برنامه سال آینده یارانه‌ها

فرزین همچنین از پرداخت شدن سهم بخش تولید از درآمدهای یارانه‌ای خبر داد و گفت که برای امسال و سال آینده قرارداد پرداخت 10 هزار میلیارد تومان تسهیلات برای بخش تولید نیز بسته شده است. البته فرزین در حالی این اعداد و ارقام را ارائه داده است که پیش از این هم ممبینی از مقامات بودجه‌ای دولت از سه سناریوی تورمی در سال آینده سخن گفته بود که بر مبنای یکی از این سناریوها، کشور با تورمی بین 13 تا 15 درصد مواجه خواهد شد. همچنین برخی صنعتگران اعتراضاتی را نسبت به عدم تخصیص یارانه وعده داده شده به بخش تولید مطرح کرده‌اند.

قیمت حامل‌های انرژی و شیوه پرداخت یارانه نقدی ثابت می‌ماند
قرارداد پرداخت 10 هزار میلیارد تومان تسهیلات برای بخش تولید بسته شده است
محمدرضا فرزین، معاون وزیر اقتصاد و سخنگوی کارگروه تحول اقتصادی دولت در مصاحبه‌ای تفصیلی، عملکرد سه ماهه گذشته اجرای قانون یارانه‌ها را تحلیل کرده و برنامه سال‌ آینده دولت در اجرای‌این قانون را تشریح کرده است.
آن‌گونه که فرزین گفته، کاهش مصرف انرژی پس از اجرای قانون یارانه‌ها، فراتر از حد انتظار دولتمردان بوده است و به همین دلیل، او کارنامه اجرای سه ماهه ‌این قانون را «بسیار موفق» ارزیابی می‌کند. معاون وزیر اقتصاد، نحوه مدیریت انتظارات تورمی‌‌را راضی‌کننده می‌داند و‌این احتمال را که تورم انتظاری جدیدی در سال‌ آینده به اقتصاد‌ ایران تحمیل شود، رد می‌کند.
فرزین همچنین از پرداخت شدن سهم بخش تولید از درآمدهای یارانه‌ای خبر می‌دهد و می‌گوید که ‌این سهم در قالب تسهیلات، یا سهمیه ارزان قیمت انرژی به آنها پرداخت شده است. به گفته وی، برای امسال و سال‌ آینده قرارداد پرداخت 10 هزار میلیارد تومان تسهیلات برای بخش تولید نیز بسته شده است.
دبیر ستاد هدفمندکردن یارانه‌ها درباره سال‌ آینده هم از افزایش نیافتن قیمت حامل‌های انرژی و نیز تثبیت رقم یارانه‌های نقدی پرداختی به مردم به شیوه فعلی خبر می‌دهد و موضوع احیای خوشه بندی‌های یارانه‌ای برای سال 90 را رد می‌کند.
مشروح گفت‌وگوی محمدرضا فرزین:
آقای دکتر ابتدا از بحث اطلاع‌رسانی قانون هدفمندکردن یارانه‌ها آغاز کنیم که انتقادات زیادی به آن وارد است.
بعد از اجرایی شدن قانون هدفمندکردن یارانه‌ها ساختار جدیدی برای مدیریت طرح هدفمندسازی یارانه‌ها تعریف شده که بر اساس آن یک ستاد تشکیل شده است که چند کمیته دارد و ما اکثر شب‌ها درباره نحوه اجرای قانون جلسه داریم. وزیر نفت رییس کمیته انرژی و وزیر اقتصاد رییس کمیته اقتصاد و تامین مالی است. رییس سازمان هدفمندکردن یارانه‌ها هم رییس کمیته اطلاع رسانی است، وزیر صنایع رییس‌کمیته صنعت، وزیر کشاورزی رییس‌کمیته کشاورزی، وزیر رفاه رییس‌کمیته تامین اجتماعی و من هم به عنوان دبیر در آن ستاد فعالیت می‌کنم و برنامه‌های آن طبق این ساختار جلو می‌رود.
من فکر می‌کنم الان دیگر موضوع مبهمی‌درباره اجرای قانون وجود ندارد و سازمان‌ها باید درباره حوزه وظیفه خود توضیحات لازم را ارائه کنند و وزرا به طور منظم درباره بسته‌های حمایتی‌شان توضیحات لازم را بدهند و رسانه‌ها هم باید از آنها پرس‌و‌جو کنند.
