براساس آمار اعلام شده در سال 2013 حجم صادرات آلمان به ایران به 1.3 میلیارد دلار رسید، اما تازه‌ترین گزارش اداره فدرال آمار آلمان نشان می‌دهد در پی کاهش نسبی تحریم‌های هسته‌ای ایران بعد از توافق موقت ژنو، صادرات آلمان به ایران در سال گذشته میلادی به 2.5 میلیارد دلار رسیده است.
آلمان همواره به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران در اروپا شناخته می‌شود. گزارش‌ها نشان می‌دهد که صادرات سال گذشته میلادی به فروش ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی و داروسازی مربوط می‌شود و فعالان تجاری در اتاق تجارت و بازرگانی آلمان معتقدند در آینده نزدیک مبادلات ایران و آلمان دو رقمی می‌شود و با توجه به صادرات این کشور به ایران این امر امکان پذیر است. اتاق ایران و آلمان در سال 1975 تاسیس شد و در آن دوره ایران پس از آمریکا دومین شریک تجاری آلمان محسوب می‌شد. اما در سال‌های اخیر مناسبات تجاری دو کشور کاهش چشمگیری داشت و در حال حاضر هر دو کشور سعی در بهبود مناسبات تجاری دارند. بر اساس این گزارش، مهم‌ترین اقلام صادراتی آلمان به جهان شامل خودرو، مخلوط دارو در دوزهای مختلف، قطعات وسایل نقلیه موتوری، هواپیما، ماشین‌آلات مخصوص چاپ، روغن‌های نفت، قطعات مورد استفاده در موتورها و... است. در این میان، توسعه روابط تجاری دوجانبه بین ایران و آلمان در حالی در دستور کار مقامات دو کشور است که عدم توازن شدید تجاری بین دو کشور به عنوان یکی از مشکلات جدی در روابط آنها عنوان می‌شود. از سوی دیگر، فعالان بازرگانی معتقدند به منظور توسعه روابط تجاری با این کشور باید حمایت از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، افزایش فعالیت‌های نمایشگاهی ایران و آلمان در راستای توسعه هرچه بیشتر صادرات غیرنفتی ایران و اعزام مستمر هیات‌های بازاریابی به کشور آلمان در راستای شناخت هر چه بیشتر توانمندی‌ها در دستور کار قرار گیرد.
حجم مبادلات تجاری افزایش می‌یابد
به گفته امیر علیزاده، قائم مقام مدیرعامل و مدیر امور بازاریابی و آموزش اتاق بازرگانی و صنایع ایران و آلمان، در 15 سال گذشته روند صادرات آلمان بیشتر به محصولات شیمیایی، خودروسازی، ماشین‌سازی و ... را دربرمی‌گیرد که سهم کشورهای اروپایی در صادرات این کشور 70 درصد، آسیایی‌ها 16 درصد، آمریکای شمالی و جنوبی نیز 12 درصد است و با توجه به لغو برخی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران این کشور سعی دارد تا حجم تجارت خود را در آینده‌ای نه چندان دور، دو رقمی کند. به گفته علیزاده، تولید ناخالص داخلی آلمان 2.6 تریلیون یورو است که سهم بخش خدمات در تولید ناخالص داخلی 52.5 درصد، صنعت 30.5 درصد، تجارت 16 درصد و کشاورزی نیز یک درصد است. از سوی دیگر 21 درصد کل تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا به آلمان اختصاص دارد، همچنین این نکته را نیز باید متذکر شد که آلمان از رشد برابر با 0.7 درصد، نرخ تورم 2 درصدی، نرخ بیکاری 5.5 درصدی، صادرات 1,097 میلیارد یورویی و واردات 909 میلیارد یورو برخوردار است. علیزاده با بیان اینکه گسترش همکاری میان آلمان و ایران در زمینه‌های صنعت، تجارت و اقتصاد در چارچوب قوانین موجود مهم‌ترین وظیفه اتاق بازرگانی ایران و آلمان محسوب می‌شود، اظهار کرد: مشاوره بازرگانی و بازاریابی، مشاوره حقوقی، تسهیلات روادید، خدمات نمایشگاهی، خدمات آموزشی، تخفیفات و تسهیلات از دیگر وظایف این اتاق محسوب می‌شود. علیزاده در ادامه از روابط بلندمدت، تخصص‌گرایی، ساختارگرا و قانونمند، تمرکز روی کار، وقت‌شناسی و ارتباطات مستقیم را از جمله فرصت‌های سرمایه‌گذاری در آلمان یاد کرد و افزود: سرمایه‌گذاران ایران به این موارد توجه چندانی ندارند که این امر روابط تجاری را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند.
