سفر هیات 40 نفری روسیه به ایران در چارچوب اجرای راهبرد «حسن روحانی» و «ولادیمیر پوتین» رئیسان جمهوری ایران و روسیه در مذاکرات تیرماه سران دو کشور در شهر اوفا پایتخت جمهوری باشقیرستان در حاشیه نشست سازمان همکاری شانگهای، برنامه ریزی شده است. این سفر، برای گسترش همکاری های دوجانبه صورت می گیرد تا در مدت کوتاهی حجم مبادلات حدود 2 میلیار دلاری سالانه کنونی به 10 میلیارد دلار برسد و زمینه حل مشکلات بانکی و تبادل پول نیز فراهم شود. تاکنون مقام های دو کشور بارها بر لزوم توسعه روابط اقتصادی و مبادلات بازرگانی ایران و روسیه همپای روابط مطلوب سیاسی تاکید کرده‌اند که سفر هیات اقتصادی و نفتی روسیه می تواند آغاز برای رسیدن به این هدف باشد.
روسیه با توجه به توانمندی در حوزه شناسایی و اکتشاف منابع نفتی، احداث زیرساخت های بهره برداری و تولید نفت و با توجه به نزدیکی جغرافیایی و راهگذرهای مناسب زمینی و دریایی، می تواند شریک خوبی برای توسعه صنایع نفت ایران در قالب انتقال فناوری و ارائه خدمات مهندسی، سخت افزاری و نرم افزاری باشد. با توجه به این مزیت‌ها و اینکه دو کشور در جمع اصلی ترین دارندگان منابع نفتی و گازی جهان هستند، ترکیب اصلی هیات اقتصادی روسیه در سفر به ایران را صاحبان صنایع و سرمایه گذاران نفتی تشکیل می دهند که در مذاکره «الکساندر نوواک» وزیر انرژی روسیه با بیژن زنگنه وزیر و دیگر مقام های وزارت نفت ایران، زمینه‌های همکاری در این حوزه‌ها بررسی خواهد شد.
از سوی دیگر با برنامه وزارت نفت برای معرفی قراردادهای جدید نفتی و اعلام آمادگی ده‌ها شرکت بزرگ غربی مشتاق سرمایه گذاری در صنعت نفت، اکنون فرصت همکاری های گسترده ای با شرکت های روسی فراهم شده است که سابقه کاری گسترده ای در ایران دارند و می توانند در رقابت با شرکت های غربی از این فرصت ها بهره بگیرند. رئیسان و مقام های شرکت‌های نفتی و صنعتی «گاز پروم»، «زاروبژ نفت»، «باش نفت»، «گاز پروم نفت»، «روس ژئولوژی»، «روس ستی» و «روس هیدرو» از جمله اعضای هیات روسیه در سفر به تهران هستند که مذاکرات گسترده را با طرف‌های ایرانی برگزار خواهند کرد.
افزون بر حوزه نفت، ایران و روسیه در بخش نیروگاه از جمله واحد یک نیروگاه هسته‌ای بوشهر، تاسیسات و تجهیزات شبکه انتقال و توزیع برق همکاری دارند که گسترش این همکاری ها در مذاکرات با مقام های وزارت نیرو بررسی خواهد شد. مذاکره با مقام های وزارت امور اقتصادی و دارایی، مسکن و شهرسازی و بانک مرکزی نیز از ماموریت های هیات روسی برای گسترش همکاری ها به همه حوزه های اقتصادی و توسعه ای جمهوری اسلامی ایران است. دامنه گسترده نشست‌های مذاکراتی در جریان سفر هیات روسی به تهران، نشان می دهد که هر دو کشور درصدد استفاده متقابل از مزیت های نسبی برای ارتقای هر چه بیشتر روابط و سطح مبادلات بازرگانی بویژه با توجه به آغاز اجرای برجام هستند.
اصلی ترین اقلام صادراتی روسیه فلزات عادی و رنگی، چوب و الوار، خدمات و تجهیزات نیروگاهی و صنعتی و ماشین آلات است و از ایران نیز خشکبار، محصولات باغی و شیلاتی وارد می‌کند و در آینده نیز قرار است شرکت های ایرانی، صادرکننده گوشت مرغ و لبنیات به روسیه باشند. اما با برنامه ریزی دو طرف برای رسیدن به چشم انداز ارزش 10 میلیارد دلار برای مبادلات بازرگانی، صادرات دو کشور باید حوزه ها و حجم بیشتری را شامل شود که اصلی ترین بخش های آن، توسعه همکاری های معدنی، علمی، فناوری، دفاعی، انرژی و نفت خواهد بود.
ساخت واحدهای دوم و سوم نیروگاه بوشهر، برقی کردن راه آهن قزوین - رشت - آستار و چندین پروژه دیگر در بخش حمل و نقلی، نیروگاهی و صنعتی از جمله برنامه های کاری روسیه در ایران است. از سوی دیگر، نتایج سفر اقتصادی نفتی روسیه به تهران همچنین می تواند دستور کاری برای نشست کمیسیون اقتصادی دو کشور باشد که قرار است آبان ماه امسال برگزار شود و در آن درباره طرح ها و پروژه های دو طرف برای افزایش سطح همکاری‌های صنعتی و تجاری و همچنین افزایش مشارکت بخش خصوصی تصمیم گیری خواهد شد.
مصوبه ها و تصمیم های نشست کمیسیون اقتصادی، نقشه راه گسترش روابط ایران و روسیه خواهد بود که توسط بخش های مسئول عملیاتی خواهد شد.
از سوی دیگر، گسترش هدفمند روابط اقتصادی ایران و روسیه با توجه به جایگاه ویژه این کشور در جامعه همسود متشکل از 11 جمهوری شوروی سابق، می تواند دروازه ورود جمهوری اسلامی به بازارهای منطقه و شکل دهنده روابط اقتصادی قوی و پایدار با همه کشورهای همسود باشد. افزایش سطح روابط اقتصادی ایران و روسیه همراه با تاثیر آن بر کشورهای همسود، همچنین می تواند دربرگیرنده پیامدهای توسعه منطقه باشد. جمهوری اسلامی ایران و روسیه به عنوان دو کشور تاثیرگذار و قدرت برتر منطقه‌ای با سیاست های مشترک و مواضع هماهنگ به عنوان مدافع ثبات، آرامش و امنیت خاورمیانه، آسیای میانه و مناطق پیرامونی براساس تاکید سران دو کشور رویکرد گسترش روابط اقتصادی همسطح سیاسی را پیگیری می کنند.
ایرنا