نکته بعدی این است که وظیفه اطلاع‌رسانی ما چه بوده؟ وظیفه ما این بود که مردم، تولیدکنندگان و اصناف توجیه شوند تا با اجرای قانون همکاری لازم را داشته باشند و این به نظر من به طور عالی اتفاق افتاد و نمره عالی داشت و فکر می‌کنم ناشی از اطلاع‌رسانی مناسب بوده است. در طول تاریخ اقتصادی ایران برای کدام طرح اقتصادی این مقدار جلسه گذاشته شد و این مقدار با مردم صحبت شد؟ مطالعه انجام شد و منطق ارائه شد و ذهن مردم آماده شد؟
یعنی مردم الان کاملا درباره ابعاد اجرای قانون توجیه هستند؟
یکی از اهداف اطلاع‌رسانی این بود که مردم ضرورت اجرای طرح را بپذیرند این طرح برای اقتصاد ضروری است و اهمیت اجرای آن را متوجه بشوند و از اهمیت طرح در آینده کشور خودشان مطلع شوند. طبیعی بود اگر این شرایط حاصل می‌شد همراهی مردم را نیز با خود داشتیم. اعتقاد داشتیم که مردم فطرتا با طرح‌هایی که اهداف عدالت‌جویانه دارند، همراه می‌شوند، ولی باید در این خصوص اطلاع‌رسانی مناسب صورت پذیرد.
حالا اگر بخواهید یک تحلیل از سه ماه اجرای قانون داشته باشید آن را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا این مدت بر اساس پیش‌بینی‌های شما به پیش رفته است و تاثیر آزادسازی قیمت‌ها بر افزایش قیمت‌ دیگر کالاها برای شما قابل پیش‌بینی بود؟
از روز اجرای قانون، ما بخشی عمده‌ای از اتفاقاتی که ممکن بود بیفتد را از قبل پیش‌بینی کرده بودیم و برای آن هم آمادگی اجرایی داشتیم. یکی از دلایلی که طرح به خوبی پیش رفت هم این بوده که برنامه‌ریزی‌های مناسب برای آن انجام شده بود. البته در یک بخش‌هایی هم ممکن است اتفاقاتی افتاده باشد که غیرقابل پیش‌بینی بوده به عنوان مثال کاهش مصرفی که الان اتفاق افتاده را تا این حد پیش‌بینی نکرده بودیم. بعضی از کاهش مصرف‌ها بیشتر از انتظار ما بوده و رفتار مردم متفاوت بوده است. البته در اقتصاد بحث‌های کشش قیمتی داریم و می‌توان پیش‌بینی کرد، اما چون اصلاح قیمت‌ این کالاها به گونه‌ای بود که قبلا در اقتصاد ایران وضعیت مشابه آن‌را تجربه نکرده بودیم، میزان کاهش مصرف خیلی قابل پیش‌بینی نبود که چقدر مصرف کنندگان ما واکنش نشان خواهند داد. البته ما برآوردهایی داشتیم اما بخشی از این کاهش مصرف‌ها بیش از برآوردهای ما بوده است.
این کاهش مصرف به چه دلیل علمی ‌اتفاق افتاده است؟ ترس از قبض‌هایی که می‌آیند یا کاهش قاچاق؟
در حوزه‌هایی که کاهش مصرف اتفاق افتاده است بیشتر ناشی از کاهش قاچاق بوده است. شما فکر می‌کنید که چرا مثلا افغانستان حالا با ایران قرارداد می‌بندد که بنزین را با قیمت واقعی بخرد؟ این موضوع نشان می‌دهد که قاچاق سوخت به افغانستان کاهش پیدا کرده است.
بنابراین بخشی از این کاهش مصرف ناشی از کاهش قاچاق بوده است؟
بله! شما می‌دانید که ما عملا تاکنون فقط به ایران سوخت نمی‌دادیم، بلکه کل منطقه را هم تامین می‌کردیم و واقعیات این را نشان می‌دهد.
