رییس کنفدراسیون صادرات در تازه‌ترین سخنان خود خبر از افت 10درصدی صادرات در 4 ماه اخیر و لغو تحریم سوییفت و کاهش هزینه حملونقل هزینه صادرات داده است. محمد لاهوتی به شرایط جدید پیش رو برای صادرات کالاهای ایرانی به بازارهای دنیا اشاره کرد و گفت: باید مراقب بود که هیات‌های اروپایی ازجمله آلمان که به ایران سفر می‌‌کنند تنها به دنبال فروش کالاهای خود نباشند بلکه دولت به گونه‌یی هماهنگ کند تا زمینه چانه‌زنی بازرگانان ایرانی برای صادرات کالاهای خود فراهم شود. او درخصوص برداشتن تحریم‌ها و شرایط جدی بانکی و اینکه تا چه زمانی وضعیت صادرات به روال عادی باز می‌گردد، گفت: متن توافق با مصوبه سازمان ملل قانونا به جریان افتاد و تمام تحریم‌ها لغو شد اما تا اجرایی شدن آن 90روز زمان نیاز است و پیش‌بینی می‌کنیم در ابتدای سال 2016 میلادی شرایط تجارت خارجی به روال عادی برگردد. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در مورد لغو تحریم‌ها و تاثیر آن بر حجم صادرات بر این باور است که از ابتدای امسال تاکنون صادرات از نظر وزنی 4درصد و از نظر ارزش حدود 10درصد کاهش داشته که بیانگر آن است عملا از برنامه عقب هستیم و تا 6 ماه آینده نیز با توجه به زمان‌بر بودن اجرایی شدن لغو تحریم‌ها عملا شاهد تغییرات زیادی نخواهیم بود. همچنین لاهوتی در گفت‌وگو با فارس به این موضوع اشاره کرده که در شرایط آنی حملونقل و باز شدن سوییفت هزینه‌های صادراتی را کاهش می‌دهد اما به تنهایی این مساله کافی نیست و سازمان توسعه تجارت باید دلیل اُفت صادرات را بررسی و آن را برطرف کند.
افت ۳۲ درصدی تجارت ایران و چین
از سوی دیگر مبادلات تجاری ایران و چین در نیمه نخست سال جاری میلادی با کاهش ۳۲درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شد و به ۱۸میلیارد دلار رسید. گمرک چین اعلام کرد مبادلات تجاری ایران و چین در نیمه نخست سال جاری میلادی با کاهش قابل توجه 32.8 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. مبادلات ایران و چین در ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال 2014 بالغ بر 26.868میلیارد دلار گزارش شده بود اما این رقم در مدت مشابه سال جاری به 18.067 میلیارد دلار کاهش یافته است. این درحالی است که خلاف سال‌های گذشته که همواره تراز تجاری دو کشور به نفع ایران بوده است در نیمه نخست امسال تراز تجاری ایران با این کشور منفی شده است. صادرات چین به ایران در این دوره 320میلیون دلار از میزان واردات این کشور بیشتر بوده است. واردات چین از ایران در 6 ماه نخست سال جاری میلادی به 8.873 میلیارد دلار رسیده که این رقم با افت 44.1درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل مواجه شده است. چین در ماه‌های ژانویه تا ژوئن 2014 بالغ بر 15.872میلیارد دلار کالا از ایران وارد کرده بود. نفت کالای عمده وارداتی چین از ایران است. صادرات چین به ایران نیز در ماه‌های ژانویه تا ژوئن امسال کاهش 16.4درصدی داشته و به 9.193 میلیارد دلار رسیده است. چین در مدت مشابه سال قبل 10.996میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده بود.
