حمید چیت‌چیان نیمه شب گذشته در برنامه نگاه یک با تاکید بر اینکه در یکی از کشور‌هایی که سیاست خوبی اعمال کرده‌اند دیده نمی‌شود برای برق یارانه پرداخت کنند. کشور‌هایی که یارانه پرداخت می‌کنند رشد و توسعه خوب و مطلوب ندارند.
وی با اشاره به اینکه هزینه تولید برق شامل قیمت سوخت، هزینه انتقال، هزینه توزیع و غیره می‌شود، گفت: به اعضای هرکیلووات ساعت بدون سوخت قیمت تمام شده تولید برق در سال جاری 80 تومان بوده است؛ با احتساب 13 سنت نرخ گاز می‌بینیم که به ازای هر کیلووات تولید برق 220 تومان هزینه می‌شود در حالی که نرخ متوسط فروش برق در سال جاری به ازای هر کیلووات ساعت 50 تومان بوده است.
چیت‌چیان با تاکید بر انباشت بدهی‌های وزارت نیرو و افزایش حجم بدهی‌ها روز به روز گفت: در حال حاضر فقط در صنعت برق 24 هزار میلیارد تومان بدهی داریم.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته سالانه حدود 8 درصد رشد تولید داشتیم در حالی که به خاطر شرایط کنونی در سال جاری فقط تولید دو درصد رشد کرده و در سال آینده حجم رشد تولید به 1.2 درصد می‌رسد و این مسائل باعث می‌شود که احتمال خاموشی پررنگ شود، چرا که زمانی که بخش خصوصی نتواند پول خود را بگیرد توان توسعه نیروگاه را نیز ندارد و وقتی سرمایه‌گذاری صورت نگیرد در نهایت مردم و صاحبان صنعت متضرر می‌شوند.
وی تاکید کرد: هنگامی که قیمت برق یارانه‌ای باشد کسی در مصرف برق صرفه‌جویی نمی‌کند. در حال حاضر بیش از 50 درصد مشترکین ما ماهانه کمتر از شش هزار تومان به عنوان پول برق پرداخت می‌کنند.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه معتقد نیستیم طبقات کم‌درآمد در فشار قرار گیرند، گفت: باید قیمت‌های مخفف برای کسانی که مصرف کمی دارند در نظر گرفته شود، اما مشترکینی که زیاد برق مصرف می‌کنند دلیلی ندارد یارانه دریافت کند.
اقتصاد قوی منوط به تکیه بر درآمد آب و برق است
چیت‌چیان با تاکید بر اینکه ما زمانی می‌توانیم اقتصاد قوی در آب و برق داشته باشیم که این صنایع متکی به درآمد خود باشند، گفت: با نظام تعرفه درست نیز می‌توان مدیریت مصرف داشت و از سوی دیگر می‌توان شرایط مطلوب‌تری برای سرمایه‌گذاری فراهم کرد.
وی با تاکید بر اینکه دولت تلاش دارد تعرفه را اصلاح کند، گفت: گام‌ها برای اصلاح تعرفه باید با توجه بیشتری برداشته شود.
تعرفه برق تا پایان دولت یازدهم اصلاح می‌شود
وزیر نیرو با اعلام خبر اصلاح تعرفه برق تا پایان دولت گفت: برای اصلاح تعرفه در سال‌های آتی در حال مذاکره هستیم.
چیت‌چیان در ادامه به بالا‌بودن قیمت برق در کشور‌های افغانستان، پاکستان که درآمد کمتری نسبت به مردم ایران دارند، اشاره کرد و گفت: در کشور ترکیه هر کیلووات برق به قیمت 17 سنت فروخته می‌شود. باید توجه کرد که افزایش 10 درصدی و 20 درصدی تعرفه برق به معنای اجحاف در حق مردم نیست.
تعجب وزیر از مداخله وزارت نفت در صادرات برق و دعوت وزارت نیرو از بخش خصوصی برای صادرات به شرط عرضه 50 درصدی تولید در داخل
وی در مورد ورود وزارت نفت به عرصه صادرات اظهار کرد: با کمال تعجب وزارت نفت چند ماه گذشته اعلام کرد که می‌خواهد برق صادر کند. این یک اقدام خارج از وظایف وزارت نفت است. هر نیروگاهی که بخواهد در کشور برق تولید و صادر کند باید از طریق شبکه انتقال این کار را انجام دهد.
