سبقت بورس از بازار پول

در این بین نکته حائز اهمیت مقایسه این بازار با بازار پول است که در نیمه اول سال جاری با بازدهی 11 درصدی توانسته بود گوی سبقت را از سایر بازارها برباید. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهند بازار پول در دو ماه ابتدایی فصل جاری بازدهی 6/3 درصدی را تجربه کرده است و به این ترتیب بعد از بورس قرار دارد. در این مدت بازارهای ارز و سکه نیز به ترتیب با بازدهی 5/2 درصدی و زیان 3/2 درصدی روبه‌رو بوده‌اند. باید این امر را نقطه عطفی برای بازارها به حساب آورد که نشان می‌دهد نقدینگی بار دیگر به مسیر اصلی خود برگشته؛ بنابراین می‌توان تقویت بخش واقعی اقتصاد را از این منظر انتظار داشت. این در حالی است که مولفه‌های اصلی در درون بازار سهام نیز در حال بهبود است که از جمله می‌توان به بازدهی مناسب 30 درصد نمادهای فعال، رشد مناسب حجم و ارزش معاملات، رشد حضور حقیقی‌ها در بازار و ... اشاره کرد که نشان می‌دهد بازار از منظر بنیادی در شرایط کاملا مناسبی است.

با کسب سود 5 درصدی بازار سهام در دو ماه ابتدای فصل پاییز رخ داد
بورس بازار پول را جا گذاشت

بورس تهران در شرایطی با رشد 5 درصدی از ابتدای پاییز مواجه شده که این رشد به‌طور خاص در قیاس با بازار پول که صدرنشین نیمه اول سال در بین بازارهای کشور بود، نقطه عطفی را در چرخش حرکت نقدینگی نشان می‌دهد. این در حالی است که از ابتدای پاییز بازدهی بازار ارز 5/2 درصد و زیان بازار سکه 3/2درصد بوده که نشان دهنده صدرنشینی بازار سرمایه کشور در دو ماه ابتدایی فصل جاری است.

