از روز پنجم خردادماه سال جاری که وزارت نفت سهمیه بندی بنزین را متوقف و قیمت ها را یکسان سازی کرد، تردیدها و گمانه زنی ها درباره تداوم کارکرد 16 میلیون کارت سوخت بنزین مطرح شد.
وزارت نفت بارها در واکنش به ادعاهای مربوط به حذف کارت سوخت اعلام کرده است که کارکرد کارت سوخت فراتر از سهمیه بندی بوده و امتیازات حفظ کارت سوخت بیشتر از حذف آن است و بنابراین کارکردهای جدیدی در آینده برای حفظ کارت سوخت تعریف خواهد شد.
موافقان و مخالفان حفظ کارت سوخت
این روزها درباره سرنوشت کارت های سوخت، نظرات و پیشنهادات مختلفی مطرح می شود به طوری که برخی از آنها خواستار حذف و گروهی دیگر موافق حفظ این کارت ها هستند.
برخی مانند جایگاه داران سوخت کشور، کارت های سوخت را بی فایده و باعث اتلاف وقت رانندگان می دانند. بیژن حاج محمدرضا رئیس انجمن صنفی جایگاه داران سوخت کشور در این باره می گوید: استفاده از این کارت ها هزینه بر و زمانبر است، به طوری که سوختگیری معمولی چند دقیقه ای با استفاده از این کارت ها گاهی تا نیم ساعت طول می کشد.
به گفته وی، با یکسان سازی نرخ بنزین و حذف سهمیه بندی، انگیزه ای برای حفظ کارت های سوخت وجود ندارد.
اما گروهی دیگر که مدیران وزارت نفت در جمع آنها قرار دارند، از طرح کارت های سوخت حمایت کرده و آن را دستاوردی بزرگ برای مدیریت سوخت کشور می دانند. این گروه بر حفظ کارت های سوخت تاکید کرده و آن را برای سامانه سوخت رسانی کشور مفید می دانند. به گفته آنها کارکردهای جدیدی در آینده برای حفظ کارت سوخت تعریف خواهد شد.
سیدناصر سجادی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در این خصوص گفته است: با اجرای طرح های سهمیه بندی و کارت سوخت، مردم تا حدی با قیمت های واقعی آشنا شدند.
به گفته وی، سهمیه بندی، بخشی از کارکرد این کارت های سوخت بوده به طوری که از آن برای جمع آوری اطلاعات درباره مصرف بنزین در کشور نیز استفاده می شود.
وی در واکنش به حذف این کارت های سوخت به مردم توصیه کرد: بهتر است که مردم در شرایط فعلی کارت های سوخت خود را حفظ کرده و هنگام مراجعه به جایگاه ها و برای سوختگیری از آن استفاده کنند.
توزیع 16 میلیون کارت سوخت بنزین در سراسر کشور
براساس گزارش ها، تعداد کارت های سوخت بنزین فعال در کشور حدود 16 میلیون عدد است. تعداد 837 هزار کارت سوخت نیز برای خودروهای دیزلی صادر شده است.
تعداد کارت های سوخت فعال بنزین برای خودروها تا 31 شهریورماه سال جاری 11 میلیون و 973 هزار عدد و کارت سوخت موتورسیکلت 3 میلیون و 912 هزار عدد بوده است.
نگرانی از کاهش استفاده از کارت سوخت
در حال حاضر، بیشتر دارندگان خودرو در زمان مراجعه به جایگاه ها، از کارت سوخت جایگاه داران استفاده می کنند که عملا باعث به حاشیه رفتن کارت های سوخت شخصی شده است. بنابراین دولت برای افزایش انگیزه مردم برای استفاده از کارت های سوخت، طرح هایی را در دست بررسی دارد.
در میان طرح های متعددی که تاکنون برای تداوم استفاده از کارت سوخت ارایه شده، دو طرح تنبیهی و تشویقی در اولویت قرار دارد.
برنامه های تشویقی برای استفاده از کارت های سوخت
براساس طرح تشویقی، برای آن دسته از دارندگان خودرو که در زمان مراجعه به جایگاه ها به جای کارت سوخت جایگاه داران از کارت های سوخت شخصی استفاده کنند، جایزه ای تعلق می گیرد.
جوایزی که تاکنون پیشنهاد شده شامل سهمیه های خاص و یا تخفیف در قیمت بنزین است که البته هیچ کدام نهایی نشده اند.
اگرچه پرداخت جایزه به عنوان یکی از راه های تشویق استفاده از کارت سوخت مطرح است، اما با توجه به کمبود منابع مالی دولت و وزارت نفت، احتمال موافقت با تخفیف در قیمت بنزین در زمان سوختگیری با کارت های سوخت شخصی منتفی است.
همچنین با توجه به اینکه وزارت نفت تلاش کرده است سهمیه بندی را حذف کند، بعید است که دوباره با اختصاص سهمیه های خاص برای خودروهایی که با کارت شخصی سوختگیری می کنند، موافقت کند.
سناریوهای تنبیهی برای استفاده از کارت سوخت شخصی
از جمله سناریوهای جدی که در حال حاضر مطرح و در دست بررسی قرار دارد، اعمال سیاست های تنبیهی برای استفاده از کارت سوخت شخصی است.
براساس این سناریو، دارندگان خودرویی که در زمان مراجعه به پمپ بنزین ها، از سوختگیری با کارت شخصی خودداری و به جای آن از کارت جایگاه داران استفاده کنند، ناچار خواهند بود که یک هزینه اضافی به جایگاه داران پرداخت کنند.
هر چند مبلغ و سازوکار این سناریوی تنبیهی هنوز نهایی نشده، اما این سناریو از بیشترین شانس برای تصویب برخوردار است.
آبان ماه، زمان رونمایی از طرح جدید
زمان نهایی شدن طرح های جدید برای استفاده از کارت های سوخت، هنوز اعلام نشده اما با توجه به شواهد، از این طرح جدید در آبان ماه رونمایی خواهد شد.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی می گوید: برای حفظ کارت سوخت پیشنهادهایی مطرح شده که در حال بررسی بوده و هنوز نهایی نشده است.
وی خاطر نشان کرده است: این پیشنهادها باید برای تصویب به نهادهای ذیربط در دولت ارایه شود.
محسن روحانی مدیر سامانه هوشمند سوخت شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی که مسوولیت مدیریت کارت های سوخت را برعهده دارد نیز به ایرنا اعلام کرده است: طرح های متعددی پیشنهاد شده، اما در مورد هیچ کدام از آنها به جمع بندی نرسیده ایم.
هرچند، هنوز طرح نهایی انتخاب نشده است؛ اما با توجه به اتمام مهلت استفاده از تنها بنزین سهمیه بندی شده، (یعنی بنزین 700 تومانی) در پایان آبان ماه، به نظر می رسد، دولت تا اواسط آبان ماه، از طرح جدید خود برای کارت سوخت رونمایی کند.
بنابراین بهتر است که مردم، کارت های سوخت خود را حفظ کنند تا مبادا ناچار شوند برای سوختگیری از طریق کارت های سوخت جایگاه داران، هزینه اضافی پرداخت کنند.
ایرنا