دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها با مانعی تازه روبه‌رو شده است؛ نمایندگان مجلس روز گذشته به یک فوریت طرحی رای دادند که در صورت تصویب نهایی، هر گونه تغییر در شیوه اجرای قانون یارانه‌ها تا پایان بهار سال آینده را ممنوع می‌کند. این طرح که در واقع همان تنخواه گردان دو ماهه دولت برای فروردین و اردیبهشت سال آینده است و قرار است تا زمان تصویب کامل لایحه بودجه 91 مورد عمل قرار گیرد، یک بند نیز درباره قانون یارانه‌ها دارد که بر اساس آن به دولت تنها اجازه داده می‌شود «در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها برای سه ماهه [نخست] سال 1391 معادل سه ماه پایانی سال 1390 عمل کند.» بندی که در صورت تصویب نهایی، امکان افزایش قیمت حامل‌های انرژی و افزایش یارانه نقدی را تا سه ماه و نیم دیگر از دولت سلب می‌کند، آن هم در شرایطی که دولت ابتدا تلاش می‌کرد فاز دوم را در سال‌جاری به اجرا درآورد؛ تلاشی که با مقاومت‌های قبلی مجلس (از جمله طرح ممنوعیت افزایش بیش از 20 درصدی قیمت حامل‌های انرژی در سال 90) ناکام ماند و با اعلام افزایش نیافتن یارانه اسفندماه، به نظر می‌رسد دولت از آن موضع خود کوتاه آمده است.
مجلس به یک فوریت طرح بودجه موقت سال 91 رای داد
تعویق فاز دوم هدفمندی تا پایان بهار؟
مجلس بار دیگر مانعی جدید برای دولت ایجاد کرد تا از اجرای زودهنگام فاز دوم هدفمندی‌یارانه‌ها جلوگیری کند. نمایندگان مجلس روز گذشته با یک فوریت طرحی موافقت کردند که در صورت تصویب نهایی، تنخواهی 22 هزارمیلیارد تومانی برای هزینه‌های دو ماهه اول سال 91 به دولت می‌دهد، اما مجوز اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در سه ماهه اول سال آینده را از دولت سلب می‌کند.
بهارستان نشینان که پیش از این نیز در چند ماهه گذشته با متوسل شدن به یک استفساریه و یک طرح فوریتی دیگر، این پیام را به دولت دادند که نمی‌تواند فاز دوم هدفمندی را در سال 90 اجرا کند و مخالفت اولیه خود با افزایش یارانه نقدی را نیز اعلام کردند، اکنون نیز با طرح نویی که یک فوریت آن در نشست دیروز مجلس تصویب شد، به دنبال تعویق فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، تا تابستان سال آینده هستند.
سرعت گیرهای بهارستان نشینان در مسیر اجرای زودهنگام فاز دوم یارانه‌ها از زمانی آغاز شده که رییس جمهور در پایان آذرماه سال جاری اعلام کرد که دولت بنا دارد فاز دوم هدفمندی را همین امسال اجرا کند. اما به نظر می‌رسد اکنون و در نیمه دوم اسفندماه، دولت هم از اجرای فاز دوم در سال‌جاری منصرف شده چرا که اعلام کرده است، یارانه اسفندماه اضافه نمی‌شود.
طرح دیروز نمایندگان برای اجازه پرداخت تنخواه گردان دو ماهه به دولت در حالی به صحن علنی مجلس آمد که روز قبل از آن، علی لاریجانی رییس مجلس اعلام کرده بود که چاره‌ای جز تصویب بودجه موقت دو ماهه برای دولت وجود ندارد.
تنخواه 22 هزار میلیاردی برای 2 ماه اول سال
نمایندگان مجلس در جلسه علنی دیروز بررسی دو فوریت طرح اجازه دریافت و پرداخت‌ها در ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال 1391را در دستور کار داشتند، که تنها یک فوریت آن رای آورد و برای بررسی بیشتر به کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع شد. جالب آنکه، آنگونه که جعفر قادری از اعضای این کمیسیون به ایسنا گفت، طرح یادشده در جلسه عصر دیروز کمیسیون هم بررسی و تصویب شد و احتمال تصویب نهایی آن در نشست امروز مجلس وجود دارد.
