در پنجمین روز هفته بهای دلار برای سومین روز متوالی کاهش پیدا کرد و قیمت این ارز به کمترین مقدار خود در دو هفته اخیر رسید. «روند کاهشی دلار در سه روز گذشته و احتمال ریزش بیشتر قیمتها» در کنار «عرضه ارز برخی از صرافیهای بانکها» از عوامل اصلی کاهش تقاضای فعالان بازار و افت قیمتی دلار بود؛ اما با وجود افت روزهای اخیر راجع به روند قیمتی این ارز در هفته آینده بین فعالان توافقی وجود ندارد.
قیمت شاخص بازار ارز ایران چهارشنبه برای سومین روز پیاپی کاهش پیدا کرد تا دلار در پنجمین روز هفته به بهای 3510 تومان معامله شود. در حالی که دلار روزهای دوشنبه و سهشنبه در مجموع 40تومان کاهش بها را تجربه کرده بود، چهارشنبه نیز 25 تومان دیگر ارزان شد تا بهای این ارز از دوشنبه 65 تومان کاهش یافته باشد.
به این ترتیب ارزش دلار در سه روز گذشته 1/5 درصد افت کرده است و این روند نزولی موجب شده که فعالان بازار تمایل چندانی به خرید ارز نشان ندهند. دیروز در بازار ارز سه رویکرد متفاوت بازیگران ارزی موجب شد تا بازیگران تمایلی به خرید ارز نداشته باشند. برخی از بازیگران به دلیل «احتیاط» تنها به خرید و فروش محدود ارز پرداختند؛ اما برخی دیگر به دلیل «احتمال ریزش بیشتر قیمتها» تمایلی به خرید ارز نشان ندادند، اما عدم مشارکت گروه سوم در معاملات روز گذشته ناشی از «سبک شدن حجم معاملات در بازارهای جهانی» مانند بازار دبی بود. دلار در پنجمین روز هفته معاملات خود را با قیمت 3530 تومان آغاز کرد که کاهشی 5 تومانی نسبت به روز سهشنبه داشت. پس از کاهش 5 تومانی ابتدای روز، بهای دلار در ادامه فعالیت بازار با کاهش بیشتری مواجه شد و تا ساعت یک بعدازظهر قیمت به 3520 تومان رسید. اما این پایان افت شاخص بازار نبود و تا ساعت 3 بعدازظهر بهای دلار تا 3510 تومان پایین آمد. این در حالی است که در این ساعات نرخ فروش دلار بین بازیگران غیررسمی تا زیر 3500 تومان پایین آمد و با قیمت 3490 تومان به فروش رسید.
عوامل کاهش تقاضا
چنانکه اشاره شد چهارشنبه تقاضای موجود در بازار ارز کمتر از روزهای قبل بود و اکثر معاملهگران تمایلی به خرید ارز نشان ندادند. در پنجمین روز هفته شماری از بازیگران کاهش تقاضای فعالان را ناشی از هراس این گروه از احتمال ریزش بیشتر قیمتها عنوان کردند. دلار در روزهای دوشنبه و سهشنبه روند کاهشی داشت و روز چهارشنبه نیز همان مسیر را ادامه داد، روندی که موجب شد ریسک خرید ارز برای فعالان بالاتر برود و این گروه تمایلی به خرید دلار نشان ندهد. شاهد ماجرا این است که روز گذشته در مقطعی که قیمت دلار در بازار غیررسمی 3515 تومان بود، برخی از صرافیهای بانکها نرخ فروش خود را 3 تومان پایینتر از نرخ بازار و 3512 تومان اعلام کردند، اما فعالان تمایلی به خرید ارز مذکور نشان ندادند.
اما گروهی از فعالان معاملات جاری خود را به دلیل تعطیلات ژانویه متوقف کرده بودند. این گروه از بازیگران اعتقاد داشتند که افت تقاضای بازار مرتبط با آغاز تعطیلات ژانویه و تعطیلی برخی از بازارهای جهانی از جمله بازار دبی است. تعطیلات کریسمس و سال نو میلادی باعث کاهش حجم فعالیت بازارهای جهانی و در نتیجه افت تقاضای شرکتهای متقاضی ارز میشود. البته در رابطه با روند قیمتی دلار پس از تعطیلات بین این فعالان نیز اختلافنظرهایی وجود دارد. کسانی قائل به کاهش و کسانی قائل به افزایش تقاضا پس از پایان تعطیلات هستند. شماری از بازیگران بازار کاهش حجم معاملات و کاهش تقاضا برای خرید دلار را ناشی از «کاهش اختلاف نرخ فروش آتی دلار با نرخ فروش نقدی این ارز بین بازیگران غیررسمی» ارزیابی کردند. به گفته آنها نرخ فروش آتی دلار در روزهای ابتدایی زمستان اختلاف قابل توجهی با نرخ فروش نقدی بازار داشت و انتظار اکثر معاملهگران افزایش بیشتر نرخ ارز در روزهای بعد بود، اما در روزهای اخیر اختلاف قیمت این دو نرخ کمتر شده است. موضوعی که نشاندهنده این است که امیدواری برخی دلالان برای عبور نرخ دلار به سطوح بالاتر قیمتی کاهش یافته است. نرخ فروش آتی دلار در بازار ارز بهعنوان یک سیگنال، به بازار نقدی این ارز جهت میدهد و کاهش اختلاف این نرخ با نرخ فروش نقدی علامتی برای کاهش احتمال بالا رفتن قیمتها است.
فاصله نرخ فروش نقدی و حواله
چهارشنبه نرخ فروش نقدی دلار با نرخ صدور حواله اختلاف بیشتری نسبت به روزهای قبل داشت. روز گذشته در حالی که نرخ فروش نقدی دلار با کاهش قیمتی مواجه بود، نرخ فروش حواله تغییر چندانی نکرد. شماری از فعالان شکاف قیمتی بین این دو نرخ را ناشی از تعطیلی برخی از بازارهای جهانی عنوان کردند. در واقع کاهش فعالیت برخی بازارها مانند دبی امکان تعیین نرخ را کاملا در اختیار بازیگران رسمی بازار داخلی قرار میدهد. از سویی به نظر میرسد با وجود روند کاهشی قیمت دلار در سه روز گذشته و کاهش بهای این ارز، برخی از بازیگران انتظار برگشت قیمت در روزهای بعد را دارند و به این ترتیب تا آشکار شدن جهت قیمتی دلار تمایلی به صدور حواله با قیمتهای پایینتر از 3550 تومان وجود ندارند. دیگر خبر بازار داخلی در روز چهارشنبه اختلاف 30 تومانی نرخهای فروش نقدی دلار در بازارتهران و منطقه آزاد کیش بود. دیروز در حالی که نرخ فروش دلار در بازار پایتخت 3510 تومان بود، نرخ فروش این ارز در منطقه آزاد کیش 3540 تومان بود.
واکنش محدود سکه
دیروز همچنین قیمت سکه همسو با افت دلار کاهش یافت، اما به نوسان در کانال 980 هزار تومان ادامه داد. هر سکه بهار آزادی در پنجمین روز هفته به بهای 984 هزارتومان معامله شد که کاهشی یک هزار تومانی نسبت به روز سهشنبه را نشان میداد. عامل اصلی افت سکه، کاهش قیمت دلار در بازارهای داخلی بود، هرچند که افزایش قیمت اونس در ساعت انتهایی روز سهشنبه و رسیدن به مرز قیمتی1200 دلار اثر کاهش قیمت دلار بر بهای سکه را محدود و از ریزش سکه جلوگیری کرد.
روزنامه دنیای اقتصاد