رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی، جمعیت گاو کشور را در حال حاضر حدود ۸ میلیون راس اعلام کرد و اظهارداشت: حدود یک میلیون راس از این عدد مربوط به گاو اصیل است که از این جمعیت یک میلیونی نیز بیش از ۹۵ درصد از نژاد هلشتاین هستند.
محمدرضا ملاصالحی با بیان اینکه ۴ میلیون راس از این جمعیت مربوط به گاوهای آمیخته است، افزود: نزدیک به ۳ میلیون راس هم گاو بومی در کشور داریم.
به گفته این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی، حدود ۲۰۰ هزار راس گاو میش و ۱۶۰ هزار نفر شتر نیز در کشور وجود دارد که عمده تولید شیر هم مربوط به این دام‌های سنگین است.
ملاصالحی با بیان اینکه بخشی از شیر تولیدی از دام‌های سبک مثل گوسفند و بز استحصال میشود، اضافه کرد: حدود ۴۸ میلیون و ۷۰۰ هزار راس گوسفند و ۲۰ میلیون راس بز در کشور داریم.
این مقام مسئول در وزارت جهادکشاورزی، تولید شیر کشور در سال ۹۳ را ۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تن عنوان کرد که حدود ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن آن وارد چرخه صنایع لبنی شده است.
افزایش ۳۵ کیلویی سرانه تولید شیر
ملاصالحی با بیان اینکه حدود ۳۶ درصد شیر تولیدی کشور را جمعیت یک میلیون راسی گاو اصیل تولید می کند، ادامه داد: پیش بینی ما این است در برنامه ششم توسعه با اجرای برنامه‌های اصلاح نژادی، بهبود سیستم‌های مدیریت اعم از مدیریت تغذیه، جایگاه، تولید مثل و همچنین بهبود شرایط بهداشتی، میزان تولید در پایان برنامه به حدود ۱۲ میلیون تن برسد.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی افزود: اگر این عدد را به نسبت رشد جمعیت حساب کنیم، سرانه تولید که در حال حاضر حدود ۱۱۰ کیلوگرم است، در پایان برنامه ششم با ۳۵ کیلوگرم افزایش به حدود ۱۴۵ کیلوگرم می‌رسد.
ملاصالحی با بیان اینکه گاوهای اصیل و آمیخته نقش چشمگیری را در تحقق این هدف ایفا خواهند کرد، گفت: در حال حاضر جمعیت بز و گوسفند، کمتر از ۱۰ درصد شیر کشور را تولید می‌کنند و امیدوار هستیم این نسبت در پایان برنامه ششم توسعه نیز حفظ شود، چراکه اولویت نخست وزارت جهاد در حوزه دام سبک تولید گوشت خواهد بود و تولید شیر در اولویت دوم قرار دارد.
وی اظهارامیدواری کرد: با اجرای طرحهای اصلاح نژادی و به‌نژادی در حوزه دام سبک به ویژه در جمعیت بز، تولید شیر در این جمعیت افزایش چشمگیری پیدا کند.
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی با اشاره به اینکه کمتر از ۶۰۰ هزار تن شیر توسط جمعیت دام سبک کشور تولید میشود، ادامه داد: طرحهای خوبی در ارتباط با جمعیت بز کشور تدوین شده است که اجرای آنها علاوه بر افزایش تولید شیر، زمینه ساز تولید انواع فراورده‌های خاص مثل پنیرهای متنوع دارای ارزش صادراتی بالا نیز خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه در برنامه ششم توسعه جمعیت گوسفند در وهله اول برای تولید گوشت مورد توجه قرار می‌گیرد، گفت: برای تولید شیر در حوزه دام سبک، عمده تاکید ما روی بز است.
این مقام مسئول افزود: وزارت جهاد به دنبال این است که بخشی از جمعیت بز کشور را با نژادهای پر تولید مانند دو نژاد «سانن و آلپاین» که اخیرا وارد کشور شده، آمیخته کند، ضمن اینکه تولید شیر بز در جمعیت آمیخته‌ها در مقایسه با نژادهای بومی تا بیش از دو برابر افزایش می‌یابد.
راه‌اندازی ۲ واحد صنعتی پرورش بز شیری
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه در حال برنامه ریزی هستیم تا تعدادی واحدهای صنعتی پرورش بز شیری در کشور ایجاد شود، گفت: در این واحدها، بز با هدف تولید شیر نگهداری میشود؛ هرچند که بزغاله‌های تولیدی و دام‌های حذفی برای بخشی از تولید گوشت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ملاصالحی با بیان اینکه هدف اصلی از ایجاد این واحدها تولید شیر است، افزود: پروژه مذکور آغاز و اولین واحد پرورش صنعتی بز شیری با نژادهای وارداتی، در کشور راه اندازی شده است.