وزیر نیرو تاکید کرد: ما استقبال می‌کنیم که هر تولید‌کننده برق در راستای صادرات برق قدم بردارد و سرمایه‌گذاری کند، اما به شرط اینکه 50 درصد برقی که صادر می‌شود را در داخل بفروشد. لذا هر کسی از این به بعد با وزارت نیرو قرارداد ببندد می‌تواند برق تولیدی خود را صادر کند به شرط اینکه نیمی از آن را در بازار برق یا بورس انرژی عرضه کند.
وی تاکید کرد: به ازای صادرات ما هزینه انتقال انرژی را دریافت می‌کنیم.
گاز فلری که تا الان سوزانده می‌شد را مجانی دهید
وزیر نیرو در مورد بالا‌بودن قیمت تمام شده تولید برق توسط گاز‌های فلر نیز گفت: از ورود شرکت‌ها به عرصه تولید برق از طریق سوخت گاز فلر استقبال می‌کنیم. با توجه به بالا‌بودن قیمت تمام شده تولید این نوع برق با وجود پایین‌بودن نرخ فروش برق ما نمی‌توانیم پول بیشتری به این نوع نیروگاه‌ها که از گاز فلر استفاده می‌کنند بابت خرید برق پرداخت کنیم و این مساله منطقی نیست که پول بیشتری بپردازیم.
چیت‌چیان تاکید کرد: باید راه‌هایی پیدا کنیم که تولید برق از فلر را با قیمت تمام شده کمتری انجام دهیم؛ گاز فلری که تا الان سوزانده می‌شد را می‌توانیم مجانی دهیم.
وی تاکید کرد: در حال حاضر خرید برق در شبکه با دو مکانیسم رقابتی شامل بورس انرژی و بازار برق صورت می‌گیرد. در بازار برق، شبکه برق از هر نیروگاهی که برق را با قیمت ارزان‌تری عرضه کند، خرید می‌کند لذا برق با قیمت بالاتر نمی‌خرید.
استفاده از نیروگاه هسته‌ای برای شیرین‌سازی آب دریا در جنوب
چیت‌چیان در مورد نیروگاه هسته‌ای ایران و طرح توسعه آن گفت: در برخی کشور‌ها تصمیم گرفته شده نیروگاه هسته‌ای را خاموش کنند و برخی کشور‌ها در حال ساخت نیروگاه هسته‌ای هستند، لذا رفتار یک یا دو کشور می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری باشد.
وی با تاکید بر اینکه در کشور ما منابع گاز طبیعی، ظرفیت انرژی تجدید‌پذیر خوب و ظرفیت برق آبی مناسب داریم، همچنین امکان استفاده از نیروگاه هسته‌ای است، الان یک نیروگاه هسته‌ای ساخته‌ایم و قراردادی منعقد شده که دو واحد هزار مگاواتی دیگر نیز در بوشهر ساخته شود.
وزیر نیرو افزود: بنا شده از فرآیند هدررفت تولید برق برای شیرین‌سازی آب دریا استفاده شود تا نیروگاه هسته‌ای در آینده هم برق و هم آب شیرین تولید کند.
چیت‌چیان با تاکید بر اینکه برق هسته‌ای ارزانتر از سایر انواع انرژی نیست، گفت: هر کشور با توجه به منابع در اختیار، اقتصاد و صنعت خود می‌تواند سبد تولید برق را بهینه و متنوع کند.
سوخت مازوت و گازوئیل غیرمنطقی است
وی با انتقاد از به‌کارگیری سوخت مازوت و گازوئیل برای تولید برق، این مساله را غیرمنطقی خواند و گفت: استفاده از سوخت مایع هزینه تولید را بسیار بالا برده است. البته در سال جاری در نیروگاه‌ها شرایط بهتری بوده و مصرف گاز 36 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
مشروح وضعیت صادرات برق و کالا و تجهیزات از زبان وزیر
چیت‌چیان درباره‌ی صادرات برق و کالا و تجهیزات گفت: شبکه برق ما به شبکه برق هفت کشور همسایه متصل است و به چهار کشور صادر‌کننده خالص هستیم که شامل ترکیه، عراق، پاکستان و افغانستان می‌شود. از سوی دیگر از آذربایجان و ترکمنستان برق وارد می‌کنیم و با ارمنستان مبادله برق داریم.