تخمین شما از قاچاق سوخت چقدر بوده است؟
آمار دقیقی وجود ندارد، اما چند مثال می‌زنم در زمینه کاهش مصرف انرژی که البته در زمینه کاهش مصرف برق ریاست محترم جمهوری برخی اعداد را اعلام کرده‌اند. کشور ما به طور متوسط در10 سال گذشته سالانه 6درصد رشد مصرف انرژی داشته است.
در هفته آخر منتهی به بهمن مصرف برق شش درصد نسبت به هفته قبل از هدفمند کردن یارانه‌ها کاهش یافته که این کاهش در ساعات اوج مصرف 5/7 درصد بوده است و مصرف برق در بهمن‌ماه سال جاری نسبت به بهمن سال قبل دو درصد کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که تعداد مشترکان شش درصد رشد داشته است و متوسط رشد مصرف سالانه برق هم 7/7 درصد بوده است، یعنی با وجود افزایش شش درصدی مشترکان حدود 10 درصد کاهش مصرف داشته‌ایم که عدد بزرگی است، یعنی حدود 40 میلیون کیلووات ساعت در روز.
در مورد کاهش مصرف گازوئیل هم آماری دارید؟
بله! گازوئیل مصرفی بخش حمل‌ونقل در بهمن‌ماه امسال به40 میلیون لیتر در روز رسید که این عدد در بهمن ماه سال گذشته 49 میلیون لیتر بوده یعنی مصرف بیش از 20 درصد کاهش پیدا کرده است.
مصرف غیرنیروگاهی گازوئیل هم در بخش‌های صنعت، کشاورزی و غیره 2/18 درصد کاهش پیدا کرده است که معادل روزانه 6 میلیون لیتر است که عمده آنها قاچاق می‌شده است.
در مورد بنزین؟
متوسط مصرف روزانه بنزین در سال 85 معادل 59/71 میلیون لیتر بوده است. سال 1386 که سهمیه‌بندی از تیرماه آغاز شد این عدد به 39/64 میلیون لیتر در روز کاهش یافت. در سال 87 به 74/66 لیتر در روز رسید. در سال 88 به 6/64 لیتر در روز رسید و در سال 89 تا اواخر آذرماه حدود 6/59 میلیون لیتر در روز بوده است. با شروع طرح از 28 آذر تا 23 بهمن، مصرف بنزین به طور روزانه 7/52 میلیون لیتر بوده است، البته دلیل اینکه این عدد همچنان بالا است این است که مردم در دی‌ماه همچنان بنزین100 تومانی داشتند. با شروع ماه بهمن و کاهش بنزین 100 تومانی در کارت‌ها، مصرف متوسط بنزین 5/48 میلیون لیتر در روز بوده است که 12 میلیون لیتر از مصرف با قیمت 100 تومان بوده است.
و دیگر حامل‌ها؟
این آمارها بسیار جالب است! در زمینه نفت کوره میزان مصرف در بهمن در مقایسه با بهمن سال قبل معادل 3/16 میلیون لیتر در روز یعنی معادل 74 درصد کاهش پیدا کرده است. با وجود برودت بیشتر هوا، مصرف نفت سفید نسبت به سال قبل حدود 28 درصد یعنی 5/6 میلیون لیتر در روز کاهش پیدا کرده است.
آرد؟
میزان توزیع آرد از سوی شرکت بازرگانی دولتی ایران در آذرماه 89 معادل 65 هزار تن بوده که در دی ماه به 7/43 هزار تن رسیده که 28 درصد کاهش پیدا کرد. میزان توزیع در بهمن ماه حدود330 هزار تن بوده که کاهش زیادی را نشان می‌دهد.
البته برخی نانوایی‌ها ساعت پخت‌شان را کم کرده‌اند.
شما مثالی داشته‌اید که کسی بگوید نان گیر نمی‌آورد؟ این نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از آن قاچاق می‌شده است و به خارج کشور می‌رفت.
نمی‌توانید حدس بزنید چه میزان از این کاهش مصرف، به تغییر نوع الگوی مصرف مردم برمی‌گردد؟
بخشی از این کاهش مصرف به کاهش قاچاق برمی‌گردد، اما بخش دیگری به تغییر الگوی مصرف مردم در جهت کاهش مصرف. این امر البته برای ما قابل پیش‌بینی بود اما مثلا در نفت کوره کاهش مصرف 74 درصدی را پیش‌بینی نمی‌کردیم.
