گردو یکی از قدیمی‌ترین گونه های گیاهی که در روی کره زمین وجود داشته و شامل 8 جنس و دارای 60 گونه است.
برخی گردوی ایرانی را بومی آناتولی دانسته‌اند که دارای تاریخچه‌ای طولانی از کشت و کار در این منطقه است. برخی دیگر این گونه را بومی چین معرفی کرده‌اند و محققین زیادی نیز معتقدند که منشاء گردو ایران بوده که ابتدا به هند و بعد از آن به چین انتقال یافته و سپس به اروپا رفته است.
رمضان روئین‌تن مدیرکل دفتر میوه‌های سردسیری وزارت جهاد گفت: براساس آخرین آمار سازمان خوار و بار جهانی فائو سطح زیر کشت بارور گردو در جهان حدود یک میلیون هکتار است.
وی افزود: بخش بزرگی از باغ‌های گردو دنیا در چین با سطحی معادل 425 هزار هکتار قرار دارد و پس از چین، ایران و ترکیه به ترتیب با 110هزار هکتار و 100 هزار هکتار رتبه دوم و سوم دنیا از نظر سطح زیرکشت گردو را دارا هستند.
روئین تن بیان داشت: سطح کل زیر کشت باغات گردوی کشور حدود 140 هزار هکتار است که از این رقم حدود 110 هزار هکتار بارور و حدود 30 هزار هکتار غیر بارور است.
* ایران سومین تولید‌کننده گردوی جهان است
مدیرکل دفتر میوه‌های سردسیری وزارت جهاد تصریح کرد: بررسی میزان تولید گردو در کشورهای مختلف نیز حاکی از آن است که کشورهای چین، آمریکا و ایران به ترتیب با یک میلیون و 700 ، 450 و 222 هزار تن در رتبه اول تا سوم تولید گردوی دنیا قرار دارند و ترکیه و مکزیک نیز چهارمین و پنجمین تولید کننده بزرگ این محصول به شمار می‌روند.
روئین تن متوسط عملکرد در هر هکتار تولید گردو را در دنیا 3 هزار و 435 کیلوگرم در چین 4 تن و در ایران 2 هزار و 45 تن عنوان کرد.
* سرانه تولید گردو در کشور 3 کیلوگرم است
این مقام مسئول سرانه تولید گردو را در کشور را 3 کیلوگرم عنوان کرد و تصریح کرد: ارزش اقتصادی 222 هزار تن گردو کشور حدود 8 هزار و 800 میلیارد تومان و معادل 2.5 میلیون دلار است.
وی افزود: استان‌های کرمان، همدان، لرستان بیشترین میزان سطح را در کشت گردو به خود اختصاص داده‌اند و استان‌های همدان، فارس و کردستان به ترتیب دارای بیشترین میزان تولید این محصول می‌باشند.
مدیرکل دفتر میوه‌های سردسیری وزارت جهاد در مورد میزان صادرات گردو اظهار داشت: با توجه به اینکه بخش اعظمی از گردوی تولیدی در کشور به مصرف داخل می رسد، میزان صادرات این محصول بسیار کم است و براساس آمار گمرک در سال گذشته فقط 2 هزار تن از این محصول صادر شده است.
روئین تن با بیان اینکه هر کیلوگرم گردو با قیمت 7 تا 12 دلار صادر می‌شود، تصریح کرد: کشورهای مقصد صادرات گردوی ایران امارات، عراق، ترکیه ، بحرین و ... است.
* واردات گردو ممنوع است
این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در حالی که واردات گردو به کشور ممنوع است متاسفانه واردات غیرقانونی این محصول اتفاق می‌افتد و بخش عمده‌ای از این واردات از چین است.
مدیرکل میوه‌های سردسیری وزارت جهاد افزود: گردو در امنیت غذایی مردم ایران نقش بسزایی دارد و این امنیت غذایی بخاطر کیفیت محصول گردو است.
وی با بیان اینکه هر 100 گرم گردو، 651 کالری انرژی دارد، افزود: هر 100 گرم آن دارای 64 درصد چربی، 15 درصد پروتئین و 16 درصد کربوهیدرات و دارای ویتامین‌های مختلف A، B1، B2، C است.
