تغییر کاربری مواد معدنی پیش‌بینی بازار آینده آنها را دشوار می‌کند. این موضوع ذخیره‌سازی مواد معدنی برای نسل‌های بعدی را کمرنگ می‌کند زیرا تغییر کاربرد مواد در آینده می‌تواند توجیه اقتصادی برخی مواد معدنی را از بین ببرد. اما در کنار این موضوع پیش‌بینی می‌شود دهه ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰میلادی متعلق به آلومینیوم و مس باشد. در واقع در آن سال‌ها تقاضا برای این ۲ ماده معدنی با افزایش همراه می‌شود و به نوعی می‌توانیم شاهد رونق بازار این ۲ محصول باشیم. این درحالی است که سنگ‌آهن و فولاد بازیگران اصلی بازار این روزها بوده و تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند این ۲ ماده معدنی تا سال ۲۰۲۰م حرف نخست را در بازارهای جهانی خواهند زد.
نکته قابل تامل این است که سنگ‌آهن و فولاد در حالی نقش آفرینان امروز بازارهای جهانی به‌شمار می‌آیند که در یک سال گذشته با رکود شدید مواجه بودند. این رکود آنقدر شدید بود که برخی شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه سنگ‌آهن با مشکلات بسیاری مواجه شده و برخی معادن مجبور به توقف فعالیت‌های خود شدند. کارشناسان و فعالان حوزه سنگ‌آهن معتقدند رکود ایجاد شده در بازار تا سال ۲۰۱۷م به شکل فعلی مسیر خود را طی خواهد کرد اما پس از این سال بازار با کمی رشد همراه خواهد شد.
سرمایه‌گذاری در مس برای دوران رکود
از سویی دیگر براساس گزارش‌های منتشر شده، افزایش تقاضای آلومینیوم و مس از سال ۲۰۲۰تا ۲۰۳۰م افزایش یافته و می‌توان این دهه را به نام آنها ثبت کرد. در نتیجه حضور سنگ‌آهن و به دنبال آن فولاد نیز در بازارهای جهانی کمرنگ‌تر از گذشته می‌شود. البته باید به این نکته اشاره کرد که در سال‌های آینده استفاده از قراضه آهن در صنعت فولادسازی افزایش خواهد یافت به همین دلیل شاید حضور فولاد در سال‌های پس از ۲۰۲۰م چندان کمرنگ نشود.
مهرداد اکبریان، عضو انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران درباره وضعیت سنگ‌آهن و فولاد در بازار سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰م به صمت گفت: تصور من از بازار آینده سنگ‌آهن این است که سنگ‌آهن و فولاد تا پایان سال ۲۰۱۷م شرایط چندان خوبی را نخواهند داشت. به طور کلی انتظار چندانی نمی‌توان در جهش محصولات فولاد تا سال ۲۰۱۷م داشته باشیم. در نتیجه سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت در این حوزه و معادن سنگ‌آهن کوچک در خطر هستند و ادامه رکود می‌تواند آنها را به سمت تعطیلی بکشاند. به گفته وی، معدنداری در دنیا در حال تغییر بوده و به سمت معادن بزرگ حرکت می‌کند. معادن کوچک در تعاریف جدید جای چندانی نداشته و به نوعی از حیطه معدنداری خارج می‌شوند.
اکبریان تصریح کرد: برخلاف سنگ‌آهن و فولاد، فلزات رنگی دارای شرایط خوبی هستند و بازار این فلزات در دنیا رو به رشد است. به طوری که سرمایه‌گذاران معدنی در دوران رکود سنگ‌آهن می‌توانند فعالیت در معادن مس را جایگزین کنند. هرچند فرآوری در معادن سنگ‌آهن تا حدودی انجام شده اما فعالیت چندانی در زمینه فرآوری مس، سرب و روی و کرومیت در کشور انجام نشده است بنابراین فرصت‌های پیش آمده در این زمینه می‌تواند موقعیت خوبی برای حضور سرمایه‌گذاران به‌شمار آید.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که حجم کار و سرمایه‌گذاری در مس به اندازه واحدهای فولادی نبوده در نتیجه توصیه می‌شود فعالان معدنی تنها به دنبال فعالیت در حوزه سنگ‌آهن نباشند.
بازار خوب در انتظار فولاد
براساس گفته‌های عضو انجمن سنگ‌آهن می‌توان نتیجه گرفت با ادامه رکود در بازار سنگ‌آهن تمایل برای سرمایه‌گذاری در معادن مس، سرب و روی و... افزایش پیدا خواهد کرد. از سویی دیگر افزایش تقاضا در بازار آلومینیوم و فلزات رنگی بازار آنها را پر رونق خواهد کرد در نتیجه سود خوبی نصیب سرمایه‌گذاران خواهد شد.