ولی به هر حال شما باید تخمینی از میزان قاچاق داشته باشید؟
ما با مسوولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا جلساتی داشته‌ایم و قرار است آنها گزارش دقیقی درباره وضعیت‌ قاچاق پس از هدفمند کردن یارانه‌ها ارائه کنند. البته در یک گزارش دیگر آنها اشاره کرده بودند که قاچاق سوخت به رقم سه هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است.
* آیا این کاهش مصرف در تصمیم‌گیری برای آینده تعیین قیمت‌ها تاثیر دارد؟
دولت براساس برنامه قبلی پیش می‌رود. هر چه بیشتر شاهد کاهش باشیم درآمد کشور افزایش پیدا می‌کند؛ چرا که قادر هستیم به عنوان مثال بنزین یا گازوئیل را با قیمت فوب خلیج فارس به خارج از کشور صادر کنیم.
* رقم ریالی میزان این صرفه‌جویی چقدر خواهد بود؟
میزان درآمدی که از محل صرفه‌جویی مصرف بنزین، گازوئیل، نفت سفید و نفت کوره در سال90 حاصل می‌شود براساس محاسبات ما حداقل 15 میلیارد دلار است.
اگر به نرخ رشد سالانه مصرف انرژی در10 سال گذشته نگاه کنیم به طور متوسط سالی شش درصد رشد مصرف انرژی داشته‌ایم، اما حالا با اصلاح قیمت‌ها شاهد کاهش مصرف انرژی و اصلاح الگوی مصرف هستیم و با این کاهش مصرف‌ها در سال 90 فقط برای چهار حامل انرژی بنزین، گازوئیل، نفت سفید و نفت کوره حداقل15 میلیارد دلار درآمد برای کشور خواهیم داشت، یعنی تاکنون حامل‌های انرژی را با قیمت ارزان در داخل می‌فروختیم، اما حالا می‌توانیم آن میزانی که صرفه‌جویی شده و برای کشور ذخیره می‌شود را با قیمت بالاتر یعنی قیمت فوب خلیج فارس به خارج از کشور صادر کنیم.
* پس شما در کل روند سه ماهه را موفق می‌دانید؟
بله، بسیار موفق بوده است. هم صرفه‌جویی‌ها اتفاق افتاده و هم همراهی مردم عالی بوده است. البته مشکلات وجود دارد و دائما در حال بررسی و رصد کردن آنها هستیم.
* شما سناریوهای مختلف برای تورم ناشی از هدفمند کردن یارانه‌ها پیش‌بینی کرده‌ بودید. البته با اینکه تورم نقطه به نقطه در حال افزایش است، اما شاهد تورم آن‌چنانی نبوده‌ایم. حالا آن سناریوها را می‌گویید؟!
خیر. حالا هم نمی‌گوییم! به نظر من بهتر بود که نگفتیم چون جو کاذب روانی به وجود می‌آورد.
* اما اجرای قانون به هر حال یک تاثیر واقعی که دارد؟ چرا آن را نمی‌گویید.
برای ما مهم جلوگیری از همان تاثیر روانی بود. ما باید ذهن مردم را آماده می‌کردیم و این انتظار تورمی‌از بین می‌رفت که در روز اول اجرای طرح، قیمت‌ها را بالا ببرند. باید جلوی این کار را می‌گرفتیم که موفق هم شدیم. آثار طبیعی اجرای قانون که به نظر ما ایرادی ندارد و باید اتفاق بیفتد. اصلا چرا قیمت انرژی را اصلاح کردیم؟ با اصلاح قیمت‌ به دنبال کاهش مصرف بودیم و همین امر را می‌خواستیم اتفاق بیفتد. آنچه که نمی‌خواستیم اتفاق بیفتد آثار انتظاری بود که مدیریت طرح را دچار مشکل می‌کرد و این اتفاق نیفتاد.
* و نخواهد افتاد؟!
خیر! الان دلیلی برای اتفاق افتادن آن وجود ندارد. قانون دیگر اجرا شده و مردم آثار آن را دیده‌اند.
