کم توجهی به سرمایه‌گذاری برای طراحی مدل و مد لباس، ارزش افزوده در صنعت پوشاک داخلی را به حداقل رسانده است.
به گزارش ارانیکو و به نقل از اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران، صنعت پوشاک کشور درگیر چالش های فراوانی است؛ گذشته از مشکلاتی مانند کمبود منابع مالی، نامناسب بدون فضای کسب و کار و محدودیت های ناشی از تحریم‌ها که به نوعی گریبانگیر تمامی بخش‌های اقتصاد و تولید کشور است، صنعت پوشاک مشکلاتی مختص خود نیز دارد.
عمده این مشکلات از عدم اقبال خریداران به محصولات تولید داخل بازمی گردد. صاحبنظران معتقدند ریشه این عدم اقبال را باید در ضعف تولیدکنندگان ایرانی، دستگاه های مسئول و نهادهای عمومی مرتبط با مقولات فرهنگی نیز جستجو کرد چرا که ضعف در طراحی و حرکت بر مبنای نیاز و خواست جامعه در حقیقت عنصر مد را در تولید و صنعت پوشاک ایرانی تبدیل به مقوله ای وارداتی کرده است.
حمید قبادی دانا، دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در این باره البته نظر دیگری دارد و به یک خبرگزاری داخلی گفت:«تردیدی وجود ندارد که طراحی در مورد محصولات مختلف از جمله اصول تعیین تعیین کننده در اقبال یا ادبار جامعه به هر کالایی است. یکی از کالاهایی که نقش و سهم طراحی و نوآوری ظاهری در آن بسیار بیشتر است از سایر کالاها است، پوشاک است. این تأثیرگذاری البته در لباس کاملا دوسویه است یعنی علاوه بر اینکه طراحی یک لباس در اقبال خریداران به آن تأثیرگذار است، مدل و فرم آن لباس نیز می تواند به اعتبار جریان ساز بودن آن در جامعه به یک نماد تبدیل شود».
وی ادامه داد: « برندهای بزرگ و موفق دنیا مدت ها است به این باور رسیده اند که یکی از شروط موفقیتشان در فروش بیشتر، طراحی مناسب، نو به نو و مطابیق خواست جامعه است بنا بر این اگر به هزینه های انجام شده برای تولید پوشاک در این کمپانی ها نگاه کنیم، دو مقوله بیشتر از موارد پررنگ است؛ پژوهش و طراحی. به عبارت دیگر وزن هزینه هایی که برای پژوهش و طراحی لباس انجام می شود به هیچ وجه کمتر از سایر نهاده های تولید مانند پارچه و.. نیست».
مشاور معاون وزیر ارشاد افزود:« تولیدکنندگان بزرگ پوشاک دنیا هر محصول جدیدی را پس از مدت ها تحقیق و بررسی و هزینه برای طراحی آن قبل از تولید انبوده به صورت آزمایشی روانه بازار می کنند یا در معرض استفاده افراد خاصی قرار می دهند تا ارزیابی های کاملی از نظر مصرف کنندگان در مورد آن بدست آورند».
قبادی گفت: «خوشبختانه طی سال های اخیر تولدکنندگان ایرانی نیز به اهمیت این موضوع پی برده اند و شاهد آن هستیم که تحقیق و هزینه برای طراحی لباس بیشتر مورد توجه و تأکید تولیدکنندگان داخلی قرار گرفته است چنانچه شاهد سرمایه گذاری و صرف منابع ملبی از سوی تولیدکنندگان برای طراحی مد آن هم بر اساس الگوهای ایرانی و اسلامی هستیم».
قبادی برای اثبات نظر خود به نظرسنجی میدانی بعمل آمده در جشنواره مد و لباس فجر سال گذشته اشاره کرد و گفت: « ۴۰ درصد بازدیدکنندگان برای دیدن مدها و مدلهای جدید به این جشنواره آمده بودند. ۶۰ درصد از پاسخ دهندگان نیز برای بار دوم یا چندم بود که از این جشنواره بازدید می کردند. این نتایج نشان می دهد که مقوله مد و طراحی در صنعت پوشاک ایران در حال رشد است و می توان امیدوار بود در اینده نتایج این رشد را در افزایش درامد تولیدکنندگان و کاهش پوشاک وارداتی ملاحظه کنیم».
ابوالقاسم شیرازی، رئیس اتحادیه پوشاک نیز در این زمینه گفت:« تکریم مشتری به این معناست که کالای با کیفیت مشخص و مطابق سلیقه او در بازار تولید و عرضه شود. متأسفانه در اغلب موارد تولیدکنندگان ما توجه لازم را به مقوله طراحی ندارند و صرفا به کپی برداری از مدل های ناهمانگ با فرهنگ و شئونات دینی و ایرانی ما بسنده می کنند».
وی افزود: « این کم توجهی در حالی است که جمعیت جوان کشور ما ظرفیت فوق العاده ای است که در صورت توجه به آن می توان با طراحی لباس بر اساس سلائق و خواسته های این نسل، ارزش افزوده فراوانی برای صنعت پوشاک کشور بوجود آورد. واقعیت این است که اغلب این جمعیت جوان به قیمت کالا به عنوان اولویت اول نگاه نمی کنند بلکه اولویت آنها مد و به روز بودن و طراحی پوشاکی است که خریداری می کنند. به همین دلیل نمی توان از مسئله طراحی و مد براحتی گذشت. اگر کالایی با کیفیت متعارف ولی با قیمت خوب تولید شود همه از ان استقبال می کنند».
شیرازی با تأکید بر اینکه ضعف در برندسازی نیز در کم توجهی به مقوله مد نقش دارد، گفت: « دستگاه هایی که با تبلیغات و فرهنگ سازی سر و کار دارند خصوصا رسانه ملی باید مردم را با برندهای ایرانی آشنا کنند و فرهنگ استفاده از کالای تولید داخل را در آنها افزایش دهند. از سوی دیگر نیز برندهای داخلی باید تولید خود را بر اساس نیازهای جامعه بویژه نیاز نسل جوان وخواسته های انان طراحی کنند. نمی توان محصولی تولید کرد که هیچ اثر و نشانی
وی ادامه داد:« تعداد زیادی از تولیدکنندگان ما کالاهای تولیدی خود را با برچسب و مارک برندهای خارجی به بازار می فرستند چون با همین مارک از بی مهری نجات پیدا می کنند در صورتی که اگر همین جنس را با مارک داخلی به بازار بفرستد اصلا از آن استقبال نمی شود».
رئیس اتحادیه پوشاک افزود: «یکی از وظایف اصلی تولیدکنندگان داخلی این است که در طراحی مدل ها سرمایه گذاری کنند تا به این ترتیب ارزش افزوده محصولات بالا برود و در ضمن مدل لباس ها نیز مطابق با هویت ایرانی و اسلامی را حتما در نظر داشته باشند ولی در حال حاضر به علت عدم نظارت و کنترل دقیق واردات کالا، مدل هایی که تفاوت های اساسی با هویت های اسلامی و ایرانی ما دارد در بازار عرضه می شود. اگر بعضی از تولید کنندگان داخلی مدل هایی را تولید کنند که با این هویت همگونی ندارد حتما برخورد می شود اما اگر همین کالا را فروشگاه های ترکیه در بازار ارائه دهند هم مالیات ندارند و هم مشکلات دیگر برای آنها به وجود نمی آید».