اما یک گزارش کلیدی که از طریق مشاوران محمد بن سلمان شاهزاده سعودی، به دست روزنامه انگلیسی دیلی‌تلگراف رسیده، نشان می‌دهد که تغییرات جدی در این کشور پادشاهی در حال وقوع است.
به گزارش پایگاه خبری بیزینس اینسایدر، نشریه دیلی‌تلگراف انگلیس توانسته به سندی دسترسی پیدا کند که از جانب مشاوران محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان و پسر پادشاه این کشور تدوین شده و به برخی نگرانی‌های مطرح شده از جانب غرب نظیر مسائل حقوق بشری و نقش زنان در عربستان همچنین تهیه برنامه‌های آتی دولت پرداخته است.
کارشناسان اقتصادی نیز بارها هشدار داده‌اند که آینده اقتصاد عربستان‌سعودی که به‌صورت اساسی بر صادرات نفت متکی است در آستانه فروپاشی خطرناکی قرار گرفته است و این مساله‌یی که به‌دلیل نارضایتی‌های گسترده سرکوب شده در جامعه عربستان، ریاض را به‌شدت نگران کرده است. اکنون روزنامه دیلی‌تلگراف بااشاره به مواردی که در این گزارش مطرح شده، تغییرات پیشنهادی را اقدامی بی‌سابقه در تاریخ عربستان توصیف شده است.
پیش‌تر نیز این روزنامه بااشاره به شکاف و اختلاف خاندان آل‌سعود که 80سال در عربستان حکومت می‌کند، از ناگزیری مقام‌های عربستانی برای اجرای برنامه‌های اصلاحی به‌منظور جلوگیری از کودتا خبر داده بود. دیلی‌تلگراف نوشته بود که عربستان برای جلوگیری از کودتا و فشارهای خارجی، انجام اصلاحاتی را در زمینه‌های اقتصادی، نقش زنان در جامعه و اجازه فعالیت به گروه‌های حقوق بشر برنامه‌ریزی کرده است.
تغییرات جدید تامین بودجه، افزایش نقش بخش عمومی و اصلاح روش‌های حکومتی نیز ازجمله تغییراتی است که در دست بررسی است. رسانه‌های جمعی نیز با افشای اختلاف و شکاف میان خاندان آل‌سعود از عطش مردم این کشور برای تغییر و اصلاحات اقتصادی نیز خبر می‌دهند. در اینجا به برخی قسمت‌های برگزیده این سند درباره آنچه به نظر مشاوران محمد بن سلمان، دولت عربستان در زمینه عناوین گوناگون باید انجام دهد، اشاره می‌شود:
- در زمینه تغییرات در ساختار خانواده سلطنتی عربستان و شایعات مربوط به وقوع کودتا در این کشور در این گزارش نوشته شده است: این تغییرات تعیین‌کننده و قاطع ممکن است باعث ناراحتی برخی افراد شود اما منجر به یک بحران نمی‌شود.
- این سند بر تمایل شهروندان عربستانی برای مدرنیزه شدن این کشور خبر می‌دهد: رسانه‌ها در حال صحبت درباره بحران در داخل خانواده سلطنتی هستند اما فراموش می‌کنند با مردمی در عربستان که تشنه تغییر و اصلاحات اقتصادی هستند صحبت کنند. مردم عربستان می‌خواهند شاهد بازسازی سلطنت این کشور و بروز بنیان‌های جدید باشند که آن را تبدیل به یک قدرت اقتصادی بزرگ کند و این بدون تغییرات اساسی رخ نخواهد داد.
- این گزارش می‌گوید دولت عربستان تا حدی مقصر انتقادات بین‌المللی علیه این کشور از بابت نقش زنان در جامعه است: زنان عربستانی تبدیل به یک مساله جهانی نزد آرای عمومی شده‌اند و به‌نظر می‌رسد عربستان از بابت این پرونده متحمل ضررهای فراوانی به لحاظ آرای عمومی شده است. این ضررها قابل‌توجه هستند زیرا ما نحوه مدیریت این مساله را ارتقا ندادیم. این سند همچنین تاکید دارد که رفتار مقام‌های عربستانی با زنان به‌دلیل سنت مردمی و میراث در این کشور عقب مانده است.
- در عین حال این سند از بهبود برخی شرایط خبر می‌دهد: ما راهی طولانی را طی کرده‌ایم و نمی‌توانیم تلاش‌هایی را که در چند سال گذشته در زمینه ارتقای نقش زنان در جامعه و دادن حقوق شایسته به آنها انجام شده را تضعیف کنیم.
- دولت عربستان همچنین گفته است که «تمایل دارد درهای این کشور را به روی کمیته‌های بین‌المللی و سازمان‌های حقوق بشری باز کند.»
- یکی از حوزه‌هایی که دولت عربستان از عدم تغییر موضع خود خبر داده است مربوط به حکم اعدام اعضای خانواده النمر است که توجه بین‌المللی زیادی را جلب کرده است.
- این سند اضافه می‌کند: ما تمام حقوق را برای خود قائل هستیم تا امنیت و ایمنی شهروندان‌مان را حفظ کنیم و نمی‌توانیم تقاضاها برای عدم مجازات این افراد را درک کنیم. ما موضع انگلیس درباره این پرونده را درک می‌کنیم. چندین کمپین در انگلیس برای اجبار به آزادی این افراد راه افتاده است.
دیلی‌تلگراف پیش‌تر نوشته بود: «برخی حاکمان سابق در عربستان که از تغییر و تحول‌ها خشمگین هستند قصد کودتا علیه سلمان و جایگزین کردن یکی از برادرانش را به جای وی دارند.»
مرکز تحقیقات و بررسی‌های اقتصادی اعلام کرده است، عربستان به‌دلیل کاهش قیمت‌های نفت و افزایش هزینه‌های نظامی و جنگ علیه یمن، با شکاف بزرگی و کسری هنگفتی در بودجه سالانه مواجه شده و این مساله موجب شده به برداشت از ذخایر ارزی و وام گرفتن از بانک‌های داخلی روی آورده است. به‌طوری که ریاض مجبور شده مبلغ چهار میلیارد دلار از محل اعتبارات داخلی استقراض کند و 62میلیارد دلار ارز از منابع خارجی خود را به فروش برساند.
تعادل