به گفته وی، این واحد که حدود ۶ ماه قبل، در منطقه فیروزکوه شروع به کار کرده، نزدیک به حدود ۷۰۰ راس ظرفیت دارد و به زودی با زایش بزها تولید شیر انبوه در آن آغاز میشود، ضمن اینکه واحد مذکور روزانه حدود ۲ تن شیر تولید خواهد کرد.
به گفته این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی، تا پایان سال‌جاری نیز یک واحد دیگر با ظرفیت حدود هزار راس در ورامین راه اندازی خواهد شد که مقدمات این کار فراهم شده است.
ملاصالحی ادامه داد: پیش بینی ما این است طی این برنامه جمعیت بز اصیلی که در واحدهای صنعتی نگهداری می‌شوند، به حدود یکصد هزار راس برسد که این دستاورد خوبی خواهد بود و می‌تواند شیر مورد نیاز واحدهای فراوری و تولید کننده پنیرهای خاص صادراتی را تامین کند.
ملاصالحی درباره هدف‌گذاری صادراتی با بیان اینکه در سال ۹۳ معادل ۶۴۵ هزار تن شیرخام در قالب انواع فرآورده‌های لبنی از کشور صادر شده است، ادامه داد: پیش‌بینی میشود این عدد در سال هدف به یک میلیون و ۵۰۰ هزارتن برسد.
وزارت جهاد در برابر صنایع لبنی سکوت نمی‌کند
رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی همچنین ضمن انتقاد از مقامات کارخانجات لبنی در برابر اجرای مصوبه دولت، اظهارداشت: بعد از گذشت حدود ۱۵ ماه از ابلاغ این مصوبه، هنوز افزایش محسوسی در قیمت شیرخام نداشتیم.
ملاصالحی با بیان اینکه سال قبل میانگین قیمت شیرخام ۱۱۴۰ تومان و امسال بین ۱۲۰۰ تا ۱۲۵۰ تومان بوده است، اظهارداشت: مقایسه قیمت شیرخام در ۶ ماه اول امسال با اسفندماه سال قبل، نشان دهنده یک درصد افزایش و همچنین مقایسه قیمت آن در مهر ۹۴ نسبت به تیرماه ۹۳ که مصوبه دولت ابلاغ شد، کمتر از ۱۰ درصد رشد را نشان می‌دهد.
وی تصریح کرد: این در حالی است که سال گذشته قیمت محصولات لبنی ۱۵ درصد به شکل رسمی افزایش یافت، ضمن اینکه در چند مرحله نیز شاهد افزایش قیمت‌های غیر رسمی در این زمینه بودیم.
این مقام مسئول در وزارت جهادکشاورزی با بیان اینکه قیمت‌گذاری فرآورده‌ها تنها مشمول ۳ محصول اعم از شیر پاستوریزه معمولی، پنیر و ماست معمولی است، ادامه داد: مابقی فرآورده‌ها مشمول قیمت‌گذاری نیستند و برخی از این محصولات مثل انواع بستنی‌ها، برخی از انواع ماست‌ها و پنیرها تا ۱۰۰ در صد افزایش قیمت داشته‌اند.
ملاصالحی با بیان اینکه کارخانجات اذعان کردهاند ۷۰ درصد هزینه تولید فرآورده‌های لبنی مربوط به شیرخام است، تاکید کرد: شیرخام در ۱۵ ماه گذشته سهمی از افزایش قیمت فراورده‌های لبنی نداشته است.
وی با انتقاد از تداوم وضعیت فعلی و اینکه کارخانجات در حال مقاومت هستند و هیچ گونه افزایش قیمتی را حاضر نیستند لحاظ کنند، گفت: دامداران و صنایع وابسته به یکدیگر هستند و اگر قرار باشد دامدار کماکان ضرر کند، قادر به ادامه کار نخواهد بود و در نهایت تولید آسیب می‌بیند.
ملاصالحی تصریح کرد: بنابراین ما نه تنها قادر به افزایش تولید شیر و ارتقای مصرف سرانه به اعداد توصیه شده نخواهیم بود بلکه شاید شاهد کاهش آن نیز باشیم.
این مقام مسئول در وزارت جهادکشاورزی با اشاره به اینکه در ۳۰ سال گذشته سرمایه گذاری‌های هنگفتی در بخش صنعت دامپروری به ویژه بخش گاو شیری انجام شده است، گفت: وزارت جهادکشاورزی در این زمینه سکوت نمی‌کند و مسئولان مختلف این وزارتخانه در تمامی مجامع مربوطه به طور جدی حضور دارند و از این بحث دفاع می‌کنند.
