بهمن ماه 1392 بود که شرکت بوتاش ترکیه با دو ادعا که اولا از١٨ آذرماه سال 1392 صادرات گاز ایران به این کشور به میزان مورد توافق نبوده و ٢٥ درصد از حجم آن کاسته شده است و از سوی دیگر قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه نسبت به دیگر کشورهای منطقه بالاست و باید کاهش یابد، از ایران به دیوان بین المللی داوری شکایت کرد.
در این زمینه پس از حدود 10 ماه از شکایت ترکیه از ایران، در آذر ماه سال گذشته دیوان بین‌المللی داوری در زمینه صادرات کمتر از میزان توافق شده رای را به نفع ایران صادر کرد، اما بررسی شکایت در زمینه گرانفروشی همچنان ادامه دارد.
در خواست اردوغان برای کاهش قیمت
اما در حالی که این پرونده هنوز به نتیجه نرسیده است برای چندمین بار ترک ها درخواست کاهش قیمت گاز ایران را مطرح کرده اند. رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه در باره جزییات دیدار خود با حسن روحانی، گفت که " آنچه مصرا خواستیم در باره انرژی بود زیرا ما بخش اعظمی از گاز طبیعی ایران را می خریم."
اردوغان با بیان این که ما گران ترین گاز را از ایران می خریم، اعلام کرد که اگر قیمت‌ها پایین بیاید می‌توانیم خرید گاز از ایران را افزایش دهیم.
وی با بیان اینکه گاز در صنعت، روستاها و شهرهای ترکیه مصرف زیادی دارد تاکید کرد: ما می خواهیم بهای گاز مناسب باشد تا به بهای کمتر آن را به مردم بفروشیم و مردم ما متضرر نشوند که البته دو کشور دوست باید در این باره همکاری و همفکری کنند.
رییس جمهوری ترکیه افزود: باید در بهای گازی که از ایران می خریم به قیمت مناسب برسیم و با در نظر گرفتن دیگر زمینه های همکاری باید بتوانیم هدف اصلی یعنی حجم 30 میلیارد دلاری مبادلات تجاری میان دو کشور را محقق کنیم.
پیش تر نیز بیژن زنگنه، وزیرنفت کشورمان کاهش قیمت گاز صادراتی به ترکیه را مشروط دانسته و گفته بود که "به شرطی قیمت گاز ایران به ترکیه کاهش می‌یابد که واردات گاز ترکیه از ایران افزایش یابد چرا که برای ایران سهم بازار بسیار مهم است."
اکنون که ترک ها شرط ایران برای خرید گاز بیشتر را پذیرفته اند، احتمال دارد در صورت خرید بیشتر گاز توسط ترکیه، ایران قیمت فروش گاز به ترکیه را کاهش دهد.
بر این اساس تابستان گذشته در سفری که رییس جمهور و وزیر نفت به آنکارا داشتند نیز مذاکراتی درباره کاهش قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه صورت گرفت، اما نتیجه‌ای حاصل نشد.
بر اساس این گزارش قرارداد 25 ساله‌ای که ایران و ترکیه در سال 1996 برای صادرات سالانه تا 10 میلیارد متر مکعب گاز امضا کردند، از سال 2002 ایران روزانه 30 میلیون متر مکعب گاز به ترکیه صادر می‌کند به طوری که ایران در سال 2013 با صدور حدود 8 میلیارد متر مکعب، پس از روسیه دومین تامین کننده گاز ترکیه شد.
امکان افزایش حجم صادرات گاز به ترکیه
بر اساس این گزارش با ایجاد ظرفیتهای جدید تولید گاز در کشور، امکان افزایش حجم صادرات گاز به ترکیه وجود دارد.
در این راستا پیش‌تر حمیدرضا عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز همچنین با بیان این که این شرکت در حال افزایش ظرفیت خود برای صادرات گاز به ترکیه در خط ششم سراسری است، اعلام کرده بود که هم اکنون پتانسیل افزایش تولید و صادرات گاز با توجه به بسترسازیهای انجام شده در بخش بالادستی صنعت نفت، فراهم شده و افزایش صادرات گاز به ترکیه مستلزم این است که قرارداد جدیدی بین ٢ کشور امضا شود که در حال حاضر این اقدام انجام نشده است.
عبدالحسین ثمری، معاون عملیات شرکت ملی گاز ایران نیز اعلام کرده بود که تاسیسات تقویت فشار گاز تبریز، ضمن امکان تقویت فشار گاز شمال و شمال غرب کشور، ظرفیت صادرات گاز را به ترکیه نیز افزایش می دهد که این خبر ، توجه رسانه‌های ترکیه‌ای را به خود جلب کرد و این خبر در رسانه های این کشور بازتاب گسترده ای داشت.
ایسنا