وی افزود: سالانه حدود 12 میلیارد کیلووات ساعت برق صادر می‌کنیم که رقم منحصر به فردی در بین کشور‌های منطقه است. در حوزه صادرات کالا و خدمات فنی مهندسی نیز می‌توان گفت که 236 پروژه توسط شرکتهای ایرانی در 27 کشور دنیا به ارزش یک میلیارد و 600 میلیون دلار انجام شده است.
وزیر نیرو تصریح کرد: در حال حاضر 90 پروژه به ارزش بیش از 4.5 میلیارد دلار در حال انجام است و ایران برای انجام 47 پروژه نیز در حال رایزنی است.
کاهش 6 درصدی تلفات به ارزش صرفه‌جویی سالانه 0.8 میلیارد دلار
چیت‌چیان با تاکید بر اقتصاد ناخوش صنعت برق با بیان این مطلب که وزارت نیرو از دولت پولی نمی‌گیرد و باید به سمت اتکاء به درآمد با اصلاح تعرفه برود، گفت: براساس برنامه‌ریزی توانیر مقرر است در سال 1394 میزان تلفات برق از بیش از 15 درصد به زیر 10 درصد تا مهرماه کاهش پیدا کند.
وی در مورد رقم اعلام شده تلفات به میزان 20 درصد در صنعت برق گفت: این رقم به این دلیل بیان می‌شود که 5 درصد از تولید برق به مصرف داخلی نیروگاه می‌رسد.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه در صورت کاهش تلفات به زیر 10 درصد سالانه 0.8 میلیارد دلار صرفه‌جویی می‌شود در مورد تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل ترکیبی گفت: در دولت یازدهم برای ایجاد هشت هزار مگاوات واحد بخار در 16 هزار مگاوات از نیروگاه‌های گازی کشور قرارداد بسته شده که باعث افزایش راندمان می‌شود و این کار طی 30 ماه از ابتدای آغاز پروژه صورت خواهد گرفت.
برقی کردن 180 هزار چاه کشاورزی و نصب 40 هزار کنتور هوشمند
وی با اعلام خبر برقی‌کردن 180 هزار چاه کشاورزی گفت: 40 هزار کنتور هوشمند نصب شده و پنج هزار کنتور حجمی نیز در موتور‌های دیزل نصب کرده‌ایم تا از این طریق برداشت آب از چاه‌ها متعادل شود.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه در چهار شهر قم، شیراز، مشهد و تهران سیستم هوشمند کاهش تلفات آب را به اجرا گذاشته‌ایم، گفت: به تدریج به 147 شهر کشور این سیستم را تامین می‌دهیم و امیدواریم تلفات از 24.7 درصد به 19.2 درصد کاهش پیدا کند که این گام بسیار موثر خواهد بود. در حال حاضر در 609 دشت کشور در 30 حوضه آبریز از همکاری دانشگاه‌ها برای افزایش ظرفیت علمی کشور بهره می‌بریم، گفت: در زمینه کاهش مصرف، مدیریت مصرف و مدیریت آب‌های سطحی و زیرزمینی از همکاری دانشگاه‌ها بهره می‌بریم.
دو برابر شدن دوره خشکسالی در کشور
چیت‌چیان با اشاره به اینکه پیش از این دوره‌های خشکسالی در کشور هشت ساله بوده است، گفت: اکنون 14 سال است که وارد دوره خشکسالی شده‌ایم و این نشان دهنده تحولات و تغییر اقلیم است. در سال جاری بارش‌ها از ابتدای مهرماه تاکنون 22 درصد نسبت به سال‌های گذشته و 10 درصد نسبت به سال گذشته که سال خشکی بود کاهش یافته است؛ همچنین نوع بارش‌ها تغییر کرده، برف بسیار کم باریده و میزان بارش در هر بار نیز کاهش پیدا کرده، معمولا بارش 10 میلی‌متر تبخیر می‌شود.
وی تصریح کرد: در نتیجه افزایش درجه حرارت کره زمین میزان تبخیر آب بسیار بالا رفته و این در حالی است که بیش از نیمی از آب مصرفی کشور از طریق چاه‌ها تامین می‌شود.
پاسخ وزیر به ادعاهای غلط بودن آمار آب کشاورزی
چیت‌چیان در مورد مسائل مطرح شده مبنی بر اینکه آمار مصرف 92 درصد از آب کشور در بخش کشاورزی کشور غلط است، گفت: در کشور ما هیچ کس جز وزارت نیرو متصدی اندازه‌گیری آب نیست و آبی که توسط کشاورزان برداشت می‌شود همه احصاء و اندازه‌گیری می‌شود.