* اما برخی معتقدند که پس از عید و پس از آمدن قبض‌ها، تورم خود را نشان خواهد داد؟
من موافق نیستم. در اول طرح همه می‌گفتند که تورم انتظاری اتفاق خواهد افتاد که نیفتاد. الان عده‌ای می‌گویند که چند ماه دیگر اتفاق می‌افتد اما من به شما می‌گویم براساس کدام عامل انتظاری ما در چند ماه دیگر تورم خواهیم داشت؟ عامل انتظاری‌اش وجود ندارد.
* آیا تورم و افزایش قیمت‌هایی که در این سه ماهه اتفاق افتاد، براساس سناریوهای پیش‌بینی شده شما بوده است؟
تاکنون هر تغییری که در قیمت‌ها اتفاق افتاده ناشی از آثار واقعی اجرای قانون بوده است و ما در مدیریت انتظارات خوب عمل کردیم و تورم انتظاری تاثیرش را نگذاشته است. شاخص بهای کالا و خدمات در دی ماه 89 نسبت به آذر ماه 89 معادل 7/2 درصد افزایش پیدا کرده است. آن جهش قیمتی که همه می‌گفتند تنها 7/2 درصد بوده است. انرژی سهم مشخصی در سطح قیمت‌ها دارد و براساس آن پیش‌بینی ما این بود که نرخ تورمی‌که از اجرای این طرح می‌تواند اتفاق بیفتد در اقتصاد کشور عدد بالایی نیست و تورم فعلی به برآوردهای ما نزدیک است.
با این حال من هنوز منطق مشخصی در آن چیزی که عده‌ای می‌گویند چند ماه دیگر اتفاق می‌افتد، نیافته‌ام. اگر قبض‌ها بیاید چه دلیلی دارد که قیمت دیگر کالاها افزایش پیدا کند؟ البته حامل‌های انرژی در شاخص تورمی ‌که از سوی بانک مرکزی محاسبه می‌شود سهم دارد و این افزایش، تاثیرش را بر رشد تورم‌ دارد، همچنین بر تعدادی از محصولات انرژی ‌بر هم تاثیر می‌گذارد، اما به این نکته توجه کنید که مگر در اقتصاد کشور ما تورم همیشه ناشی از افزایش قیمت تمام‌شده بوده است؟ یک تورم سالانه داشته‌ایم که بخشی از آن ناشی از افزایش عرضه پول بوده است، بنابراین تورم را صرفا نباید از همین جهت نگاه کرد و باید موضوع عرضه پول را هم در نظر داشت. برآورد ما این بوده که اگر سمت عرضه پول را کنترل کنیم می‌توانیم تورم راهم کنترل کنیم که در عمل هم این اتفاق افتاد. بارها گفته‌ام تورم پدیده محتومی‌نیست و یک پدیده اقتصادی است که بانک مرکزی می‌تواند آن را کنترل کرد.
* چگونه عرضه پول را کنترل کرده‌اید؟ این گونه که مردم پول را بیشتر صرف هزینه‌های انرژی می‌کنند و به بازار نیاورند؟
خیر. اینکه می‌گویند کل خانوارها هزینه‌های‌شان افزایش پیدا کرده است درست نبوده است. یک سری از خانوارها بیش از آنکه هزینه‌هایشان افزایش پیدا کند، به آنها یارانه پرداخت شده است.
* دو دهک اول؟
بیش از آن. برآوردهای ما نشان می‌دهد که حتی تا دهک هفتم هم بیش از هزینه‌های‌شان یارانه گرفته‌اند یک عضو دهک هفت مگر چقدر هزینه‌های آب و برق و گازش افزایش پیدا کرده است؟ در یک تورم 7/2 درصدی تا هشت دهک هم میزان هزینه‌هاشان کمتر از درآمدشان افزایش پیدا کرده است.
* خوب این اگر مابه‌التفاوت که به گفته شما به نفع هفت دهک است، وارد بازار شود تورم ایجاد نمی‌کند؟
اگر آثار تورم در همین حد باشد برای اکثر خانوارها منابع جدید ایجاد شده است، اما اینکه این منابع جدید تمامش به سمت بازار کالا و خدمات بیاید قابل بحث است، چون ممکن است بخشی از آن به سمت سپرده و سرمایه‌گذاری‌ها برود. قبل از اجرای طرح، من چند مورد را مطالعه کردم که در کشورهای مختلف چند درصد افزایش درآمد مردم تبدیل به پس‌انداز و چند درصد تبدیل کالا و خدمات تبدیل می‌شود. این گونه نیست که مردم متناسب با افزایش درآمدشان، مصرف‌شان را افزایش بدهند. خیر! در خیلی از کشورها مطالعات نشان می‌دهد که وقتی درآمد طبقات پایین جامعه افزایش می‌یابد، پس‌اندازشان به نسبت بالاتری افزایش پیدا می‌کند.