وی با بیان اینکه ابزار قانونی برای مقابله با این مساله در اختیار ما نیست و تنها ارگانی که می‌تواند با این امر برخورد کند، سازمان حمایت است، افزود: در این زمینه، سازمان مربوطه اگر هم اقدامی انجام داده، تاکنون موثر نبوده و نتیجه مورد نظر حاصل نشده است.
وضعیت ایجاد شده برای دامداران را قانونی پیگیری می‌کنیم
ملاصالحی تصریح کرد: متاسفانه کارخانجات صنایع لبنی در برخورد با دامدران با یکدیگر ائتلاف محکمی ایجاد کردهاند و یک صدا در مقابل مصوبه دولت ایستاده‌اند.
این مقام مسئول با بیان اینکه ما نه تنها با مسئولان سازمان حمایت بلکه با مسئولان رده بالاتر در ریاست جمهوری نیز به طور مرتب جلساتی برگزار کردیم.
ملاصالحی با تاکید بر اینکه ما پیگیری‌های خود را برحسب وظیفه قانونی‌مان که صیانت از تولید است، انجام می‌دهیم، گفت: نمی‌خواهیم ابزار تولید از دست برود و بعد به فکر جبران بیفیتم.
وی با بیان اینکه ایجاد این صنعت به سال‌ها زمان و سرمایه‌های هنگفت نیاز دارد، ادامه داد: ما به هیچ قیمتی راضی نمی‌شویم که ابزار تولید از دست‌مان برود، بنابراین در برابر این مساله ایستادگی واز تولید دفاع می‌کنیم، ضمن اینکه وزارت جهاد این موضوع را در مجامع مختلف اجرایی و قانونی پیگیری خواهد کرد.
این مقام مسئول با بیان اینکه کارخانجات و در نهایت مردم در این فرآیند متضرر خواهند شد، گفت: در صورت تداوم این وضعیت، سلامت جامعه با مشکل مواجه میشود.
دستورالعمل اجرایی ایجاد زنجیره‌های تولید در بخش دامپروری
ملاصالحی درباره توسعه فعالیت‌های دامپروری در قالب زنجیره‌های تولید اظهارداشت: ایجاد زنجیره‌ها باعث حذف واسطه‌های غیر ضروری و همچنین حذف بخشی از هزینه‌هایی که در قالب سیستم‌های جزیره‌ای مجبور به پرداخت آنها هستیم، میشود که این به نفع تولیدکننده و مصرف کننده است.
وی ادامه داد: آنچه وزیر جهاد در این زمینه دنبال می‌کند، این است که ما در بخش دام نیز مانند صنعت طیور که چندسالی است چنین برنامه‌ای برای آن انجام شده است، این زنجیره را ایجاد کنیم.
ملاصالحی افزود: ما به دنبال این هستیم که دامدار فقط تولیدکننده شیرخام نباشد بلکه در زمان واحد هم تامین کننده مواد اولیه خود، یعنی علوفه باشد و هم بتواند محصول خامی را که تولید می‌کند فراوری کند. به عبارت دیگر، ما در قالب زنجیره‌های تولید، واحدهای تولیدکننده شیرخام، واحدهای فرآوری کننده و کارخانجات تامین کننده خوراک دام را همزمان با هم در یک سیستم کلی خواهیم داشت.
به گفته این مقام مسئول، وقتی همه این موارد متعلق به یک مجموعه باشند مانع از این خواهند شد که کارخانجات یا واحدهای تامین کننده نهاده اولیه بخواهند در جهت بالابردن سود خود به تولید کننده شیرخام اجحاف کنند.
ملاصالحی تصریح کرد: این طرح یکی از برنامه‌های جدی وزارتخانه است و ما به طور جدی پپیگر آن هستیم، ضمن اینکه اخیرا دستورالعمل اجرایی زنجیره‌ها تدوین شده و در مراحل نهایی تصویب قرار دارد و به زودی ابلاغ خواهد شد.
وی با بیان اینکه هدف از اجرای طرح مذکور افزایش بهره وری در بخش دامپروری است، افزود: در حال حاضر دو متقاضی بزرگ در قالب دو تشکل استانی در این زمینه پیش قدم هستند و پیش‌بینی میشود بخش عمده‌ای از این زنجیره‌ها در قالب تشکل‌ها شکل بگیرد، ضمن اینکه احتمالا در سال جاری ما شاهد راه اندازی این زنجیره‌ها خواهیم بود.