وزیر نیرو با انتقاد نسبت به اینکه با وجود ابراز نگرانی در مورد کم‌آبی کشور رفتار ما تغییر پیدا نکرده است، گفت: راندمان آبیاری در کشاورزی حدود 33 درصد است. کسانی که کشت خود را به گلخانه‌ای تبدیل کرده‌اند مصرف آب را به شش درصد قبل کاهش داده‌اند. کشاورزان می‌توانند سیستم آبیاری را از غرق‌آبی به تحت فشار تبدیل کنند.
وی با اشاره به اینکه بیش از 55 درصد آب مورد نیاز کشاورزان از طریق چاه‌ها تامین می‌شود، گفت: تغییر رفتار در یکی دو سال صورت نمی‌گیرد. جهاد کشاورزی در حال حاضر تا 85 درصد از هزینه تغییر نوع آبیاری را پرداخت می‌کند و کشاورزان می‌توانند 15 درصد مابقی را وام بگیرند.
عدم هماهنگی پیشرفت پروژه‌ها به خاطر کمبود بودجه است
چیت‌چیان در مورد عدم پیشرفت هماهنگ پروژه‌ها در کشور گفت: بسیاری از سدها در کشور ساخته شد اما اعتبار مورد نیاز برای ایجاد شبکه در دست نبوده است. به‌طور کلی می‌توان در سه تا پنج سال هم کار آبخیزداری بالای سد، هم اجرای سد و هم اجرای کانال‌های 1، 2، 3 و 4 را با هم انجام داد، اما وقتی اعتبار کافی نیست هر بخش جداگانه پیش می‌رود.
وی در مورد مشکل سد‌سازی و برخورد با آن نیز گفت: بارش‌ها به شدت کاهش پیدا کردند به گونه‌ای که در سال جاری حجم بارندگی از 250 میلی‌متر به‌طور متوسط به 205 میلی‌متر رسیده است. گاهی نیز در بالادست به طور مستقیم از رودخانه‌ها آب برداشت می‌شود و در برخی جاها نیز به‌طور اشتباه در بالادست سدی که ساخته شده، سد دیگر ساخته‌اند که ناشی از برنامه‌ریزی اشتباه در آن است.
وزیر نیرو با اشاره به مشکل سد ساوه گفت: همزمان هم سد ساوه و هم در بالادست سد‌های دیگر ساخته شدند لذا سد ساوه که باید 130 میلیون مترمکعب آب را ذخیره می‌کرد، کمتر از نیمی از حجم پیش‌بینی شده آب دارد.
ساخت سد و توسعه کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه اشتباه بود
وزیر نیرو با اشاره به مشکلات حوضه دریاچه ارومیه گفت: ساخت سد به میزان کنونی و توسعه کشاورزی اشتباه بوده است؛ ما قادریم با تغییر نوع کشت وضعیت را کمی بهبود بخشیم. 20 سال پیش در حوضه دریاچه ارومیه 150 هزار هکتار کشاورزی صورت می‌گرفت که امروزه به بیش از 500 هزار هکتار رسیده است و این در حالی است که به ازای هر هکتار 10 هزار مترمکعب آب مصرف می‌شود، لذا 3.5 میلیارد مترمکعب بیش از 20 سال گذشته آب برداشت می‌کنیم.
چیت‌چیان با اشاره به اینکه اجرای سه سد که حدود شش درصد پیشرفت داشته است در حوضه متوقف شده است، گفت: اخیرا نیز از سد شهید کاظمی و سه سد دیگر میزان قابل توجهی به سمت دریاچه ارومیه آب رها کرده‌ایم. در منطقه نیز با کشاورزان صحبت شده تا نوع کشت و سیستم آبیاری خود را تغییر دهند.
وزیر نیرو تاکید کرد: ما به هیچ عنوان راضی به خسارت دیدن کشاورزان نیستیم اما امیدواریم با انتخاب نوع کشت آب کمتری مصرف شود تا وضعیت دریاچه ارومیه بهبود یابد.
وی در پایان به انجام مطالعات در زمینه استفاده از آب ژرف، آب دریا و جلوگیری از تبخیر زیاد و همچنین مدیریت آب‌های زیرزمینی اشاره کرد و گفت: در این زمینه اقدامات گسترده‌ای انجام داده‌ایم.
ایسنا