* رفتار مردم ایران این موضوع را نشان می‌دهد؟
در مورد ایران مطالعه جدی انجام نشده است و هنوز زود است که قضاوت انجام بشود. باید میزان سپرده‌گذاری بانک‌ها مشخص شود، اما مطالعات در چند جای دنیا آنگونه که عرض کردم این موارد را نشان می‌دهد.
* حالا بپردازیم به بحث منابع ناشی از اجرای قانون و مصارف آن. امسال چقدر منابع نصیب دولت شد؟ در قانون مشخص شده که 20 هزار میلیارد تومان برای سال اول آزاد شود.
دولت قانون را در سه ماه اجرا کرد و برنامه ریزی سه ماهه آن بود که حدود 14 هزار میلیارد تومان منابع ناشی از اجرای قانون باشد.
* طبق قانون، دولت باید 50 درصد این منابع را به مردم در قالب یارانه نقدی باز پرداخت کند، البته 10 درصد هم دست دولت بود که در هر کدام از سرفصل‌ها جابه‌جا کند که آن را هم به یارانه نقدی اختصاص داد پس در مجموع 8650 میلیارد تومان به مردم اختصاص پیدا کرده است.
بله، حدودا این مقدار یارانه در سه ماه سال‌جاری به مردم پرداخت شده است.
* خوب شما زمان را خلاصه کردید که رقم بیشتری بدهید.
روز اول هم قصد ما این بود که رقم مناسبی به مردم بدهیم. اینکه مردم با طرح خوب همکاری کردند به این دلیل بود که مردم احساس کردند دولت واقعا به معیشت‌شان اهمیت می‌دهد.
• 5500 میلیارد تومانی که از منابع امسال آزاد نشده ایراد قانونی ندارد؟ چون در قانون آمده بود برای سال اول 20 هزار میلیارد تومان.
خیر، قانون گفته بود بین 10 تا 20 هزار میلیارد تومان.
* سال آینده که ملزم به آزادسازی 20هزارمیلیاردتومان منابع نیستید؟
خیر. قانون ما را محدود نکرده و محدودیتش این است که تدریجی تا پنج سال آزاد شود و قانون عددی برای سال بعد مشخص نکرده است و اگر روند به همین صورت ادامه پیدا کند مردم هم همین ارقام فعلی را به عنوان یارانه نقدی در سال آینده خواهند گرفت.
* 15 میلیارد دلار صرفه‌جویی که فرمودید، در کجا هزینه خواهد شد؟
آن، جزء منابع دولت است و البته درباره آن هم تحلیلی داریم که فعلا وارد جزئیات آن نمی‌شوم.
* گفته می‌شود از سال بعد عده‌ای که درآمد بالایی دارند، شناسایی می‌شوند و از جرگه شمول مشمولان دریافت یارانه‌ نقدی خارج خواهند شد و به نوعی خوشه‌بندی احیا می‌شود، چون شما قبلا هم فرموده بودید که خوشه‌بندی فعلا کنار گذاشته شده است و امکان استفاده از آن در آینده وجود دارد؟
فعلا برای سال آینده چنین برنامه‌ریزی‌ای نداریم و در ستاد هدفمند کردن یارانه‌ها چنین مصوبه‌ای نداشته‌ایم. ما همچنان آثار طرح را می‌بینیم و رصد می‌کنیم و فعلا برنامه‌ای برای حذف بخش‌هایی از جامعه برای گرفتن یارانه نقدی نداریم و سال آینده همین اعداد را به مشمولان اجرای قانون خواهیم داد.
* یعنی در سال آینده افزایش قیمت حامل‌های انرژی نخواهیم داشت؟
خیر. قیمت‌ها همین خواهد بود ما گفته بودیم در سه گام 100 هزار میلیارد تومان در هر سال را آزاد خواهیم کرد. در مورد گام دوم هم در حال مطالعه هستیم که آیا سال آینده باشد یا نه؟ هنوز در این باره به جمع‌بندی نرسیده‌ایم و در حال مطالعه هستیم. در مورد زمان اجرای گام دوم هم الان زمان تعیین نمی‌کنم و می‌توان گفت‌ تا زمانی که گام دوم را برنداشته‌ایم، قیمت‌ها همین خواهد بود.