روئین‌تن تصریح کرد: بهترین روغن گیاهی در گردو موجود است، بنابراین این محصول می‌تواند در سبد غذایی خانوارهای ایرانی به مقدار کم و با اثربخشی زیاد موجود باشد.
مدیرکل میوه‌های سردسیری وزارت جهاد بیان داشت: در گذشته و تا حدودی اکنون اکثر خانواده‌ها گردو را به دلیل خواص سرشار آن به همراه سایر مواد غذایی مصرف می‌کردند که در افزایش ضریب هوشی و سلامتی بسیار مؤثر است.
وی در ادامه به نقاط ضعف، مشکلات و چالش‌های تولید گردو در کشور اشاره کرد و گفت: بزرگ بودن اندازه درختان و مشکلات ناشی از آن، سرمای دیررسی بهاره، سنتی بودن اغلب باغات گردوی کشور، عمر زیاد درخت‌ها، کمبود منابع آب کافی، کمبود نهال پیوندی، نبود باغات مادری از ارقام برتر بومی برای تهیه پیوندک و محدودیت ارقام تجاری از مهمترین مشکلات تولید این محصول است.
روئین تن بیان داشت: نقاط ضعف و مشکلات تولید بخصوص قدیمی بودن باغات، خشکسالی‌ها و سرمای بهاره و حساسیت ارقام منجر به طغیان آفات‌ها و بیماری‌ها و افت عملکرد محصول می‌شود.
این مقام مسئول در وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: اصلاح باغات موجود از طریق پیوندزنی ارقام بومی مطلوب موجود در هر منطقه، اصلاح ژنتیکی برای توسعه درختان پاکوتاه برای کشت‌های متراکم و زود بازده، شناسایی درختان برتر بومی هر استان از طریق برگزاری جشنواره‌های ملی و تشویق باغداران به معرفی رقم‌های برتر باغشان و اهدای جوایز از نقاط قوت، پتانسیل‌ها و راهکارهای تولید گردو در کشور است.
مدیرکل دفتر میوه‌های سردسیری وزارت جهاد کشاورزی به مهمترین و اثربخش‌ترین برنامه‌های این دفتر در تولید گردو اشاره کرد و گفت: انتقال دانش فنی و افزایش بهره‌وری در تمامی مراحل تولید، برداشت و مصرف گردو از برنامه‌ها پیش‌رو است.
برنامه‌های وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش تولید گردو
وی افزود: اصلاح باغات موجود از طریق معرفی ارقام جدید پر محصول، کنترل بهتر آفات، تغذیه مناسب و استفاده از مواد آلی، هرس باغات، توجه به مسئله بسیار مهم مدیریت آب و آبیاری از طریق اجرای سامانه‌های نوین آبیاری در جهت صرفه‌جویی مصرف آب و تامین کمبود آب درختان، حذف باغات متروکه و خشک شده در بعضی استان‌ها مثل کرمان و خراسان جنوبی از برنامه‌های وزارتخانه برای حل نقاط ضعف تولید گردو است.
روئین تن در ادامه اظهار داشت: افزایش سطح و توسعه باغات جدید به مرز کلی 150 هزار هکتار در دستور کار است که بر این اساس قرار است 30 هزار هکتار از باغات قدیمی گردو حذف شوند و به ازای آن 40 هزار هکتار باغ جدید در مناطق مستعد جایگزین محصولات کمتر اقتصادی و با مصرف بیشتر آب شود.
مدیرکل دفتر میوه‌های گرمسیری وزارت جهاد بیان داشت: بنابراین در پایان در برنامه ششم و هفتم توسعه پیش‌بینی می‌شود با افزایش عملکرد در واحد سطح تولید سالانه این محصول از 220 هزار تن به 350 هزار تن برسد.
وی با بیان اینکه گردو محصولی با صرفه اقتصادی است، بیان داشت: با استقبال مردم از تولید این محصول برنامه وزارتخانه احداث باغات جدید به روش مدرن و کاملا علمی و استفاده از ارقام پرمحصول و پاکوتاه است.
روئین تن با بیان اینکه دولت (معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی) نهال‌هایی را از ارقام مناسب و پیشرفته و پیوندی با یارانه در اختیار باغداران قرار می‌دهد، افزود: بعضی از باغداران در هر هکتار تا 7 تن گردو برداشت می‌کنند که کاملا اقتصادی و درآمدزا است.
خبرگزاری فارس