هرچند فضای بینالمللی، بعد از انتخابات یازدهمین دوره ریاستجمهوری، نسبت به ایران مثبت شد اما از ابتدای فروردین سال جاری تا امروز، فضای شکل مثبتتری بهخود گرفته است.
این تغییر فضا عمدتا نشات گرفته از مذاکراتی است که بین ٢٩ اسفند سال گذشته تا ١٣ فروردین امسال صورت گرفت و سبب شد بسیاری از دستاندرکاران اقتصاد و سیاست به ایران پساتحریم فکر کنند.
حالا اشتیاق خارجیها آن قدر بالاست که مقامات امریکایی باید به آنها گوشزد کنند که بیانیه مطبوعاتی صادر شده در روز سیزدهم فروردین ضمانت اجرایی ندارد و باید منتظر آینده بمانند اما هیچ کدام از این توضیحات نتوانسته است از اشتیاق اروپاییها برای سفر به ایران بکاهد. گواه این مدعا ورود هیاتهای مختلف تجاری و اقتصادی از یک کشور به ایران است. به عنوان مثال آلمان در این دوره چندین هیات به ایران اعزام کرده است و کمکم کار از فضاسنجی فراتر رفته است و مصداقی برخی از خارجیها وارد مذاکره شدهاند. یکی درباره خودروسازی میپرسد و دیگری از نفت و گاز سوال میکند. در حالی که توجه اروپاییها به صنعت نفت و گاز ایران معطوف است و بسیاری از آنها ترجیح میدهند فعالیت در این حوزه را بسنجند، اما مسوولان ایرانی درباره موقعیت فوقالعاده دیگر بخشها نیز سخن میگویند. برخی از کشاورزی ایران حرف میزنند و دیگری صنعت غذایی ایران را برای سرمایهگذاری بینظیر میخواند. حالا همانطور که جان کری، وزیر امور خارجه امریکا، میگوید «هیچوقت به اندازه امروز به توافق نزدیک نبودهایم»، فعالان اقتصادی ایرانی نیز میگویند هیچوقت به این اندازه به ورود سرمایهگذار خارجی نزدیک نبودیم و نیستیم. آیا اینبار مراودات اقتصادی ایران و غرب از مسیر سرمایهگذاری و انتقال تکنولوژی عبور خواهد کرد؟ آیا صنعت ایران تغییراتی تازه را در دوران جدید شاهد خواهد بود؟ تمایل غربیها برای ورود به ایران از یک سو و استقبال ایران از فضای ایجادشده از سوی دیگر سبب شده است هیچ کدام از طرفین منتظر تیرماه و توافق نهایی نمانند. کار آغاز شده است. مذاکرات صورت میگیرد. میگویند قراردادها بماند برای بعد از توافق. اما بیش از آنچه باید، سیگنالها از سوی دو طرف مثبت ارزیابی میشود. بر اساس این گزارش در هفتههای گذشته تعداد زیادی از هیاتهای تجار کشورهای مختلف به ایران سفر کردهاند. دیروز آلمانها به عسلویه رفتند تا وضعیت پتروشیمی را ارزیابی کنند، امروز هیات لهستانی در اتاق ایران با فعالان اقتصادی دیدار میکند و در دیگرسوی، فعالان اقتصادی ایران و روسیه گرد هم آمدهاند.
سوالی که در این میان مطرح است اینکه آیا اینبار ورود خارجیها به افزایش قدرت اقتصادی ایران منجر خواهد شد. بسیاری معتقدند در شرایط کنونی ایران ضروری است مشکلات اقتصادی و ساختاری خود را رفع کند تا بتواند از فرصت ایجاد شده برای برداشتن خیزی بلند بهره گیرد. اگر ایران نتواند شرایط تازه را به نفع خود تغییر دهد و مشکلاتی که پیش از این بر سر راه سرمایهگذاران داخلی و خارجی قرار داشت را رفع کند، ممکن است در آیندهای نزدیک با شرایطی دیگر روبهرو شود. آیا تب خارجیها به سردی خواهد نشست یا ایران برنامهای برای سرمایهگذارانی که در راه ایران هستند در نظر گرفته است. مقصد چمدانهای اروپایی کجاست؟ کدامین بخش اقتصادی ایران برای خارجیها جذابیت بیشتری دارد.
روزنامه اعتماد