امکان عرضه خرد محصولات فولادی در بورس کالای ایران به اشخاص حقیقی و حقوقی که در نشست مشترک مسوولان سازمان بورس و اوراق بهادار با مدیران عامل شرکتهای بزرگ فولادی ذوب آهن، فولاد مبارکه و فولاد آلیاژی مقرر شد، خبر خوبی بود که بیش از همه شاید رئیس اتحادیه کشوری آهن و فولاد را خوشحال کرد.
نویسنده:
حدیث موسوی
محمد آزاد پیشتر در رابطه با بروز مشکلات مالیاتی صنف آهن فروش را ناشی از نبود فاکتورهای رسمی خرید و فروش محصولات فولادی در بازار آزاد دانسته و بارها در جلساتی که با مسوولان بورس کالا برگزار کرده بود مهمترین خواسته اعضای صنف را برای برطرف شدن این مشکل، امکان خرید فولاد از سوی اشخاص حقیقی از بورس کالا در تناژهای سبک و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در همان زمان معامله عنوان کرده بود. بنابراین با تصمیم جدیدی که در این خصوص گرفته شده از این پس علاوه بر انجام معاملات شفاف و قانونمند فولاد در فضای رسمی مبادلات بورس کالا که برای اشخاص حقیقی هم فراهم شده، آنطور که یک مقام مسوول شرکت فولاد خوزستان عنوان کرده است این امر کمک میکند تا خریداران خرد فولاد دیگر مجبور به خرید این محصولات از طریق واردات یا اشخاص حقوقی نباشند، ضمن اینکه برای کارخانههای فولاد نیز این فرصت فراهم میشود که کالای بیشتری را تولید و به دست مصرفکننده برسانند. در همین خصوص مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان هم معتقد است: این مصوبه چرخه کاملی از تولید تا مصرفکننده را بدون واسطه فراهم میکند به این معنا که این اقدام باعث میشود متقاضیان محصولات نهایی فولاد بتوانند بدون واسطه محصولاتی مانند میلگرد و تیرآهن را از بورس کالا تهیه کنند که این امر علاوه بر کاهش هزینه برای مصرفکننده، زمینه افزایش تقاضا در صنعت فولاد هم در بخش بالادستی (تولیدکننده محصولات اولیه) و هم در صنعت پاییندستی (محصول نهایی) را فراهم میآورد. از طرفی در جلسه مذکور همچنین تصویب شده است قیمت پایه عرضه محصولات فولادی در بورس کالا براساس میانگین قیمت معاملات در آخرین روز عرضه قبلی تعیین شود، به این ترتیب که ارائه محصول با قیمت اعلامی عرضهکننده در مرحله مظنهیابی (زرد)، متناسب با قیمت تقاضای ثبت شده انجام خواهـد شد. مدیرعامل شرکت بورس کالای ایران نیز در گفتوگو با «سنا» درخصوص این مصوبه گفت: مصوبات این جلسه میتواند علاوه بر ایجاد تعادل در بازار و کاستن از نگرانیهای تولیدکنندگان فولادی، از اختلال در عرضه و تقاضای این محصول بکاهد. حسین پناهیان با بیان اینکه از این پس، اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکتهای کوچکتر امکان ورود به معاملات فولاد را در بازار خواهند داشت، گفت: این جلسه به دنبال نگرانی شرکتهای فولادی نسبت به عرضههای بیش از حد تولیدکنندگان ردههای پایین تر در خارج از بورس برگزار شد، چرا که مدتی است بازار فولاد به دلیل این عرضههای بیش از حد دچار اختلال شده است. وی تصریح کرد: اگرچه هم اکنون بخش عمدهای از فولاد تولیدی در کشور در بورس کالا دادوستد میشود، اما عرضه 15 تا 20 درصد از انواع محصولات فولادی در خارج از بورس توسط تولیدکنندگان رده چهارم و پنجم، اختلالات زیادی را در بازار ایجاد میکند. مدیرعامل بورس کالای ایران با تاکید بر اینکه بسیاری از این تولیدکنندگان برای فروش محصولات خود در بازار دست به دامپینگ میزنند، تصریح کرد: بر اساس مصوبه دولت، فولاد از آن دسته کالاها است که باید در بورس کالا دادوستد شود و هرگونه عرضه این کالا خارج از بورس مشمول کالاهای تعزیراتی میشود. بر همین اساس؛ بورس کالا برای ترغیب این تولیدکنندگان برای ورود به بورس تصویب کرد تا عرضه خرد محصولات فولادی در بورس کالای ایران توسط اشخاص حقیقی و حقوقی فراهم شود. وی با اشاره به مصوبه دوم این جلسه ابراز کرد: در این جلسه حجم عرضه لازم برای کشف قیمت کاهش داده شد، بهعنوان مثال در گذشته برای بعضی از محصولات فولادی باید 110 تن به بالا معامله انجام میشد تا کشف قیمت صورت میگرفت اما هماکنون این ارقام در میان انواع محصولات فولادی کاهش یافته است. پناهیان یادآور شد: از دیگر مصوبات این جلسه اعلام قیمت رسمی در شروع معاملات تالار است تا به این ترتیب نگرانی تولیدکنندگان از این بابت برطرف شود. وی تاکید کرد: امکان خرید و فروش انواع محصولات فولادی در بورس کالا توسط اشخاص حقیقی و حقوقی، جلوگیری از عرضه فولاد در خارج از بورس کالا بر اساس قانون و الزام کردن تولیدکنندگان به رعایت آن، دو راهکار مهم برای بازگشت رونق به بازار فولاد است و از سوی دیگر با چنین مصوباتی اختلال در عرضه و تقاضای این محصول از بین میرود.
به هر طریق در شرایطی که بازار فولاد دو سالی است روزهای معاملاتی خود را با رکود معناداری پشت سر میگذارد و حجم دادوستدها در بازارهای رسمی و غیررسمی این محصول به ارقام بسیار پایینی تنزل کرده است، تاثیرات بلندمدت این مصوبه را در بهبود جریان قانونمند معاملات فولاد، کاهش واسطهها و افزایش حجم تولید کارخانههای فولادی باید بسیار پررنگ و موثر قلمداد کرد که با گذشت زمان اثرات آن برای فعالان بازار و صنعت فولاد بیشتر آشکار خواهد شد.
روزنامه دنیای اقتصاد