بررسی‌ها نشان می‌دهند در نیمه اول سال جاری بورس تهران با زیان 2/9درصدی روبه‌رو بوده، در حالی‌که در بازار ارز شاهد بازدهی 7/4درصد و در بازار سکه شاهد زیان 5 درصدی در این مدت بوده‌ایم. در این میان بازار پول که در 6 ماه ابتدای سال توانسته بود سودی 11 درصدی را عاید سپرده‌گذاران کند در دو ماه گذشته با تغییر جهت مواجه شده، به‌طوری‌که میزان بازدهی در بازار پول در دو ماه ابتدای پاییز به 6/3 درصد می‌رسد که این نرخ زیر نرخ بازدهی دو ماهه بورس قرار دارد. با این حساب باید بورس تهران را پیشتاز بازارهای سرمایه‌گذاری کشور در فصل پاییز دانست که به نوعی از مکان‌یابی مناسب سرمایه‌ها در مدت دو ماه گذشته و حرکت سرمایه‌ها به سمت بخش تولید حکایت دارد، البته هفته گذشته بازار سهام کشورمان با زیان 75/1درصدی مواجه بود که این زیان تابع عوامل بنیادین بازار نیست و تنها تحت‌الشعاع متغیرهای غیراقتصادی قرار دارد و انتظار می‌رود با تعیین مسیر این متغیرها بورس به فاز طبیعی خود و متناسب با حمایت‌های بنیادین آن بازگردد که در این صورت انتظار کارشناسان بازار حرکت رو به رشد براساس محرک‌های واقعی است.
در این بین کارشناسان معتقدند در حال حاضر دو موضوع در بازارهای کشور قابل بررسی است؛ نخست آنکه نگرانی‌ها مبنی بر رشد سفته بازی در این بازارها در نیمه دوم سال کاهش‌یافته و تقویت بورس به‌عنوان کانالی از هدایت نقدینگی به بازارهای مولد شاهدی بر تقویت تحرک نقدینگی به سمت این بازار است. این موضوع به عقیده تحلیلگران از آن جهت اهمیت دارد که طی سال‌های گذشته نقدینگی که با قدرت فزاینده‌ای در اقتصاد رشد کرده بود به دلیل کاهش مستمر بازدهی در بخش واقعی اقتصاد به تدریج توسط سایر بخش‌ها و در کانال‌های غیرمولدی از قبیل ارز و سکه جذب شد و به این ترتیب علاوه بر نابسامانی در این بازارها، شاهد خلأ نقدینگی در بخش تولید بودیم. با این حال با روی کار آمدن دولت جدید در سال 92 این روند معکوس شد، اگرچه این روند در سال جاری با رکود نسبی در بورس همراه بود، با این حال به نظر می‌رسد از ابتدای پاییز منطق هدایت نقدینگی به بخش‌های مولد و استفاده از بازده ناشی از تولید واقعی بار دیگر بر بازارها و اقتصاد حاکم شده است.
در این بین بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نیز حکایت از تحرک نقدینگی‌های خرد به سمت بورس دارد؛ متغیرهای متعددی این نظر را تایید می‌کنند، به‌عنوان نمونه در ماه گذشته میانگین حجم معاملات در بورس تهران در قیاس با میانگین ماه شهریور در حدود 153 درصد رشد کرده و این تغییر برای ارزش معاملات در همین دوره 76 درصد به ثبت رسیده است. این در شرایطی است که افزایش نسبی حضور معامله‌گران حقیقی در این بازار نیز نویدبخش بهبود وضعیت معاملات و ارتقای معاملات خرد در این بازار است. براساس آمارها به‌عنوان مثال در ماه گذشته مشارکت معامله‌گران حقیقی در خرید در بورس تهران 59 درصد بوده درحالی‌که این نسبت برای معامله‌گران حقوقی 41 درصد ثبت شده است.
موضوع دیگر اما تقویت شرکت‌های بازار سرمایه است که می‌تواند زمینه‌های تقویت بازار سهام را نیز در ماه‌های باقیمانده فراهم سازد. به عقیده صاحب‌نظران بازار سرمایه، شرکت‌ها در گزارش‌های 6 ماهه‌ای که اخیرا اعلام کرده‌اند شرایط نسبتا مساعدی را به نمایش گذاشته‌اند و همین موضوع نشان می‌دهد این بازار زمینه‌های مناسبی را برای توسعه دارا است و بنابراین حرکت مناسب نقدینگی به آن می‌تواند تقویت‌کننده سودآوری آتی بازار باشد. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نیز نشان می‌دهند از ابتدای سال جاری حدود 30 درصد از نمادهای فعال بازار از زیان خارج شده و به سوددهی رسیده‌اند. در ماه گذشته نیز از بین 50 شرکت فعال تر بورس تهران، 29 نماد با بازدهی مواجه شده‌اند که همه این موضوعات حکایت از رشد بازار در دو ماه ابتدایی پاییز دارد.
به عقیده کارشناسان بازار سهام، تصمیماتی دولت در مدت اخیر گرفته است که نتیجه این تصمیمات در آینه آمار، رشد مناسب اقتصادی کشور در فصل بهار امسال (6/4درصد) و رشد متغیرهای صنعتی را نشان می‌دهد در صورتی که مولفه‌های موثر غیراقتصادی نیز به نتایج مناسبی برسند بورس تهران با بازدهی منطقی در ماه‌های آتی قادر خواهد بود زیان 8/4 درصدی را که در حال حاضر وجود دارد تخلیه و در عین حال عایدی مناسبی را تا ماه‌های آتی نصیب بازیگران این بازار کند که بر این اساس پیشتازی بورس در برابر سایر بازارها در ماه‌های پیش رو نیز تمدید خواهد شد. این در شرایطی است که در سناریوهای مختلف پیش روی بازارهای کشور (اعم از اقتصادی و غیر اقتصادی)، کارشناسان معتقدند بازگشت بازارهای ارز و سکه به رویه‌های سفته‌بازی و ایجاد چالش کمبود نقدینگی در بخش واقعی اقتصاد متصور نبوده یا از وزن بالایی برخوردار نیست.

دنیای اقتصاد