فرارفتن قیمت دلار آمریکا از 1900 تومان در نخستین روز کاری بازار در 14 فروردین امسال نشان داد که مردم، بازار، سرمایهگذاران، بانکداران، مقامات اقتصادی، صاحبان سهام، شرکتها و سازمانهای اقتصادی همه این قیمت را برای اسکناس پشت سبز پذیرفتهاند و افزایش 800 تومانی قیمت سالانه آن را پس از کشوقوسهای پر حاشیه در سال گذشته قبول کردهاند.
در بازار روز گذشته تلاطم و تقاضای خاصی دیده نمیشد و شرایط عادی بر بازار حکمفرما بود که البته از قیمتهای متفاوت میشد به نبود یک نظام قیمتی ثابت در بازار پی برد.
سال گذشته در 14 فروردین قیمت دلار آمریکا 1125 تومان فروخته شد و 14 فروردین امسال قیمت دلار آمریکا در ستون فروش جداول معاملاتی صرافان از 1910 تومان تا 1925 تومان در خیابان فردوسی دیده شد. افزایش 71 درصدی در مقایسه این دو قیمت در حالی است که قیمت دلار تا 2100 تومان نیز در زمستان سال گذشته بالا رفت و در صورت مقایسه این دو قیمت نیز باید افزایش 86 درصدی را هم برای رکورد آن در نظر گرفت. شرایطی که افزایش قیمت در مواد اولیه وارداتی را درپی داشت.
روز گذشته قیمت سایر ارزها نیز در بازار به صراحت بر تابلو صرافان خودنمایی میکرد. خرید و فروش ارز با نرخهای متفاوت در بازار دیروز در حالی بود که دلالان دلار را 1905 تومان هم به مردم عرضه میکردند. ازدحام آنها در حاشیه بازار نسبت به روزهای پایانی سال کمتر بود اما حضور آنها همچنان چشمگیر است. این در حالی است که سیاست رسمی بانک مرکزی، فروش ارز از طریق صرافیهای دارای مجوز است. اما در بازار کماکان دلالانی فعالیت دارند که خرید و فروش غیررسمی ارز را انجام میدهند و معاملات خود را در هیچ سامانه نظارتی ثبت نمیکنند. نکتهای که در صرافیها دیده میشود مراجعه تقاضای واقعی به آنها است. مراجعهکنندگان به صرافیها اغلب مصرفکننده واقعی دلار هستند و تقاضاهای سفتهبازانه متوجه اینگونه مراکز نیست. البته از برخی صرافان گاهی خبر میرسد که پیشنهادهای تلفنی فروش کلان دلار نیز به آنها میشود که البته معمولا این پیشنهادها از سوی فعالان حرفهای این صنف با پاسخ مثبتی همراه نمیشود.
سردرگمی قیمتی در بازار
روز گذشته البته ارقام جداول پیام دیگری نیز داشت، بازار در اولین روز کاری رسمی خود برای تعیین قیمت دقیق دلار به قطعیت نرسیده بود.با این حال روند قیمت دلار قدری افزایشی بود. در بازار سکه اما افزایش قیمتها محسوستر بود. قیمت سکه بهار آزادی طرح جدید تا ظهر روز گذشته با افزایش 11 هزار تومان تا 790 هزار تومان هم برای فروش اعلام شد. قیمت خرید این سکه نیز 770 هزار تومان اعلام شد که تفاوت 20 هزار تومانی در اولین روز کاری بازار، پیامی جز انتظار کاهش قیمت برای آن نداشت از این رو تا بعدازظهر قیمت این سکه تا 780 هزار تومان تعدیل شد. قیمت فروش سکه طرح قدیم هم 795 هزار تومان و حتی 800 هزار تومان هم بر تابلوها درج شد اما قیمت خرید 775 هزار تومان بود قیمت آن هم تا غروب به 790 هزار تومان رسید. سکه طرح قدیم روز گذشته نهایتا 5 هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرد. نیم سکه 390 هزار تومان و ربع سکه نیز 206 هزار تومان در بازار فروخته شدند. نیم سکه 1000 تومان افزایش قیمت داشت اما ربع سکه تا بعدازظهر به سطح 206 هزار تومان روز دهم فروردین رسید. فعالان بازار دلیل افزایش قیمت سکه در بهار را انتظار افزایش قیمت دلار آمریکا در روزهای آینده عنوان کردند. در این میان قیمت طلا در بازار طلا فروشان با اینکه در برخی روزهای هفته دوم سال بیش از 7000 تومان افزایش یافته بود، دیروز در اولین روز کاری تقریبا 3200 تومان به ازای هر مثقال طلای 17 عیار کاهش داشت.
