به گزارش ارانیکو و به نقل از اتحادیه تولید و صادرات نساجی ایران، افزایش فروشگاه‌های عرضه پوشاک ترک در مشهد ترک‌ها سال نو میلادی را بسیار پرشور‌تر و البته پر سود‌تر از ایران آغاز کردند. آنان در اولین حرکت اقتصادی خود در حوزه بین‌الملل، توافقنامه ترجیحی با ایران امضا کردند. اگرچه این توافقنامه ابتدای سال ٢٠١٥ به امضا رسید اما کشمکش‌های امضای این توافقنامه از حدود یک دهه پیش میان دو کشور شدت داشته است. نکته مهم در این توافق که غفلت بزرگی نسبت‌به آن شده است، نوع کالاها و حجم تجارت میان دو کشور و حجم اندک تجارت ایران با همسایه غربی است.
با این توافق کالاهای سودآور ترکیه در ایران با تعرفه پایین وارد می‌شود و کالاهای ایران هم به جز کالاهای سودآور و مطلوب نفتی ارزان‌تر به ترکیه می‌رسد اما آن چیزی که کسب می‌شود بیشتر به نفع ترکیه است و یادآور قراردادهای یک‌طرفه تاریخی چون ترکمنچای است. دراین میان اقلامی که به ترکیه امتیازش داده شده کالاهایی نظیر منسوجات و پوشاک، تجهیزات الکتریکی، تولیدات بهداشتی، تولیدات فولادی، اجزاء و قطعات خودرو، لوازم خانگی و... است. افزون بر این اقلام تعرفه‌ای که به ایران تخفیف داده شده شامل: میوه و سبزی و ادویه‌جات با ٥٣قلم، موادغذایی آماده (عمدتا موارد تفننی از قبیل آب میوه، بیسکویت، شکلات، آدامس، خیارشور و رب‌گوجه‌فرنگی و حتی آب کشک و ریشه شیرین‌بیان) با ٥٠قلم، شیلات با ٢٠قلم و گل، لبنیات و تخم‌مرغ با ١٧قلم است. با اینکه هیچ‌یک از اقلام ترجیحی ترکیه دارای محدودیت نیست، بیش از نیمی از اقلام ترجیحی ایران (٧٢مورد) دارای محدودیت وزنی برای صادرات به ترکیه هستند. این مسئله موجب شد تا از زمان انعقاد توافقنامه این مسئله مورد اعتراض تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی قرار بگیرد به‌طوری‌که هم‌اکنون مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت خبر از بازنگری در تعرفه ترجیحی می‌دهند تا بتوانند جلوی واردات بی‌رویه مصنوعات ترکیه به ایران را بگیرند.
�کاهش ٤٠درصدی تولید پوشاک در این رابطه رئیس اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک مشهد در گفتگو با شهرآرا با اشاره به اینکه تعرفه ترجیحی با ترکیه باعث شده تا در ماه‌های اخیر تعداد فروشگاه‌های عرضه‌کننده پوشاک ترک در مشهد افزایش چشمگیری داشته باشند، گفت: هم‌اکنون به‌دلیل واردات بی‌رویه، تولید پوشاک٤٠درصد در مشهد کاهش یافته است. محسن مرادی افزود: در‌حال‌حاضر با وجود اینکه عنوان می‌شود رکود اقتصادی است، اما به‌دلیل اینکه حاشیه سود فروش پوشاک ترک را افزایش داده است، در چنین شرایطی طبیعی است که فروشگاه‌های عرضه پوشاک ترک نیز بیشتر شوند. وی تصریح کرد: این در‌حالی است که تولیدکننده داخلی ما در شرایط خوبی نیست و مجبور می‌شود به‌دلیل هزینه‌های بالا کارگران خود را تعدیل کند.
�واحدهای تولیدی مشهد در خطر ورشکستگی همچنین عضو انجمن نساجی ایران با بیان اینکه تعرفه ترجیحی با ترکیه باعث شده تا بازار پر از پوشاک ارزان قیمت ترک شود، گفت: به‌دلیل این کار هم اکنون٥٠درصد واحدهای تولیدی مشهد در خطر ورشکستگی قرار دارند. غلامعلی رخصت افزود: هم‌اکنون وفور پوشاک ترک در بازار به حدی رسیده که حتی فروشنده‌ها نیز رغبتی به خرید اجناس تولید داخلی ندارند، چرا‌که به‌طور حتم حاشیه سود فروش پوشاک ترک بیشتر است. وی با بیان اینکه در تعرفه ترجیحی فقط ترکیه سود برد، گفت: در این توافقنامه تجاری که برخی از آن به‌عنوان ترکمنچای تجاری یاد می‌کنند، واردات کالاهای سرمایه‌ای ترکیه به ایران تسهیل شده اما در عوض صادرات کالاهایی از ما تسهیل شده که در عمل بازار چندانی در ترکیه ندارند.
این تولیدکننده مشهدی با اشاره به زمزمه‌های بازنگری در این توافقنامه بیان کرد: طرف ترکیه برای این مسئله سال‌ها کارکارشناسی کرده از این رو شما فکر نکنید که آنها به این راحتی حاضر به تجدید‌نظر در توافقنامه می‌شوند. وی تصریح کرد: هم‌اکنون بسیاری از کارخانه‌های پوشاک در‌حال تعدیل نیرو هستند. حاشیه سود فروش پوشاک ترک بهتر است همچنین در این رابطه حسین‌زاده یکی از عرضه‌کنندگان پوشاک ترک در خیابان ١٧شهریور با اشاره به افزایش توزیع پوشاک تولید ترکیه در چند ماه اخیر گفت: به‌دلیل اینکه توزیع این اجناس سود بیشتری دارد، فروشنده‌ها هم تمایل دارند تا به جای اجناس ایرانی، پوشاک ترک عرضه کنند. وی افزود: از طرفی برخی از مردم چون فکر می‌کنند پوشاک ترک کیفیت بهتری دارد، تقاضای خوبی برای این کالاها در بازار وجود دارد. وی تصریح کرد: افزایش توزیع پوشاک ترک باعث شده تا برخی از تولیدکنندگان مشهدی برای اینکه اجناس خود را بفروشند مارک ترک روی تولید خود بزنند تا از این طریق از انباشت اجناس در انبارها جلوگیری کنند. محمدی تولیدکننده و عرضه‌کننده دیگری است که می‌گوید: هر دستگاه بافت با احتساب خیاط، حدود شش نفر کارگر نیاز دارد و در‌حال‌حاضر به علت نبود بازار، دو نفر بیشتر روی هردستگاه مشغول به کار نیستند.
ضمن اینکه برخی از کارگاه‌ها نیز در‌حال تعطیلی بوده و تولیدکنندگان آنها دارند به عرضه‌کننده پوشاک ترک و چینی تبدیل می‌شوند. وی تصریح کرد: تولیدکنندگانی را می‌شناسم که به‌دلیل غیراقتصادی‌شدن تولید پوشاک، سرمایه خود را وارد بخش دلالی زمین و خانه کرده‌اند و هم‌اکنون وضع مالی خوبی دارند و دیگر مانند ما با مشکلات بدهی، فروش و بیمه مواجه نیستند.