محمد اسکندری افزود: اگر ارز مبادله ای و دو نرخی بودن را از بین ببریم، در نهایت رانت را از بین برده ایم اما ابتدا باید مبادلات بانکی کشور آزاد شود چون ما ارزهایی در خارج از کشور داریم که باید آنها را وارد کنیم.
وی افزود: اصولا ارز مبادله ای هم به واسطه مدت زمانی که طول می کشد تا گشایش شود و هم به واسطه مالیات برارزش افزوده ای که روی آن حساب می شود، شاید خیلی فرقی با ارز آزاد نداشته باشد.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به دیدگاه بعضی نظریه پردازان مبنی بر اینکه مواد اولیه تولید با ارز مبادله ای و واردات کالاهای ساخته شده با ارز آزاد محاسبه و تخصیص داده شود، افزود: بهترین راهکار این است که تعرفه هایی وضع کنیم تا سیاستگذاری ها به نفع تولید باشد اما برخی بر این موضوع تاکید دارند که برای حمایت از صنایع به خصوص مواردی که به مایحتاج مردم و کالاهای اساسی مرتبط است، باید ارز ارزانتر اختصاص داده شود.
وی افزود: دیدگاه دیگر هم این است که به صنایع و ماشین آلات و مواد اولیه ارز ارزانتر تخصیص دهیم تا بتوانند تکنولوژی های خود را به روز و ماشین آلات شان را نوسازی کنند تا تولید بهبود و عرضه افزایش یابد و بخش تولید داخلی با دریافت مواد اولیه ارزانتر، قدرت رقابت پذیری با کالاهای مشابه خارجی را داشته باشد.
اسکندری گفت: به نظر می رسد در ورود کالاهای اساسی و مواد اولیه کارخانجات، احتمال هدفگذاری اشتباه و سوء استفاده بوجود بیاید و تخصیص ارزان مشکلاتی را در پی داشته باشد چرا که در مواردی دیده شده که شرکتها مواد اولیه بیش از نیاز کارخانجات تولیدی وارد کرده و بعد در بازار آزاد به فروش می رسانند از این رو بهتر است سهمیه بندی کالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات را شامل نشود.
وی تصریح کرد: متاسفانه در بعضی موارد، مواد اولیه کارخانجات را با ارز آزاد و کالای ساخته شده را با ارز مبادله ای وارد می کنیم مانند صنعت لاستیک اما بهترین راهکار این است که ما رانت را از بین ببریم و صنایع را رقابت پذیر کنیم.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد: البته تولیدکنندگان نسبت به اختصاص ارز مبادلاتی به برخی کالاهای نهایی که مشابه آنها با کیفیت بهتر در داخل کشور ساخته می شود، انتقاد دارند و معتقدند؛ اختصاص ارز مبادله ای به این کالاها عامل ورود سیل عظیمی از کالاها از کشورهایی همچون هند و چین بوده است.
وی تاکید کرد: از این رو اگر قرار است به صنایع هم امتیازی بدهیم این کار باید در قالب تعرفه ها انجام شود و تعرفه واردات کالاهای ساخته شده را افزایش دهیم و در اصل، به جای تخصیص ارز یا کاهش نرخ تسهیلات بانکی و این موارد؛ بهتر است کلا ارز را تک نرخی و ارزی مبادله ای را از سیستم اقتصادی کشور حذف کنیم.
این کارشناس اقتصادی افزود: البته می توانیم ارز مبادله ای را بطور موقت داشته باشیم منتهی آن را تنها به نوسازی صنایع اختصاص دهیم و با انجام این کار، هم صنعت نوسازی می شود و هم رقابت پذیری صنایع خدشه دار نمی شود ضمن اینکه از رانت هم جلوگیری می شود.
نقش موسسات اعتباری در اختلالات بازار
این کارشناس بازار ارز و سرمایه؛ نقش موسسات اعتباری را در ایجاد اختلالات ارزی موثر دانست و گفت: متاسفانه علاوه بر موسسات غیرمجاز، برخی موسسات مجاز نیز با اقدامات خود سبب اختلال در بازار ارز شده اند.
وی افزود: به نظر می رسد آنها شرایط کشور را درک نمی کنند و برای جلوگیری از کاهش ارزش و قدرت خرید پول خود به بازار ارز یا برخی بازارهای موازی روی آورده اند اما به هرحال، این رویکرد وجود دارد و شاید دلیلش وضعیت بازدهی کسب و کار در کشور است که نمی تواند اطمینان لازم را برای بازدهی مناسب به فعالان اقتصادی بدهد اما به نظر می رسد، راه حل اصلی این موضوع سوق دادن اقتصاد کشور به سمت ثبات است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی