دور جدید مذاکرات نفتی وزرای ایران و عراق به عنوان دو قطب تولید نفت جهان و اوپک در حالی پشت درهای بسته در تهران به منظور مدیریت و ثبات بخشیدن به قیمت نفت در بازار جهانی انجام شده است که گزارش رسانه‌های سعودی از احتمال برکناری قریب الوقوع وزیر کهنه کار نفت عربستان حکایت دارد.
همزمان با سفر حیدر العبادی نخست وزیر عراق به تهران، دور جدید مذاکرات ایران و عراق با حضور بیژن زنگنه و عادل عبدالمهدی وزرای نفت دو کشور هفته جاری پشت درهای بسته در تهران انجام شد.
بدون شک مهمترین محور این مذاکرات چند ساعته این دو غول نفتی اوپک و ایران، کاهش و سقوط آزاد قیمت جهانی طلای سیاه بود به طوری‌که مقامات دو کشور در طول چند هفته گذشته بارها نارضایتی خود را از کاهش قیمت نفت اعلام کرده بودند.
در شرایط فعلی ایران با در اختیار داشتن بیش از 157 میلیارد بشکه ذخایر نفت و عراق با 141 میلیارد بشکه نفت در مجموع بزرگترین ذخیره طلای سیاه جهان را در اختیار دارند و قطعا هرگونه تصمیم گیری توسط این دو غول نفتی می تواند در ثبات قیمت ها در بازار جهانی طلای سیاه تاثیر گذار باشد.
پس از انجام نفتی وزرای نفت ایران و عراق در تهران، قیمت نفت پس از چند روز کاهش روز گذشته با افزایش روبرو شد. بر این اساس بهای هر بشکه نفت خام سبک برنت دریای شمال برای تحویل در ماه دسامبر با 11 سنت افزایش به 84 دلار و 82 سنت رسید.
از سوی دیگر، همسو با آغاز مذاکرات نفتی ایران و عراق، روسیه هم رسما اعلام کرده است که دیگر قصد ندارد برای سال 2015 میلادی ظرفیت تولید نفت خود را از محدوده 10 میلیون بشکه در روز فعلی افزایش دهد.
به عبارت دیگر، با آغاز مذاکرات و چانه زنی‌های ایران و عراق، روسیه هم با اعلام تثبیت ظرفیت تولید نفت خود و پرهیز از افزایش بیشتر تولید طلای سیاه زمینه تقویت قیمت نفت در بازار را به ویژه در سال 2015 میلادی فراهم می کنند.
در همین حال، لئونید فدون معاون رئیس لوک اویل از احتمال کاهش تولید نفت روسیه از سال ٢٠١٥ میلادی خبر داد و اعلام کرده است: تولید نفت روسیه در چند سال اخیر به ثبات رسیده است اما دیگر رشدی در کار نخواهد بود.
این توافق نا نوشته نفتی در حالی بین ایران، روسیه وعراق حاصل شده است که کشورهایی همچون لیبی وونزوئلا هم در طول چند هفته گذشته بارها به کاهش قیمت نفت واکنش نشان داده و حتی خواستار رعایت نظام سهمیه بندی نفت توسط اعضا اوپک شده اند.
در همین حال سمیر کمال، نماینده لیبی در سازمان اوپک تاکید کرده است: برای مقابله با کاهش قیمت نفت باید دست کم ٥٠٠ هزار بشکه از تولید روزانه خود بکاهد.
دلایل افزایش موقت قیمت نفت چیست؟
همسو با این تغییر و تحولات افزایش شاخص تولیدات صنعتی در چین که عنوان دومین اقتصاد بزرگ و دومین مصرف کننده بزرگ نفت در جهان را یدک می کشد منجر به تقویت بیش از گذشته بهای طلای سیاه شده است.
میرتو سوکو کارشناس شرکت مدیریت سرمایه گذاری سوکدن Sucden در واکنش به نقش چین در تقویت قیت نفت خام اعلام کرده است: رشد اقتصادی چین در سه ماهه سوم امسال بیشتر از حد انتظار بوده است بیشترین نقش را در افزایش قیمت نفت در معاملات طلای سیاه داشت.