کاهش 64 درصد صادرات
محصولات معدنی
صادرات غیرنفتی، نقش مهمی در اقتصاد کشور می‌تواند ایفا کند. صادراتی که اگر حساب شده و با برنامه باشد، می‌تواند ایران را از نفتی بودن نجات دهد. نفتی بودن که تمام کشور را فرا گرفته و اجازه رشد به سایر بخش‌های اقتصاد را نمی‌دهد. البته صادرات غیرنفتی مستلزم وجود امکانات و موارد مهمی است. ازجمله زیرساخت‌هایی که بتواند محصولات ایرانی را برای بازارهای بین‌المللی آماده کند. کیفیت و کمیت، دو عنصر مهم در این میان هستند. به هرحال با وضعیت اقتصادی کشور در همین سه ماهه اول سال 94، 8497هزار تن صادرات در بخش صنعت رخ داده است. صادراتی که 3563 میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشته است. البته این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ناچیزی داشته است. به طوری که صادرات محصولات صنعتی در سه ماه اول سال 94 نسبت به سه ماه اول سال 93، 0.3درصد از لحاظ وزن و 2درصد از لحاظ ارزش افزایش پیدا کرده است. در بهار سال 93 8473هزار تن از این محصولات به ارزش 3494 میلیون دلار صادر شده بود. با اینکه صنعت رشد ناچیزی داشته است اما در میان گروه‌های اصلی صادرات غیرنفتی، بخش معدن با کاهش چشمگیری مواجه شده است. طبق گزارش سازمان توسعه و تجارت در سه ماه اول سال 94، 3146هزار تن محصولات معدنی به ارزش 144میلیون دلار صادر شده بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 52 درصد از لحاظ وزن و 64درصد از لحاظ ارزش کاهش داشته است. به این ترتیب بیشترین کاهش صادرات در بهار سال 94 برای معدنی‌ها رخ داد. در سال ماه اول سال 93، 6472هزار تن به ارزش 403میلیون دلار محصولات معدنی صادر شده بود.
دلایل کاهش صادرات
رییس کل گمرک کاهش قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی را دلیل افت صادرات در چند ماه امسال اعلام کرده و گفته: امیدواریم با سپرده شدن تجارت فرامرزی به گمرک بتوانیم کل مشکل قاچاق را برطرف کنیم.
مسعود کرباسیان درحاشیه مراسم رونمایی سامانه جامع گمرکی که یک ماه پیش برگزار شد با بیان اینکه صادرات غیرنفتی در سال جاری تاکنون به 7.7میلیارد دلار و میزان واردات در این مدت به 5.5دلار رسیده است، اظهار کرد: کاهش قیمت نفت و فرالورده‌های نفتی باعث کاهش ارزش صادرات و واردات شده است. وی با اشاره به کاهش هفت درصدی صادرات و کاهش 25درصدی واردات در دو ماه اول سال نسبت به مدت مشابه سال قبل در ارتباط با وضعیت تراز تجاری در سال جاری افزود: پیش‌بینی بودجه در سال 1394 این است که در واردات و صادرات غیرنفتی 50میلیارد دلار درآمد داشته باشیم البته این رقم دور از ذهن نیست چراکه صادرات رشد داشته و واردات نیز روند معمول خود را طی کرده است.
رییس کل گمرک علت اصلی کاهش صادرات در دو ماه نخست سال 94 را عمدتا ناشی از کاهش ارزشی دانست و گفت: این کاهش بیشتر مربوط به قیمت میعانات گازی می‌شود که به دلیل اثر‌گذاری کاهش قیمت نفت است. وی آمار ترانزیت تا 28 اردیبهشت ماه را دو میلیون و 670هزار تن عنوان و تصریح کرد: سامانه جامع گمرکی و پرداخت الکترونیک باعث شفاف‌سازی شده و با تسهیلاتی که قائل شدیم، کاهش معطلی‌ها و افزایش سرعت کار باعث افزایش درآمد‌های گمرکی در سال گذشته شد. رییس کل گمرک یکی از دلایل قاچاق در کشور را کندی سیستم و معطلی، تعرفه‌ها و تفاوت‌های قیمت دانست و گفت: فقر شفافیت باعث می‌شود قاچاقچیان بتوانند از مسیر‌های دیگری کالا را وارد کنند و اگر ما بتوانیم خود را در مسیر آزمون و سرعت قرار دهیم می‌توانیم آمار قاچاق را کاهش دهیم و افراد نیز در این صورت به مسیر‌های قاچاق که برای خودشان نیز مشکل‌زا می‌شود، روی نمی‌آورند.
روزنامه تعادل