بزرگ‌ترین ریزش نفت در یک هفتهنفت، گاز و پتروشیمی 

با افت 6 درصدی قیمت طلای سیاه در هفته گذشته ثبت شد
بزرگ‌ترین‌ ریزش هفتگی نفت در 28 سال

بزرگ‌ترین‌ سقوط هفتگی نفت خام آمریکا از سال 1986 تا‌کنون هفته گذشته با افت 6 درصدی قیمت نفت آمریکا رقم خورد و بهای این نوع نفت به کف 4 ساله خود رسید.
روز گذشته نفت خام آمریکا در ساعات اولیه بازگشایی بازار به زیر 74 دلار رسید و نفت برنت نیز در کانال 77 دلار وارد شد؛ اما پس از اعلام ناتو که خبر از انتقال نیرو‌های روسیه به خاک اوکراین داشت، قیمت‌ها قدری صعودی شد و بهای نفت WTI تا لحظه تنظیم این گزارش به 3/74 دلار و نفت برنت نیز به بالای 78 دلار رسید. از طرفی سایت اوپک در آخرین به‌روز‌رسانی خود، بهای سبد نفتی این سازمان در روز 13 نوامبر، روز پنج‌شنبه را 15/75 دلار اعلام کرد. در حال حاضر هر سه نوع نفت در بازارهای بین‌المللی در کف چهار ساله خود معامله می‌شوند. «دنیای اقتصاد» پیش از این در گزارشی رسیدن بهای نفت WTI به مرز 75 دلار را پیش‌بینی کرده بود که با افت قیمت‌های چند روز گذشته این پیش‌بینی محقق شد.
به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا که بعد از ظهر چهارشنبه منتشر شد، میانگین قیمت نفت آمریکا در ماه‌ اکتبر با نزدیک به 9دلار کاهش به 84 دلار رسید. این در حالی است که نفت برنت در همین ماه به‌طور میانگین 87 دلار معامله شد که حدود 10 دلار کاهش داشته است. بر همین اساس، اختلاف قیمت این دو نوع نفت طی ماه‌های اخیر کمتر شده است. از سویی سبد نفتی اوپک که با اختلاف حدودا یک دلاری پیش از این به موازات برنت حرکت می‌کرد. حال با کاهش قیمت بیشتری نسبت به دونوع نفت دیگر مواجه شده و بهای آن به قیمت نفت خام آمریکا نزدیک‌تر شده است.
متوسط بهای سبد نفتی اوپک نیز با حدود 11 دلار کاهش نسبت به ماه دسامبر به 85 دلار رسید. این در حالی است که قیمت نفت سنگین ایران نیز در این ماه با بیش از 11 دلار کاهش مواجه شد و هر بشکه به قیمت 6/84 دلار به فروش رسیده است.
به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از بلومبرگ، تحلیلگران گلدمن ساکس مهم‌ترین عامل افت 4درصدی روز پنج‌شنبه را سخنان اخیر برخی از سران اوپک دانسته‌اند؛ در واقع واکنش‌های اخیر وزیر نفت کویت و امارات و امیر قطر به افت قیمت‌ نفت این اطمینان را برای معامله‌گران به دنبال داشته که اوپک قصد کاهش سطح تولید خود را ندارد. این در حالی است که کاهش پیش‌بینی قیمتی اطلاعات انرژی آمریکا از قیمت نفت در سال 2015 یکی دیگر از دلایل افت قیمت نفت است.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش ماهانه خود از ماه اکتبر که روز چهارشنبه منتشر شد، پیش‌بینی قیمتی خود از قیمت نفت برنت در سال 2015 را نسبت به پیش‌بینی قبلی خود در گزارش ماه سپتامبر 18 دلار کاهش داد و به 83 دلار به ازای هر بشکه رساند. پیش‌بینی قیمت نفت خام آمریکا در سال آینده میلادی نیز با کاهش 17 دلاری به 78 دلار رسید. از طرفی اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام کرده به‌دلیل نامشخص بودن تاثیر کاهش قیمت نفت روی تولید شیل اویل‌ها در بلندمدت و همچنین نامعلوم بودن نتیجه نشست اوپک، پیش‌بینی بلند‌مدت قیمت نفت بسیار دشوار است. از طرفی سطح موجودی آمریکا در پایانه کوشینگ، مهم‌ترین پایانه نفتی آمریکا در هفته منتهی به 7 نوامبر (16 آبان) بیش از 7/1 میلیون بشکه افزایش داشت.

