در هر کارت سوخت اجارهای ۳۰۰ لیتر سهمیه بنزین ۷۰۰تومانی، ۳۰۰هزار تومان ارزش دارد که ۹۰هزار تومان از این رقم سود خالص فعالان این بخش است که طبق توافقات دونفره، بین کارگر پمپ بنزین و مالک خودرو تقسیم میشود.
رانندگان خودروهای سواری پس از اتمام سهمیه ماهانه 60لیتری بنزین 700تومانی کارتهای سوخت خود، تا شارژ مجدد کارت سوخت از بنزین یکهزار تومانی استفاده میکنند. در حالی که هر ماه 300 لیتر سهمیه استفاده از بنزین آزاد در کارتهای سوخت شارژ میشود اما قریب به اتفاق رانندگان برای سوخت گیری با بنزین آزاد از کارتهای سوختی استفاده میکنند که بهصورت نامحدود در اختیار کارگران جایگاههای عرضه بنزین است.
این کارتها که در اختیار متصدیان نازلهای سوخت گیری قرار دارد تماماً با بنزین 1000 تومانی برنامه ریزی شده، اما میان تمامی سوخت گیریها با کارتهای آزاد جایگاهداران، گاهی دیده میشود که کارت سوختی از سوی کارگر جایگاه برای سوخت گیری با بنزین یکهزار تومانی در نازل سوختگیری قرار داده میشود که نرخ 700تومانی را نشان میدهد.
در پیگیری این مسئله از کارگران و مراجعه کنندگان 20 جایگاه عرضه سوخت و 33 راننده تاکسی در سطح شهر تهران این نتیجه حاصل شد که این کارتهای سوخت با سهمیه بنزین 700 تومانی که برخی کارگران پمپهای بنزین از آن برای سوخت گیری با بنزین 1000 تومانی استفاده میکنند از دو راه به دست آنها رسیده است.
بخشی از این کارتها، کارتهای سوختی است که در جایگاهها جا مانده است، یعنی رانندگانی اقدام به سوخت گیری با کارت سوخت خود کردهاند اما هنگام ترک جایگاه سوخت فراموش کردهاند که کارت سوخت خود را از نازل سوخت گیری بردارند. ازاینرو، برخی کارگران پمپهای بنزین، با نگهداشتن این کارتها نزد خود تا زمانی که صاحب آن برای ابطال و صدور مجدد کارت سوخت اقدام کند، از سهمیههای بنزین 700تومانی آن استفاده کرده و این سهمیهها را هر لیتر 1000 تومان به متقاضیان بنزین آزاد میفروشند. در این صورت هر لیتر بنزین، سودی 300تومانی راهی جیب این کارگر میکند.
بخشی دیگر از این کارتها که سرنوشتی جالبتر دارند، کارتهای سوخت برخی مالکان وسایل نقلیه عمومی از جمله تاکسیها و وانتبارها هستند. این رانندگان که بهدلیل فعالیت کم در عرصه حمل و نقل عمومی و یا بهدلیل استفاده از سوخت جایگزین CNG بهجای بنزین، بخشی یا تمامی سهمیه بنزین 700تومانیشان در طول ماه بلااستفاده میماند، کارتهای سوخت خود را به برخی از کارگران پمپهای بنزین اجاره میدهند.
این اجاره دادن کارت سوخت در برخی موارد بهصورت مشارکتی است، یعنی کارگر پمپ بنزین هر میزان بنزین 700تومانی را که از این کارت با قیمت 1000 تومان بفروشد بهتناسب درصد توافق شده (در بیشتر موارد 50 ــ 50) سهم خود را برداشته و سهم مالک کارت سوخت را نیز پرداخت میکند. اما در برخی موارد دیده شده که کارتهای سوخت مالکان برخی خودروهای عمومی که از کارتهای خود استفاده نمیکنند در دست برخی کارگران پمپهای بنزین قرار دارد و اجاره ماهانه این کارتها از سوی کارگران پرداخت میشود.
هرچند شاید احتساب 300 لیتر سود 300تومانی که 90هزار تومان ارزش دارد، رقم درخور توجهی نباشد، اما تجمیع این 90هزار تومانها مطمئناً رقم قابل توجهی است که از اجاره کارتهای سوخت به دست میآید.
تسنیم