نبود تقاضا و مازاد عرضه به دلیل رکود اقتصادی حاکم بر جهان سبب کاهش قیمت محصولات معدنی می‌شود و عکس این موضوع نیز صادق است. یکی از کانی‌هایی که امروزه دستخوش تغییرات قیمتی بسیاری شده و روند نزولی را در پیش گرفته، سنگ‌آهن به عنوان ماده اولیه برای تولید فلز استراتژیک یعنی فولاد است. آثار کاهش قیمتی روی موادی همچون کنسانتره و گندله در بازار جهانی احساس می‌شود به گونه‌ای که کشورهای تولیدکننده این کانی‌ها در تلاش برای نگه‌داشتن بازار فروش خود هستند و حاضرند که تخفیف‌هایی را برای خریداران خود لحاظ کنند. اما در ایران قیمت سنگ‌آهن تغییر چندانی نسبت به بازار جهانی نداشته است. این موضوع بیشتر درباره گندله و کنسانتره صدق می‌کند که قیمت آنها تغییر زیادی نداشته است.
کارشناسان و فعالان فولادی بر این باورند که در صورت تغییر قیمت موادمعدنی مورد نیاز آنها مطابق با بازار جهانی می‌توانند شاهد رونق گرفتن بازار داخلی باشند. سنگ‌آهنی‌ها نیز می‌گویند در صورتی که قیمت تمام شده محصول آنها کاهش پیدا کند بازار سنگ‌آهن هم رونق می‌گیرد و مصرف‌کنندگان آن با هزینه کمتری نیازشان را تامین کرده و قیمت نهایی محصول آنها کاهش می‌یابد.
هزینه‌های حمل‌ونقل تعیین‌کننده قیمت نهایی
تغییرات قیمتی در بازار جهانی سنگ‌آهن به تازگی اثرات بسیاری را روی فعالیت تولیدکنندگان و صادرکنندگان این کانی در بازار ایران داشته است. اما کارشناسان سنگ‌آهنی بر این امر اذعان دارند که قیمت سنگ‌آهن تنها با هزینه‌های معدنکاری و استخراج آن تعیین نمی‌شود بلکه هزینه‌های حمل و جابه‌جایی است که قیمت تمام شده محصول را تغییر می‌دهد و تعیین می‌کند.
حال اگر بتوان راه حلی برای کم کردن هزینه‌های ناشی از حمل‌ونقل مواد معدنی پیدا کرد زمینه برای ایجاد فضای مناسب برای تولیدکنندگان و فعالان این بخش فراهم می‌شود.
بهرام شکوری، نایب‌رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن درباره تاثیر کاهش قیمت سنگ‌آهن در بازار جهانی و تاثیر آن روی بازار داخلی کشور به گفت: قیمت جهانی سنگ‌آهن تاثیر آنچنانی روی محصولات داخلی کشور ندارد. اما مسئله‌ای که درباره قیمت سنگ‌آهن در بازار داخلی و فروش آن وجود دارد این است که قیمت سنگ‌آهن تنها وابسته به هزینه معدنکاری و استخراج نیست بلکه هزینه‌های حمل‌ونقل و جابه‌جایی است که باعث افزایش هزینه تولید و تعیین قیمت نهایی محصول می‌شود.
وی ادامه داد: موضوعی که از سوی معدنکاران و تولیدکنندگان سنگ‌آهن مطرح می‌شود این است که اگر سنگ‌آهن در کشور وجود نداشت واحدهای فولادی باید برای تهیه آن مانند دیگر کشورهای مصرف‌کننده همچون چین، از کشورهای دارنده ذخایر سنگ‌آهن همچون استرالیا، برزیل یا هند اقدام می‌کردند.
علاوه بر هزینه‌های حمل‌ونقل دریایی از کشور مقصد تا ایران و همچنین ارسال آنها از بنادر جنوبی کشور به کارخانه‌های مصرفی نیز هزینه دیگری در پی خواهد داشت و در نتیجه باعث افزایش قیمت تمام شده محصول خواهد شد.