کاهش عرضه اوپک و افزایش غیر‌اوپک

همان طور که پیش از این نیز بارها گفته شده، کاهش قیمت نفت به دلیل افزایش عرضه نسبت به رشد تقاضا است. اوپک به‌عنوان تولیدکننده 40 درصد نفت دنیا در افزایش مازاد عرضه نقش مهمی داشته است. اوپک طی چند سال اخیر بدون توجه به رشد عرضه نفت شیل و کشورهای غیر‌اوپک سقف تولید خود را در 30 میلیون بشکه ثابت نگه داشت، در حالی که کشورهای غیر عضو به شدت به تولید خود در این‌مدت افزوده و این از تقاضای نفت اوپک کاسته و به کاهش بهای نفت منجر شد، به‌طوری‌که EIA در آخرین گزارش خود اعلام کرد کشورهای غیر عضو اوپک در ماه اکتبر روزانه 2 میلیون بشکه به تولید خود افزوده‌ و تولید خود را به 1/57 میلیون بشکه در روز رسانده‌اند که این افزایش تولید طی 10 ماه سال 2014 بی‌سابقه بوده است.
از سویی آمریکا نیز در ماه گذشته به تولید نفت خود افزوده است. تولید نفت آمریکا در این ماه روزانه 9/8 میلیون بشکه بوده و این مقدار برای ماه دسامبر 9میلیون بشکه و برای سال 2015 میلادی 4/9 میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است. از طرفی پیش‌بینی اداره اطلاعات انرژی آمریکا از تولید نفت این کشور در سال 2015 نسبت به پیش‌بینی قبلی خود 100 هزار بشکه کاسته است که این نشان می‌دهد با وجود اینکه کاهش قیمت نفت در کوتاه‌مدت روی عرضه نفت شیل بی‌اثر بوده اما در بلندمدت از تولید آن خواهد کاست.
«دنیای اقتصاد» نیز پیش از این در گزارشی تاثیر کاهش قیمت نفت در دراز‌مدت بر میزان تولید نفت شیل را پیش‌بینی کرده بود. افزایش عرضه غیر‌اوپکی‌ها در ماه اکتبر در حالی رخ داده است که کشورهای اوپکی عمدتا در این ماه تولید نفت خود را کاهش داده‌اند. اوپک به‌طور کلی در ماه اکتبر 230 هزار بشکه از تولید روزانه خود کاسته است. این کاهش عرضه عمدتا از سوی عربستان و نیجریه به ترتیب با کاهش 70 هزار و 53 هزار بشکه در روز اتفاق افتاده است. تولید نفت ایران نیز در ماه اکتبر 7 هزار بشکه نسبت به ماه پیش از آن کاهش داشته است.
در مجموع از 12 عضو اوپک 10 عضو تولید نفت خود را کاهش داده‌اند و لیبی 59 هزار بشکه به تولید خود افزوده و تولید الجزایر بدون تغییر مانده است. بر همین اساس برآیند تولید نفت کشورهای عضو اوپک و غیر اوپکی در ماه اکتبر مثبت بوده است که همین به کاهش بهای نفت طی چند روز اخیر منتهی شد.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش‌بینی کرده تولید نفت جهان در سال 2015 به 9/92 میلیون بشکه در روز برسد که این مقدار از پیش‌بینی قبلی این سازمان 2/0 میلیون بشکه بیشتر است که این افزایش به این دلیل رخ داده که به اعتقاد EIA تولید نفت عربستان احتمالا کم نخواهد شد؛ بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در این میان عربستان نقش بسیار اساسی دارد اما هیچ قطعیتی درخصوص این کشور وجود ندارد. از سویی EIA پیش‌بینی برای تقاضای سال آینده نفت را 200 هزار بشکه کاهش داده که این به واسطه وضعیت ضعیف اقتصاد جهانی رخ داده است.
بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، تقاضا برای نفت اوپک در سال جاری 82/29 میلیون بشکه در روز برآورد می‌شود و در سال 2015 با کاهش 150 هزار بشکه‌ای به 67/29 میلیون بشکه خواهد رسید. این در حالی است که اوپک در گزارش ماهانه خود تقاضا برای نفت این سازمان را 5/29 میلیون بشکه اعلام کرده است.