موافقان این طرح در جلسه دیروز مجلس اما معتقد بودند که اگر دولت در ارائه لایحه بودجه تاخیر داشته و در ارائه لایحه چند دوازدهمی هم کوتاهی کرده، ما نباید کاری کنیم که کشور با مشکل روبرو و کارهای اقتصادی متوقف شود. مخالفان اما معتقد بودند که ارائه لایحه چند دوازدهمی وظیفه دولت است و باید این کار را به دولت واگذار کرد. هادی قوامی عضو کمیسیون برنامه و بودجه به عنوان یکی از طراحان این طرح در دفاع از دو فوریت آن اظهار کرد: هم اکنون 14 روز تا پایان سال باقی مانده و لایحه بودجه با تاخیر دو ماهه به مجلس آمده است، قطعا این لایحه تا پایان سال به فرجام نمی‌رسد. علی اصغر یوسف‌نژاد اما با دو فوریت این طرح مخالفت و تاکید کرد: اگر دولت لایحه چند دوازدهمی به مجلس می‌داد کار منطقی تری بود. با این حال مجلس به یک فوریت این طرح رای مثبت داد.
در طرح «اجازه دریافت و پرداخت‌های دولت در ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال 1391» آمده است: «به دولت اجازه داده می‌شود در چارچوب قانون 5 ساله پنجم توسعه و قانون بودجه سال 1390 کل کشور در ماه‌های فروردین و اردیبهشت سال 1391 درآمد و سایر منابع عمومی‌و اختصاصی را وصول و به خزانه واریز کند و اعتبارات هزینه‌ای (جاری) و تملک دارایی سرمایه‌ای و مالی و اختصاصی از آن محل در چارچوب احکام و جداول قانون بودجه سال 1390 تا مبلغ 220 هزار میلیارد ریال دریافت و پرداخت کند. مشروط بر اینکه هزینه‌های جاری بیش از 10 درصد نسبت به سال قبل افزایش نیابد. همچنین در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها برای سه ماهه سال 1391 معادل سه ماه پایانی سال 1390 عمل کند.»
بر اساس این طرح «وزارت امور اقتصادی و دارایی (خزانه داری کل کشور) موظف است تنخواه گردان حساب‌داری موضوع ماده 26 قانون محاسبات عمومی‌کشور را که در چارچوب ماده مذکور در سقف این ماده از محل اعتبار فوق به دستگاه‌های اجرایی مربوط پرداخت می‌کند، حداکثر تا پایان سال 1391 تسویه کند.» این طرح دو تبصره نیز دارد که به نحوه اعمال بودجه در شرکت‌های دولتی و نیز شیوه انطباق نهایی این تنخواه با قانون بودجه 91 پرداخته است.
یارانه اسفند افزایش نیافت
رییس سازمان هدفمندی یارانه‌ها اظهار کرد: یارانه نقدی مرحله سیزدهم به ازای هر نفر 45500 تومان بدون تغییر به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود. بهروز مرادی در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی دولت گفت: یارانه نقدی مرحله سیزدهم مربوط به اسفندماه پنجشنبه به حساب سرپرستان خانوار واریز و قابل برداشت است. وی افزود: مبلغ واریز شده به حساب خانوارها بدون تغییر نسبت به ماه‌های قبل، از ساعت 8 صبح پنجشنبه قابل برداشت است. واریز یارانه نقدی با مبلغ قبلی در شرایطی صورت می‌گیرد که رییس‌جمهور پیش از این از اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها در سال‌جاری خبر داده بود و وزیر اقتصاد نیز اعلام کرده بود که قبل از اجرای این فاز، یارانه‌ها افزایش می‌یابد. بنابراین، به نظر می‌رسد که اجرای فاز دوم در سال جاری به طور قطع منتفی شده و احتمالا سال آینده به اجرا درخواهد آمد.
دنیای اقتصاد