سعید لیلاز با بیان اینکه این 30 درصد شامل بخش تولید، کارمندان و دیگر اقشاری هستند که نمیتوانند از پرداخت مالیات فرار کنند؛ افزود: درآمدهای مالیاتی نباید تنها نیمه روشن را در برگیرد بلکه دولت باید از فرار مالیاتی نیمه تاریک بخش اقتصاد هم که سهم عمدهای در افزایش درآمدهای دولت دارند، ممانعت کند.
وی علت سهم کم مالیات در تولید ناخالص داخلی را ناشی از دو عامل معافیتهای مالیاتی غیرمنطقی و سهم زیاد اقتصاد زیرزمینی از کل اقتصاد یا همان فرار مالیاتی دانست و افزود: اقتصاد زیرزمینی یک چهارم اقتصاد کشور را شامل میشود که نمی توان از آنها مالیات دریافت کرد.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه دولت باید معافیتهای مالیاتی را ساماندهی کند، افزود: اینکه بخشی از اقتصاد معاف از مالیات شود، مختص ایران نیست و در همه جای دنیا معافیتهای مالیاتی وجود دارد اما در ایران بعضی موسسات و نهادها میلیاردها تومان در سال کار میکنند اما مالیات نمیپردازند و یا حقوق زیر یک میلیون تومان از پرداخت مالیات معاف است که به نظر میرسد هیچ هدفمندی روشنی در نظام معافیت مالیاتی ایران وجود ندارد.
وی ادامه داد: مناطق محروم یا رشته فعالیتهای خاص با هدف اینکه دولت آنها را برخوردار کند، معاف از پرداخت مالیات هستند اما اینکه هیچ نظامی بر این معافیت مالیاتی حاکم نباشد، قابل فهم نیست.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه در بخش فرار مالیاتی، باید نظام اطلاعاتی و اطلاع رسانی اقتصاد ایران را پوشش داده و تعمیر کنیم، افزود: این امر مربوط به تکنولوژی است که دستگاه ثبت حسابهای سیستمهای جامع مالیاتی در ایران، خریداری و در وزارت دارایی نصب شده است و قاعدتا باید جلوی بخش مهمی از این فرار مالیاتی گرفته میشد.
وی افزود: وقتی حکومت اعلام میکند که 60 هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی فقط در واردات قاچاق وجود دارد، مالیات برارزش افزوده آن در سال، حدود 5 هزار میلیارد تومان میشود که خیلی عدد بزرگی است؛ یعنی فرار مالیاتی ناشی از واردات کالای قاچاق در ایران حدود 20 هزار میلیارد تومان در سال و معادل 25 درصد کل درآمد مالیاتی دولت در سال 94 است.
لیلاز با بیان اینکه اگر این رقم را به سایر بخشهای اقتصاد که فرار مالیاتی داریم، تعمیم دهیم، حدود 30 درصد اقتصاد با فرار مالیاتی مواجه است، افزود: اگر نظام جامع مالیاتی در ایران درست شود و دولت بتواند معافیتهای مالیاتی را هدفمند کند و هیچ معافیت ابدی برای کسی قائل نشود، فکر میکنم درآمد مالیاتی ایران قابل افزایش تا 200 هزار میلیارد تومان برای سال 1395 برسد و یقین دارم انجام این اقدامات، برای دولت صرفه اقتصادی هم دارد.
لازم به ذکر است؛ بررسیها نشان میدهد که درآمدهای مالیاتی دولت در لایحه بودجه سال ۹۴ حدود ۸۶ هزار میلیارد تومان پیشبینی شده که چند برابر رقم فرار مالیاتی است که در ایران اتفاق میافتد و به گفته رئیس سازمان مالیاتی نیز ۴۰ درصد اقتصاد ایران مالیات نمیپردازند.
ایرنا