* شما فرموده بودید که گام اول گام اساسی است. اصلاح قیمت‌ها به حدی بوده که این گام اساسی باشد؟
بله. به همان میزان که برنامه‌ریزی شده بود گام اول را برداشتیم.
* یعنی در گام‌های بعدی میزان افزایش قیمت‌ها کمتر از افزایش قیمت کنونی خواهد بود؟
بله قاعدتا.
* آیا سناریوها و گام‌های شما این انعطاف را دارد که اگر حادثه غیرمترقبه‌ای اتفاق افتاد با آن کنار بیاید؟
طبیعی است و علت رصد اجرای قانون همین است. ما با انعطاف‌پذیری جلو می‌رویم، اما اینکه قیمت‌ها را برگردانیم خیر.
* بخش دیگری از منابع ناشی از هدفمند کردن یارانه‌ها قرار بود به بخش صنعت اختصاص پیدا کند، اما بسیاری از صنعتگران می‌گویند که 30 درصد سهم منابع که قرار بود به عنوان تسهیلات به آنها پرداخت شود پرداخت نشده است. اگر 14 هزار و 500 میلیارد تومان را در نظر بگیریم این رقم حدود 4300 میلیارد تومان می‌شود؟
سهم بخش صنعت اختصاص پیدا کرده و صنایع پول گرفته‌اند و شما می‌توانید آنها را مشاهده کنید، ضمن اینکه ما بخشی از یارانه‌ آنها را به صورت سهمیه داده‌ایم. مثلا به قیمت پایین‌تر سهمیه گازوئیل به صنعت می‌دهیم و این جزء منابع‌شان حساب می‌شود ضمن اینکه پول هم به وزارت صنایع پرداخت شده و شما در این باره با آنها مصاحبه کنید. تعداد زیادی از واحدها تحت پوشش قرار گرفته‌اند. اگر صنعت آرام است به دلیل این است که در حال مدیریت است. بر اساس آمارها 5814 واحد ثبت‌نام قطعی داریم و تا پایان سال باید 2000 میلیارد تومان در خط اعتباری انرژی خرج کنیم. برای امسال تا سال آینده 10 هزار میلیارد تومان قرار داد تسهیلات بسته‌ شده است.
* نگرانی‌هایی درباره استفاده از این تسهیلات در جاهایی غیر از نوسازی و بهسازی مصرف انرژی وجود دارد. برای نظارت بر این امر چه کرده‌اید؟
یک بخش از حمایت‌ها اعتبار انرژی است؛ یعنی کارت می‌گیرند و این طور نیست که به طور مستقیم پول دریافت کنند. مثلا فولاد مبارکه قبض برقش 16میلیاردتومان می‌آید و به آن اعتبار انرژی 50درصد می‌دهند که 8 میلیارد را خودش بدهد و 8 میلیارد دیگر را در اقساط بلندمدت بپردازد و در پروژه‌هایی که برای بهینه‌سازی دارد تسهیلات یارانه‌دار می‌گیرد و نظارت بر این امر را خود وزارت صنایع و نظام بانکی انجام می‌دهد.
* مشکل این است که وزارت صنایع معرفی می‌کند، اما نظارت نمی‌کند چون بانک‌های عامل مسوول نظارتند و نظارت بانک‌ها هم که تکلیفش مشخص است.
این بحث را با وزارت صنایع انجام بدهید.
* در پایان یک خبر جدید بدهید!
مرحله بعدی پرداخت نقدی یارانه‌ها در پایان فروردین است و برنامه‌ای هم برای افزایش قیمت‌های جدید نداریم و سال90 سال پررونقی برای تولید خواهد بود و طرح تحول بانکی و مالیاتی هم در راستایی است که به رونق تولید کمک خواهد کرد.
* پس حالا به عنوان سخنگوی تحولات اقتصادی در مورد طرح تحول بانکی و مالیاتی هم توضیحی بدهید!
این بماند برای بعد!

روزنامه دنیای اقتصاد