفاده کردند و همین سبب بروز دردسر برای ما شد.
اسب‌های وارداتی نژادشان بهتر از اسب‌های موجود در ایران است
این در حالی است که واردات این اسب‌ها که به صورت ناگهانی و در یک مرحله از آلمان به ایران منتقل شد با چندین مجوز متعدد صورت گرفته است که البته همه مجوزهای لازم را نیز از سازمان دامپزشکی و وزارت جهاد کشاورزی گرفته است؛ به گونه‌ای که حتی مدت قرنطینه 21 روزه این اسب‌ها در محل مورد تایید سازمان دامپزشکی به پایان رسیده و این سازمان سلامت آنها را پس از پایان مدت قرنطینه اعلام کرد و در حال حاضر اکثر متقاضیان اسب‌های خود را تحویل گرفته‌اند.
البته اگر اسب به ایران وارد می‌شود در داخل پرورش داده و برای مسابقات آماده می‌شود اما اسب‌های وارداتی عمدتا نژادشان بهتر از اسب‌هایی است که در ایران وجود دارد. البته برخی از نژادهای اسب در ایران نیز مانند نژاد ترکمن، خزرچه و غیره به دلیل کم‌توجهی یا از بین رفته‌اند یا دیگر کیفیت مورد نظر را ندارند؛ بنابراین نمی‌توان اسب‌های وارداتی را با داخلی مقایسه کرد چراکه به عنوان مثال در شش سال گذشته که کمتر واردات اسب صورت می‌گرفت بیشترین ارتفاعی که اسب‌های ایرانی می‌توانستند از موانع عبور کنند یک متر و 20 سانتیمتر بود، در حالی که هم‌اکنون ارتفاع‌هایی که در مسابقات براساس استاندارد‌های بین‌المللی تعبیه می‌شود یک متر و 40 تا بیش از 1.5 متر است و حدود 100 شرکت‌کننده در آن وجود دارد که از توان اسب‌های ایرانی خارج است.
بنابراین اگر بخواهیم در سوارکاری در سطح بین‌المللی حرفی برای گفتن داشته باشیم باید از نژادهای برتر جهانی برای پرورش و استفاده در مسابقات بهره بگیریم. مگر می‌شود به دلیل تولید پراید و دیگر ماشین‌های داخلی جلوی واردات اتومبیل به کشور را گرفت.
چگونگی واردات اسب به ایران از نظر قانونی؟
از ابتدای امسال تاکنون حدود 180 راس اسب وارد کشور شده که برای ایران با این وسعت و پتانسیل بسیار محدود و کم است که نیمی از اسب‌های وارداتی توسط این شرکت و مابقی آن را چند شرکت دیگر واردکننده اسب، وارد کرده‌اند، چرا که در کشور تعداد معدودی واردکننده اسب وجود دارد.
در حال حاضر اکثر کشورهای دنیا پرورش اسب را انجام می‌دهند، چرا که حیوان محبوبی به‌شمار می‌رود و می‌توان به استرالیا (به عنوان بزرگترین تولید‌کننده اسب در جهان)، ترکیه، روسیه، لهستان، کشورهای اروپایی، و غیره اشاره کرد که البته عمدتا واردات اسب به ایران عمدتا از کشورهای اروپایی مانند آلمان، هلند، بلژیک، لهستان، اسپانیا، فرانسه و غیره صورت می‌گیرد.
کسانی که خریدار اسب هستند خودشان حیوان مورد نظر خود را انتخاب و خریداری می‌کنند و پس از آن کپی مدارک مورد نیاز آن را که شامل کپی پاسپورت و کپی نتایج مسابقات پدر یا مادرشان است را تهیه کرده و به ایران می‌آورند.
هزینه 15 دلاری برای نگهداری روزانه هر اسب
اما پس از خریداری اسب روزانه 15 دلار هزینه نگهداری اسب بر عهده خریدار است؛ بنابراین متقاضیان و خریداران اسب برایشان خیلی اهمیت دارد که هرچه سریع‌تر اسب‌هایی که خریداری کرده‌اند را حمل و با هزینه نگهداری کمتر به کشور وارد کنند.
پس از آن باید به وزارت جهاد کشاورزی مراجعه کنیم تا کارشناسان آن به صورت آنلاین به بررسی درباره‌ی نژاد و کیفیت اسب مورد نظر بپردازند. همچنین کارشناسان این وزارتخانه با فدراسیون‌های سوارکاری کشورهای مختلف ارتباط برقرار می‌کنند تا پس از تایید صحت و سقم مدارک اسب تقاضا شده، مجوز واردات آن در صورت صلاحدید از نظر نژادی، خط خونی و غیره صادر می‌شود، اما این پایان کار نیست و باید به سازمان دامپزشکی مراجعه کرده تا مجوز این سازمان را از نظر بهداشتی و سلامت دام مورد نظر دریافت کنیم که البته مراحل خود را از تایید مدارک مورد نیاز اسب تا قرنطینه آن دارد.
ایران جزو کشورهای ناپاک از نظر سازمان جهانی بهداشت دام است
متاسفانه اسب از خارج از کشور برای مسابقه به ایران وارد نمی‌شود چرا که ایران از نظر سازمان دامپزشکی جهانی جزو کشورهای ناپاک به حساب می‌آید به این دلیل که مرزهای افغانستان، پاکستان، ترکیه و عراق باز بوده و دام‌های زنده از آنجا تردد می‌کنند که از این جهت و باتوجه به اینکه دام‌های زنده می‌توانند ناقل بیماری‌های مختلف باشند ایران جزو کشورهای ناپاک به‌شمار می‌رود.
در حال حاضر به دلیل مشکلات موجود صدها اسب خریداری شده که به دلیل ممنوعیت واردات اعلام شده اخیر از سوی سازمان دامپزشکی امکان وارد شدن آنها به کشور وجود ندارد، در حالی که خریداران اسب روزانه مبالغ بالایی را برای نگهداری آن اسب‌ها بپردازند. چرا که ممنوعیت واردات اسب به صورت ناگهانی اعلام شد اما اگر متقاضیان و وارد‌کنندگان قبل از آن از این ممنوعیت اطلاع داشتند، هیچ گاه دست به خریداری اسب نمی‌زدند تا متضرر شوند.
چرا اسب‌هایی که در ایران تولید می‌شوند، معتبر نیستند؟
سال‌های سال است که از وزارت جهاد کشاورزی، فدراسیون سوارکاری و دیگر دستگاه‌ها درخواست می‌کنیم که اسب‌های تولید شده در داخل ایران دارای شناسنامه بین‌المللی باشند تا بتواند آن را با مدارک بین‌المللی که در اختیار دارد به خارج از کشور برای مسابقه فرستاد اما تاکنون این کار انجام نشده است و به همین دلیل است که اسب‌های ایرانی حتی اگر به خوبی پرورش یابند چندان معتبر نبوده و نمی‌توانند در مسابقات بین‌المللی ورود پیدا کنند".
ایسنا