روش‌های تاسیس شرکت
افشین قاسمی مدیر کل بخش خاورمیانه GERMELA FOUNDATION نیز در این همایش به راه‌های تاسیس شرکت در آلمان پرداخت و در این خصوص گفت: برای تاسیس شرکت و اخذ اقامت در آلمان در ابتدا باید چارچوب حقوقی و اقتصادی را مشخص کرد.
وی گفت: سرمایه‌گذاران می‌توانند از دو طریق نسبت به راه‌اندازی شرکت اقدام کنند که در این خصوص می‌توان به شرکت‌های سرمایه‌ای و تضامنی اشاره کرد، اما شرکت سرمایه‌ای از ریسک کمتری برخوردار است و روش تضامنی تا حدودی با ریسک همراه است.
به گفته قاسمی، تحریم‌های اعمال شده روند اخذ اقامت و سرمایه‌گذاری را با مشکلاتی مواجه کرد اما غیرممکن نیست، اما این نکته را باید مد نظر قرار داد که راه‌اندازی شرکت به اخذ اقامت منجر نمی‌شود و این امر به سرمایه‌ای که برای راه‌اندازی شرکت در نظر گرفته شده بستگی دارد. داشتن نقش اجرایی یکی دیگر از مواردی است که قاسمی به آن اشاره کرده و در این خصوص می‌گوید: علاوه بر راه‌اندازی شرکت و در نظر گرفتن سرمایه بالا باید سرمایه گذار در شرکت راه‌اندازی شده نقش اجرایی نیز داشته باشد.
ایجاد اتحاد در شرکتها
مسعود حجاریان کاشانی، رئیس هیات موسس مرکز تحقیقات توسعه مدیریت نیز در این همایش به بررسی اتحادهای استراتژیک در روابط تجاری پرداخت و در این خصوص گفت: هدف این سمینار ایجاد ارتباط بین کسب‌و‌کارهای مختلف بین ایران و آلمان است و امیدواریم که پس از این سرمایه‌گذاران بتوانند به اتحادهای خوب تجاری دست پیدا کنند و در صورتی که نتیجه این سمینار 10 اتحاد را به دنبال داشته باشد به‌طور حتم اقدام بزرگی صورت خواهد گرفت. به گفته حجاریان، در سال‌های اخیر اغلب شرکت‌های پیشرفته جهانی شده‌اند و در این خصوص نیز به تولید در خارج از کشورهای خود روی آورده‌اند و بسیاری از کشورها تولید، تحقیق، تامین مواد اولیه و فروش را خارج کشورهای خود صورت می‌دهند که این امر نشان‌دهنده ایجاد اتحاد در میان کشورها است. به گفته رئیس هیات موسس مرکز تحقیقات توسعه مدیریت روش پیش‌گرفته از سوی شرکت‌های پیشرفته موجب توسعه برند و ارزش افزوده شرکتها شده که این امر بر ارزش برندها می‌افزاید. حجاریان معتقد است، در صورتی که شرکتها به رقابت جهانی روی نیاورند کمتر به فکر رقابت استراتژیک خواهند افتاد و امیدواریم که ما نیز به رقابت جهانی بپیوندیم و شرکت‌های داخلی بتوانند بازار خود در منطقه را پیدا کنند. رئیس هیات موسس مرکز تحقیقات توسعه مدیریت معتقد است تفکر استراتژیک در این است که شما بتوانید جایگاه خود را برای 50 سال آینده تعریف کنید. حجاریان با اشاره به اینکه ایجاد اتحاد میان شرکتها از دهه 70 میلادی آغاز شد، اظهار کرد: در این دهه شرکتها با هدف ساخت، تولید و دستیابی به بهترین مواد خام با کمترین هزینه، بهترین تکنولوژی و نفوذ در بازارهای بین‌المللی اتحاد را دستور کار خود قرار دادند، در دهه هشتاد میلادی نیز شرکتها به منظور استفاده از مزایای صرفه‌جویی اتحاد را در دستور کار خود قرار دادند، روشی که در دهه 90 میلادی نیز دستیابی به اتحاد از تولید گذشت و به استفاده از فرصت‌های محیطی رسید.