پیش‌بینی قیمت نفت

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که نفت چند ماهی است که وارد فاز خرسی شده است به‌طوری که تاثیر اخبار منفی بر بازار بیشتر از اخبار مثبت است. تحلیلگران بلومبرگ بر این باورند که این افت شدید قیمت نفت چندان دوام نخواهد داشت چرا که با وجود توقف سیاست‌های تسهیلات‌کمی(QE) در آمریکا این سیاست همچنان در اروپا و ژاپن ادامه دارد که ادامه این سیاست می‌تواند منجر به تقویت بازارهای کالایی از جمله تقویت بازار نفت شود. از طرفی باوجود کاهش شدید قیمت نفت، فروش سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری (ETF) با اقبال خوبی مواجه شده است و این نشان می‌دهد فعالان بازار این نوع سهام بر این باورند که قیمت نفت به کف خود رسیده است و احتمال می‌دهند قیمت‌ها در آینده دوباره صعودی شده و با افزایش قیمت نفت، سهام این صندوق‌ها ارزش پیدا می‌کند. به گزارش بلومبرگ از سویی مذاکرات سران اوپک پیش از نشست این سازمان شروع شده است. نخست‌وزیر لیبی روز پنج‌شنبه به ریاض رفته است در حالی که پیش از وی رئیس‌جمهور عراق به این شهر رفته بود، از طرفی وزیر امور خارجه ونزوئلا نیز سفرهایی به الجزیره و قطر داشته است. وزیر نفت کشورمان نیز دیدارهایی با امیر قطر، کویت و امارات داشته است و همین دیدارها باعث شده نشست اوپک در ابهام بیشتری فرو رود. از طرفی وزیر نفت عربستان، بزرگترین صادر‌کننده نفت دنیا سفری به آمریکای لاتین داشته است. برخی تحلیلگران بر این باورند که این مذاکرات نشان می‌دهد عربستان متقاعد نخواهد شد که به تنهایی کاهش عرضه اوپک را به گردن بگیرد. برخی دیگر از تحلیلگران بر این باورند که احتمال دارد اجماع جهانی بین تولیدکنندگان نفت برای کاهش تولید شکل بگیرد و این تداوم کاهش قیمت نفت را متوقف کند.
این در حالی است که برخی تداوم کاهش قیمت نفت را پیش‌بینی کرده‌اند. پیر اندورانت، یکی از معامله‌گران عمده نفت که پیش از این رسیدن قیمت‌ها به اوج در سال 2008 و ریزش بهای نفت طی ماه گذشته را پیش‌بینی کرده بود، مدعی شده است که بهای نفت همچنان ریزش می‌کند به‌طوری‌که قیمت نفت برنت با حدود کاهش حدود 18 درصد از قیمت‌های کنونی به 65 تا 70 دلار خواهد رسید. وی دلیل این ریزش را احتمال افزایش تولید نفت ایران در پی توافق با غرب می‌داند. اندورانت در این خصوص به بلومبرگ گفته است که به توافق ایران با غرب بسیار خوش‌بین است چراکه دولت کنونی ایران را منطقی و حاضر به مذاکره با غرب می‌داند. به اعتقاد وی با به نتیجه رسیدن مذاکرات، ایران تولید نفت خود را افزایش می‌دهد بنابراین حتی اگر در نشست آتی اوپک تصمیم به کاهش تولید بگیرند با افزایش تولید نفت ایران این کاهش سطح تولید چندان چشم‌گیر و موثر نخواهد بود.

دنیای اقتصاد