بازارهای جهانی
قیمت طلا در بازارهای جهانی در اولین روز کاری این هفته تا بعد از ظهر به 1667 دلار رسید که نسبت به سطح کلی قیمت روزهای پایانی سال تقریبا تغییری نداشته است. باوجود افت قیمت طلا تا بعد از ظهر دیروز قیمت طلا در بازارهای شرق آسیا تا 1672 دلار هم بالارفته بود که دلایل روشنی از جمله تضعیف ارزش دلار آمریکا و سپس فروشهای عمده نوسان روز گذشته در دو سطح 1662 تا 1672 دلار را رقم زد. در بازارهای جهانی اعلام کاهش تقاضا برای صادرات در چین و افت رونق بازار مسکن در این کشور از یک سو و افت ارزش دلار آمریکا بر بازار طلا تاثیرگذار عنوان شدهاند. ارزش دلار استرالیا در واکنش به خبر افت تقاضای صادراتی چین در بازارهای جهانی افزایش داشت که البته در بازار داخلی روز گذشته نشانی از افزایش نداشت. در آمریکا گزارشهایی از بهبود اوضاع بازار سهام به ویژه در بخش بهداشت و درمان و انرژی منتشر شده است. بنابر گزارشها وضعیت سه ماهه اول سال 2012 بهترین شرایط را در دو سال گذشته رقم زده است. افزایش هزینه مصرفی خانوار نیز به دنبال افزایش بهای بنزین بالاتر گزارش شده که در مجموع دلار را در بین اوراق بهادار به حاشیه رانده است. از اروپا نیز خبر رسید که وزیران دارایی این قاره منابع مالی حمایتی برای جلوگیری از تکرار شرایطی دیگر مانند بحران بدهیها در غرب را تا 700 میلیارد یورو بالاتر بردهاند. مجموع این شرایط برابری یورو در مقابل دلار آمریکا را از 33/1 فراتر برده که بر بالارفتن قیمت طلا در نوسان روز گذشته موثر بود.
تامین ارز مازاد مسافران خارج از کشور توسط صرافیهای مجاز
همچنین معاون نظارتی بانک مرکزی از امکانپذیر شدن تامین ارز مازاد مسافران خارج از کشور توسط صرافیهای مجاز خبر داد و گفت: مسافران میتوانند تا سقف مقرر پنج هزار دلار را از صرافیهای دارای مجوز، خریداری کنند. «ابراهیم درویشی» در گفتوگو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه، در حال حاضر هیچ مشکلی برای تامین ارز مورد نیاز مسافران از طریق شبکه بانکی وجود ندارد، گفت: بانکهای مستقر در بعد از گیت خروجی فرودگاهها، ارز مورد نیاز مسافران را تامین میکنند. وی تاکید کرد: نرخ ارز مازاد با یک درصد کارمزد توسط صرافیهای مجاز به خریداران فروخته میشود. درویشی گفت: به عنوان مثال اگر صادرکنندهای ارزی را به داخل کشور وارد کند و به صرافیها بفروشد، صرافان نیز میتوانند این ارز را با یک درصد کارمزد به خریداران بفروشند که البته این خرید و فروش در سیستم سامانه «سنا» ثبت میشود.
وی تصریح کرد: اگر ارزی که توسط صرافیهای مجاز فروخته میشود، توسط خریداران استعلام شود، اطلاعات آن ارائه خواهد شد. وی اظهار کرد: در صورتی که بانکها نیاز به ارز بیشتری داشته باشند، بانک مرکزی قادر به تامین نیاز آنها است و مشکلی در خصوص تامین ارز با نرخ مرجع وجود ندارد.
درویشی به مسافران توصیه کرد که از صرافیهای غیرمجاز ارز خریداری نکنند، زیرا هنگام خروج از کشور به علت نداشتن فاکتور دچار مشکل خواهند شد.
وی گفت: چنانچه مسافران از طریق صرافیهای غیر مجاز اقدام به خرید ارز کنند و به هنگام خروج از کشور با مشکل مواجه شوند، بانک مرکزی در این خصوص پاسخگو نخواهد بود.
وی از نیروی انتظامی خواست از فعالیت صرافیهای غیر مجاز جلوگیری به عمل آورند، زیرا تنها صرافیهای دارای مجوز بانک مرکزی مجاز به تامین ارز مازاد مورد نیاز مسافران هستند.
روزنامه دنیای اقتصاد