آلمانی‌ها از نگاه رفتاری
محمد اکبری، استاد و مدیر سرمایه‌گذاری بین‌الملل مرکز تحقیقات توسعه مدیریت نیز در این همایش به مراحل آشنایی تا اجرای همکاری و مشارکت در میان آلمانی‌ها پرداخت و در این خصوص گفت: تعریف آلمان‌ها از فرد و رفتار حرفه‌ای، ویژگی‌های سبک‌های ارتباطی کسب‌و‌کار در آلمان، اولین ارتباط، اولین برخورد و اولین جلسه، چگونگی روند مذاکره، روش‌های اجرای پروژه، رفتار و برخورد در زمان ایجاد بحران و تعارض از جمله مواردی است که می‌توانند در همکاری مشترک تاثیرگذار باشند. به گفته اکبری روش اجرای پروژه توسط آلمان‌ها نیز در 6 فاز مختلف دسته‌بندی می‌شود که در این خصوص می‌توان به فاز طراحی و برنامه‌ریزی، تقسیم فعالیت‌ها، تعیین فرآیندکار، در شرایط بحرانی یا بروز مشکل چه باید کرد، نقش مدیر پروژه، تبادل اطلاعات و نحوه ارتباط در یک پروژه اشاره کرد. اکبری در خصوص رفتار و برخورد آلمان‌ها در زمان وقوع تعارض نیز گفت: با بروز مشکل آلمانی‌ها در ابتدا به درک ماهیت اختلاف یا تعارض و علت‌های بروز اختلاف می‌پردازند و پس از آن عکس‌العمل‌ها در زمان بروز اختلاف و تعارض را بررسی می‌کنند و در نهایت به استراتژی‌های حل اختلاف می‌پردازند.
سرمایه‌گذاری ایران و آلمان در یک نگاه
سهم کشورهای اروپایی از صادرات آلمان70 درصد، آسیایی‌ها 16 درصد، آمریکای شمالی و جنوبی نیز 12 درصد است و با توجه به لغو برخی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران این کشور سعی دارد تا حجم تجارت خود را در آینده‌ای نه چندان دور، دو رقمی کند.
آلمانی‌ها هنگام بروز اختلاف به درک اختلاف یا تعارض و علت‌های بروز آن می‌پردازند و پس از آن رسیدن به راهکار عبور از اختلاف را در دستور کار خود قرار می‌دهند.
در دهه 90 میلادی اتحاد استراتژیک از مرحله اتحاد برای تولید عبور کرد و به استفاده از فرصت‌های محیطی به هدف اصلی برای اتحاد میان شرکتها بدل شد.
تحریم‌های اعمال شده روند اخذ اقامت و سرمایه‌گذاری را با مشکلاتی مواجه کرد، اما این امر غیرممکن نیست، با این حال این نکته را باید مدنظر قرار داد که راه‌اندازی شرکت به اخذ اقامت منجر نمی‌شود.
روزنامه دنیای اقتصاد