همزمان با بازگشت رونق اقتصادی به چین، این کشور آسیایی به منظور متنوع کردن سبد واردات نفت خود، خرید نفت از عربستان سعودی را با کاهشی 2.7 درصدی به چهار میلیون و 740 هزار بشکه در روز رسانده است.
با این حال اعلام ذخایر نفت خام آمریکا و رشد ذخایر استراتژیک طلای سیاه این کشور بزرگ اقتصادی جهان تا حدودی زمینه تضعیف قیمت‌های نفت را به همراه داشته است به طوری‌که ذخایر طلای سیاه آمریکا حدود هفت میلیون و یکصد هزار بشکه افزایش یافته است اما این موضوع به جای کاهش قیمت نفت منجر به افزایش بهای این کالای استراتژیک شده است.
از سوی دیگر انتشار برخی گزارش‌های میدانی از بازار جهاین نفت نشان می دهد عرضه نفت خام عربستان سعودیحدود ٣٢٨ هزار بشکه در ماه سپتامبر سال جاری کاهش یافته این در حالی است که عربستان سعودی در ماه اوت روزانه ٩,٦٩ میلیون بشکه نفت به بازار عرضه کرده بود که این میزان را در ماه سپتامبر به ٩.٣٦ میلیون بشکه در روز کاهش یافته است.
این در حالی است که گریت زامبو یکی از معامله‌گران نفتی بازار " بایریخ لندسبانک"آلمان، تاکید کرده است: افزایش قیمت نفت یک واکنش کوتاه مدت بوده و به نظر می‌رسد که بازار بار دیگر به روند نزولی سابق بازگردد.
زیر پای وزیر نفت عربستان خالی شد
هر چند کارشناسان اقتصاد انرژی از ائتلاف نفتی عربستان سعودی و آمریکا برای پایین نگاه داشتن قیمت نفت و ضربه زدن به اقتصاد کشورهای نفت و گاز خیز جهان همچون ایران، روسیه و ونزوئلا خبر می دهند اما گزارش رسانه‌های عربی از خالی شدن زیر پای وزیر نفت عربستان سعودی حکایت دارد.
در این بین با توجه به سقوط آزاد قیمت طلای سیاه به کمتر از 85 دلار در هر بشکه، برخی از شاهزاده های سعودی با انجام مکاتباتی با پادشاه عربستان خواستار عزل وزیر نفت این کشور شده اند.
شاهزاده ولید بن طلال اخیرا در نامه ای خطاب به پادشاه عربستان ضمن متهم کردن علی النعیمی، وزیر نفت عربستان، به ارائه اطلاعات نادرست درباره تاثیر کاهش قیمت نفت در وضعیت بودجه این کشور، گفته است: وزیر نفت با بی اهمیت خواندن کاهش قیمت نفت، توان فکری جامعه را حقیر شمرده است.
عربستان سعودی هر چند با ارائه تخفیف های بزرگ به مشتریان یکی از مهمترین عوامل کاهش بهای جهانی طلای سیاه در طول چند هفته گذشته لقب گرفته است اما کارشناسان تحمل نفت 80 دلاری در بودجه و اقتصاد عربستان سعودی را در بلند مدت برای این کشور خطرناک تصور کرده اند.
در شرایط فعلی مسائل مربوط به نفت عربستان توسط شورایی که منصوب پادشاهی است گرفته می‌شود، اما این شورا چندی است که اصلا جلسه نداشته است. در مقابل، به نظر می‌رسد که این تصمیمات نفتی توسط وزیر نفت 70 ساله سعودی ها گرفته شده است.
شاهزاده ولید بن طلال در ادامه انتقادهای خود از سیاست هیا نفتی النعیمی در گفتگو با در روزنامه انگلیسی زبان‌سعودی به نام «سعودی گازته» مطلبی با عنوان «بی‌سبب برای زنگ خطر» نوشته است: " النعیمی جملاتی سخیف داشته؛ از جمله «قیمت نفت همواره بالا و پایین می‌رود، اما نمی‌دانم این همه سر و صدا و شلوغ کاری برای چیست؟"
در کنار عربستان سعودی، کشورهایی همچون کویت و امارات متحده عربی هم از مهمترین متحدان نفتی سعودی‌ها در بین کشورهای عضو اوپک هستند.
خبرگزاری مهر