شرکت انگلیسی - هلندی شل یکی از مهمترین شرکای استراتژیک صنعت نفت ایران در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی بوده است به طوری‌که عملا با خروج شرکت‌های بزرگ آمریکایی از صنایع نفت و گاز ایران در طول حدود سه دهه گذشته این شرکت انگلیسی به خوبی توانست جای خالی غول‌های نفتی آمریکا را پر کند.
اجرای طرح توسعه میادین نفتی سروش و نوروز در خلیج فارس یکی از مهمترین پروژه های اجرا شده توسط شل در صنعت نفت ایران است و این شرکت حتی قصد داشت با مشارکت پتروناس مالزی و رپسول اسپانیا در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و ساخت کارخانه پارس ال. ان. جی با سرمایه گذاری بیش از ۱۰ میلیارد دلار به فعالیت‌های نفتی خود در ایران ادامه دهد.
شل در کنار اجرای طرح های نفت و گازی، یکی از مشتریان سنتی نفت خام های سبک و سنگین ایران بود به طوری که تا پیش از اعمال تحریم های غیر قانونی غرب، به طور متوسط روزانه ین ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار بشکه نفت به این شرکت چند ملیتی فروخته می شد.
با افزایش تحریم‌ها، فروش نفت خام ایران به شرکت شل متوقف شد اما توقف صادرات طلای سیاه منجر به توقف مذاکرات نفتی ایران و شل در دوران تحریم‌ها نشد.
ماجرا از آنجا آغاز شد که با تحریم سوئیفت و پس از آن قطع ارتباط شبکه بانکی و مالی ایران با بانک‌های اروپایی و آسیایی، طلب ۲.۳ میلیارد دلاری شرکت ملی نفت و بانک مرکزی ایران توسط این شرکت نفتی انگلیس وصول نشد.
در شرایط فعلی با گذشت بیش از چهار سال از توقف فروش نفت خام ایران به شرکت شل اما تاکنون بدهی حدود دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری این غول بزرگ نفتی جهان به دولت ایران پرداخت نشده تا نام این شرکت بزرگ نفتی جهان در صدر لیست بدهکاران دانه درشت قرار بگیرد.
با آغاز مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب، دور جدید مذاکرات با شرکت شل برای وصول طلب ۲.۳ میلیارد دلاری آغاز شد اما مسئولان وزارت نفت با بیان اینکه شل برای پرداخت بدهی نفتی به ایران آمادگی دارد، تاکید می‌کردند: فعلا امکان نقل و انتقال این بدهی ارزی وجود ندارد زیرا این پول نفتی قفل شده است.
پادرمیانی نفتی «هاموند» بین ایران و شل
پس از توافق هسته‌ای وین، شرکت شل جز اولین شرکت‌های بزرگ نفتی جهان بود که برای بازگشت به صنعت نفت و گاز ایران اعلام آمادگی کرده باشد و حتی پیتر وسر مدیر ارشد اجرایی شرکت شل گفته بود: در صورت آمادگی ایران، فرصت سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز این کشور را بررسی خواهد کرد.
در این بین همزمان با سفر فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس به بهانه بازگشایی سفارت این کشور غربی در تهران، دور جدید مذاکرات نفتی ایران با شرکت شل هم در ساختمان وزارت نفت آغاز شد که مهمترین محور این مذاکرات دو جانبه نحوه وصول بدهی ۲.۳ میلیارد دلاری این شرکت نفتی به ایران بود.
پیگیری‌های خبرنگار مهر نشان می دهد که وزیر خارجه انگلیس در نشست مشترک مذاکرات وزیر نفت ایران با معاون شرکت شل با پادرمیانی پرداخت و وصول بدهی نفتی شل به ایران در دوران پسا تحریم را ضمانت کرده است.
در همین حال بیژن زنگنه وزیر نفت ایران پس از پایان برگزاری مذاکره با وزیر خارجه انگلیس درباره نحوه وصول بدهی نفتی شل گفت: انگلیسی‌ها اعلام کردند بلافاصله بعد از لغو تحریم ها بدهی ۲.۳ میلیارد دلاری خود راپرداخت خواهند کرد.
در این بین در حالی شل وعده پرداخت بدهی ۲.۳ میلیارد دلاری نفتی خود به ایران را به پس از دوران لغو تحریم ها موکول کرده است که پیش بینی می شد که هیات انگلیسی با چمدان‌های دلار به تهران سفر کند.
در تاریخ آغاز تجارت نفتی ایران با کشورهای مختلف جهان تنها پنج کشور سودان، تانزانیا، نیکاراگوئه، اردن و کره شمالی هیچگاه بدهی نفتی خود به ایران پرداخت نکرده‌اند که باید به این لیست تا اطلاع ثانوی نام شرکت شل انگلیس را هم قرار داد.
خبرگزاری مهر