اکبریان درباره پیش‌بینی بازار تقاضا فولاد در آینده عنوان کرد: اگر نگاهی کوتاه به وضعیت سیاسی جهان داشته باشیم خواهیم دید جنگ‌های متعددی در گوشه و کنار دنیا رخ داده است.
این موضوع در منطقه خاورمیانه نیز به خوبی دیده می‌شود. ویرانی‌های سوریه، عراق، افغانستان، یمن، اردن و... پس از فروکش کردن تب جنگ، نیازمند بازسازی خواهد بود در نتیجه می‌توان پیش‌بینی کرد بازار خوبی در انتظار فولاد باشد. در صورتی که وضعیت سیاسی خاورمیانه با همکاری ایران و دیگر کشورها آرام شود می‌توان شاهد خروج معادن و صنایع معدنی به ویژه فولاد از رکود بود.
انتظار داریم در حال حاضر واحدهای فولادی و دیگر صنایع معدنی شرایط روز را درک کرده و با استفاده از مدیریت بحران با کمترین آسیب از وضعیت موجود گذر کنند چرا که در ۲سال آینده و پس از ۲۰۱۷م بازار خوبی در انتظار فولاد ایران به ویژه در منطقه خاورمیانه خواهد بود.
رشد قیمت آلومینیوم در ۲۰۱۶میلادی
اما با تغییر نگرش در سبک زندگی‌های امروزی و همچنین استقبال مردم از راهکارهای ویژه برای کاهش هزینه، می‌توان انتظار داشت تولید خودروهای سبک و از جنس آلومینیوم در آینده افزایش پیدا کند. درواقع آلومینیوم را می‌توان رقیب اصلی فولاد در بازارهای آینده دانست. محمد آشفته آج‌بیشه، معاون مالی و اقتصادی آلومینیوم المهدی و هرمزآل نیز در گفت‌وگو با صمت درباره افزایش تقاضای آلومینیوم در دهه ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰میلادی اظهار کرد: در حال حاضر چین ظرفیت‌های خود را افزایش داده است. این کشور نزدیک به ۱۹درصد از تولید دنیا را از آن خود کرده است.
اگر میزان تولید آلومینیوم را در حدود ۵۵میلیون تن در نظر بگیریم ۱۹ درصد از آن عدد قابل‌توجهی خواهد شد که چین را به بزرگترین تولیدکننده آلومینیوم جهان تبدیل می‌کند. از سوی دیگر شاهد کاهش نرخ «ال‌ام‌ای» هستیم زیرا موجودی کارخانه‌های چین در بازارهای جهانی با قیمتی ارزان‌تر افزایش یافته است. وی ادامه داد: در حال حاضر با توجه به رشد قیمت نفت، صنعتی مانند صنعت خودروسازی به دنبال استفاده از فناوری برای تولید خودرو سبک با مصرف کمتر هستند. این موضوع می‌تواند تقاضا در بازار آلومینیوم را افزایش دهد. البته باید درباره گزارش‌های منتشر شده مبنی بر رشد تقاضا آلومینیوم در دهه ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰میلادی کمی تامل کرده و روش تحقیقات این گزارش را بررسی کنیم.
آشفته آج بیشه افزود: به نظرم قیمت آلومینیوم در سال ۲۰۱۶م رشد خواهد کرد. البته باید این موضوع را نیز بررسی کرد که آیا چین تصمیم بر افزایش ظرفیت خود دارد. بخشی زیادی از افزایش تولید براساس کارخانه‌های منطقه‌ای چین انجام می‌شود که آمار دقیقی از میزان تولید آنها وجود ندارد اما به طور کلی این کارخانه‌ها نقش مهمی در تولید آلومینیوم چین ایفا می‌کنند.
وی درباره وضعیت ایران با توجه به افزایش تقاضا در دهه ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰میلادی اظهار کرد: ما در چشم‌انداز ۱۴۰۴ تولید ۱/۵ میلیون تن آلومینیوم را پیش‌بینی کرده‌ایم این درحالی است که برای تولید این میزان آلومینیوم نیازمند ۳میلیون تن آلومینا هستیم و برای تامین این نیاز به دلیل تحریم‌های موجود با مشکلات بسیاری مواجه هستیم. از سویی دیگر ما می‌توانیم با تغییر نگرش در تولید و توسعه خودروهای سبک شاهد بازار پر رونقی برای آلومینیوم باشیم.
روزنامه گسترش صمت