تفاهم هسته‌ای بین ایران و قدرتهای جهانی برای کاهش فعالیت‌های هسته ای ایران در ازای لغو تحریمها در نهایت به ایران اجازه خواهد داد تا بازار از دست رفته نفت خود را پس بگیرد.
به نقل از رویترز، تفاهم هسته‌ای تضمین می‌کند که تحریمهای ایران تا زمانیکه قدرتهای غربی متقاعد شوند تهران به مفاد توافقات پایبند است باقی خواهد ماند و مذاکره کنندگان تا 30 ژوئن فرصت دارند تا توافق جامع هسته ای را امضا کنند، براساس این توافق شانس چندانی برای افزایش قابل توجه صادرات نفت ایران تا سال 2016 وجود ندارد.
اگرچه بهای جهانی نفت برنت در پی حصول تفاهم هسته‌ای پنج درصد کاهش یافته و به 54 دلار در هر بشکه رسید فعالان بازار سپس شروع به بررسی زمانبندی بازگشت نفت ایران به بازار کردند. نفت برنت تا پایان روز پنجشنبه به بالای 55 دلار در هر بشکه بازگشت.
باب مکنالی رییس گروه تحقیقات انرژی راپیدان و مشاور جورج بورس رییس جمهور سابق آمریکا گفت: تایید صحت پایبندی ایران به توافقات احتمالا پس از اجرا چند ماه طول خواهد کشید.
جیسون بوردف موسس مرکز سیاست انرژی جهانی در دانشگاه کلمبیا و مشاور سابق باراک اوباما رییس جمهور آمریکا با تایید سخنان مکنالی گفت: قدری زمان می برد تا نفت ایران به بازار جهانی بازگردد و احتمالا این زمان در بهترین حالت سال 2016 خواهد بود.
این تاثیر با تاخیر احتمالا یک خبر خوش برای عربستان، عراق و دیگر تولیدکنندگان در سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) خواهد بود که نگرانند بازگشت سریع ایران به بازار فشار بیشتری را روی قیمت نفت که در حال حاضر از تابستان گذشته تاکنون به دلیل اشباع بازار نصف شده وارد خواهد کرد.
اوپک قرار است نشست بعدی خود را پنجم ژوئن برگزار کند که اولین گردهمایی پس از نشست ماه نوامبر گذشته است که در آن اعضا تصمیم گرفتند به رغم کاهش قیمت ها تولید خود را حفظ کنند.
در این میان تقاضای جهانی با سرعت بیشتری نسبت به انتظارات رو به افزایش بوده و رشد تولید نفت شیل آمریکا به سرعت رو به کاهش است که این امر بر بی ثباتی بازار می افزاید.
جیم ریتربوچ تحلیلگر نفتی گفت: بازار نفت تا پایان سه ماهه جاری در فکر این تفاهم اولیه خواهد بود.
براساس بیانیه صادر شده که طرح اقدام مشترک از سوی ایران و قدرتهای جهانی را مشخص می‌کند، تحریمهای آمریکا و اتحادیه اروپا که باعث کاهش روزانه یک و نیم میلیون بشکه ای صادرات نفت ایران از سال 2012 تاکنون شده تنها پس از تایید پایبندی ایران به تعهدات هسته ای از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی لغو خواهد شد.
ریتربوچ گفت: اگر در هر مرحله‌ای ایران نتواند به تعهدات خود عمل کند تحریمها بازگردانده خواهند شد.
بیشتر کارشناسان بازار می‌گویند در خصوص افزایش روزانه 200 تا 600 هزار بشکه ای صادرات نفت ایران طی شش ماه پس از لغو تحریمها مطمئن هستند.
تیم بوئرسما مدیر موقت بخش امنیت انرژی و تغییرات جوی درموسسه بروکینگز گفت: ایران احتمالا حتی موفق به افزایش روزانه 500 هزار بشکه ای صادرات خود ظرف 90 روز پس از لغو تحریمها خواهد شد.
اما احیای کامل تولید نفت ایران تا نیمه دوم 2016 بعید به نظر میرسد زیرا برای احیای میادین نفتی ایران به سرمایه‌گذاری تازه احتیاج است که این امر درحال حاضر خوشبینانه به نظر میرسد.
تحلیلگران در موسسه انرژی اسکپتس می‌گویند حتی پس از امضای توافق در ماه ژوئن، لغو تحریمها بعید است که دستکم طی شش ماه الی یک سال آینده آغاز شود.
مشخص نیست که آیا خریداران احتمالی با این تصور که واشنگتن و قدرتهای اروپایی آنها را به دلیل نقض تحریمهایی که قرار است لغو شوند مجازات نخواهند کرد، به صورت زودهنگام برای افزایش خرید نفت از ایران اقدام خواهند کرد یا خیر.
مایکل کوهن رییس بخش تحقیقات انرژی در موسسه بارکلی گفت: حتی قبل از توافق، ایران قرار است صادرات نفت خود را درماههای آتی حدود 300 هزار بشکه در روز افزایش دهد که بخش عمده آن به هند خواهد بود.
حتی خطر عواقب سیاسی از سوی واشنگتن و دسترسی محدود به بیمه نفتکش ها به دلیل محدودیت های سخت اروپایی احتمالا مانع از این خواهد شد که پالایشگاههایی نظیر پتروچاینا و هندوستان پترولیوم که اعلام کرده‌اند مایل به خرید نفت بیشتر از ایران هستند، به صورت زودهنگام در این زمینه اقدام کنند.
اما در سال جاری پیشرفت هسته ای می‌تواند نقش اخیر تهران در بازار جهانی نفت را تغییر دهد.
تحلیلگران می‌گویند اگرچه مدتی طول می کشد تا صادرات نفت ایران احیا شود، بیانیه صادر شده در زمینه برنامه هسته‌ای ایران خطرات موجود در زمینه قیمت نفت در بازار اشباع شده جهانی را محدود می کند.
ایسنا