حال اگر مصرف‌کنندگان سنگ‌آهن با تولیدکنندگان این محصول در هزینه‌های حمل‌ونقل شریک شوند به این ترتیب علاوه بر تامین نیاز خود، به تولیدکنندگان این کانی با ارزش و استراتژیک کمک کرده و باعث رونق گرفتن بازار داخلی آنها خواهند شد. درواقع با این‌کار قیمت تمام‌شده محصول نهایی کاهش پیدا کرده و به نفع واحدهای داخلی تولیدکننده خواهد بود.
تاثیر قیمت سنگ‌آهن روی گندله و کنسانتره
شکوری افزود: به‌طور قطع کاهش قیمت سنگ‌آهن بر قیمت محصولات تولیدی از آن همچون کنسانتره و گندله و محصول نهایی یعنی فولاد اثرگذار خواهد بود.
وی ادامه داد: البته بالا بودن تعداد نیروی انسانی با بهره‌وری کم و تسهیلات گرانقیمت بانکی نیز بر بالارفتن هزینه کلی تولید اثر می‌گذارد.
نایب‌رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن بر این باور است که تاثیر قیمت سنگ‌آهن بر کنسانتره و گندله بر حاشیه سود تولیدکنندگان فولادی است. از طرفی با توجه به اینکه هم‌اکنون در بازار جهانی قیمت کنسانتره و گندله روندی کاهشی داشته و به‌طور تقریبی به نصف رسیده است از این رو تولیدکنندگان این محصولات به دلیل کم شدن حاشیه سود خود برای از دست ندادن بازار فروش حاضر شده‌اند تا محصولات خود را با قیمتی پایین به فروش برسانند.
تغییر در بازار ایران کم است
فعالان و تولیدکنندگان فولادی بر این باورند در صورتی که تغییراتی‌که در بازار جهانی فولاد و مواد اولیه آن همچون کنسانتره و گندله اعمال می‌شود اگر بر بازار داخلی ایران نیز اثرگذار باشد منجربه افزایش بهره‌وری و رونق در بازار داخلی می‌شود.
مرتضی آقاجانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان نیز درباره تغییر قیمت سنگ‌آهن و آثار آن روی گندله و کنسانتره در بازار داخلی ایران در گفت‌وگو با صمت اعلام کرد: کاهش قیمت سنگ‌آهن تاثیر مستقیم و آنچنانی بر قیمت گندله و کنسانتره نداشته است. در حالی که طبق فرمولی که از سوی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی تعریف شده قیمت گندله و کنسانتره بر مبنای قیمت شمش فولاد و اسلب فولاد خوزستان تعیین می‌شود.
او بیان کرد: البته گفتنی است که افزایش قیمت سنگ‌آهن در بازار جهانی باعث نشد قیمت سنگ‌آهن در بازار داخلی از آن تبعیت کند و هم‌اکنون که قیمت این ماده معدنی روند کاهشی دارد بازهم شاهدیم که تغییر آنچنانی روی این کانی در ایران به وجود نیامده است. لازم به یادآوری است که این موضوع درباره کنسانتره و گندله نیز صدق می‌کند.
مدیرعامل فولاد هرمزگان به پیشنهادی که از سوی تولیدکنندگان فولادی مطرح شده، اشاره کرد و افزود: تولیدکنندگان فولادی برای بهبود شرایط بازار داخلی پیشنهادی را مبنی بر اعمال تغییرات حاکم بر بازار جهانی بر بازار داخلی کشور را مطرح کردند. چرا که میزان تغییرات در بازار داخلی نسبت به بازار جهانی متفاوت است. به این ترتیب با نزدیک شدن قیمت به بازار جهانی، شرایط بازار داخلی متعادل شده و تولید را مقرون به صرفه می‌کند. همچنین موجب رونق بازار داخلی و ایجاد اشتغال برای این بخش می‌شود.
روزنامه گسترش صمت