بهروز کمالوندی در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در پاسخ به پرسشی درباره روند اجرای برجام گفت: در این چارچوب اقداماتی ما باید انجام دهیم و اقداماتی را طرف مقابل ؛ و آنچه را که ما باید انجام دهیم آغاز کرده‌ایم.
وی تاکید کرد: البته اقدامات مربوط به حوزه راکتور اراک و موضوع مبادله مواد غنی شده ما را حتما پس از 24 آذر انجام خواهیم داد.
کمالوندی گفت: تا قبل از 24 آذر، مسئولان آژانس سه شنبه این هفته جلسه ای با همکارانم در وین خواهند داشت که جلسه جمع بندی گزارش مربوط به مسائل گذشته ایران است ، هفته بعد از آن نیز آژانس گزارش خود را ارائه می دهد و از ده روز تا دو هفته اعضای شورای حکام وقت دارند تا در جلسه 15 دسامبر (24 آذر) جمع بندی خود را ارائه کنند.
معاون سازمان انرژی اتمی افزود: پس از آن نقطه آغاز و صفر برخی کارهای ما خواهد بود بویژه در باره راکتور آب سنگین اراک و تبادل مواد غنی شده.
وی گفت: البته ما جمع آوری سانتریفیوژهای غیرفعالمان را برای کوتاه کردن زمان آغاز کردیم اما کارهای اصلی را به پس از 24 آذر موکول کرده ایم که امیدواریم با داشتن سند رسمی خوب و قوی بازطراحی راکتور اراک ،تا آن زمان بتوانیم مقدمات قرارداد تجاری با چین در این زمینه را نیز امضا کنیم.
کمالوندی در پاسخ به پرسش دیگری درباره کشورهایی که در بازطراحی رآکتور آب سنگین اراک با ایران همکاری دارند گفت: فرانسه، انگلیس و آلمان پذیرفته اند که هم در تامین تجهیزات و هم در بررسی طراحی به ما کمک کنند.
وی افزود: چین نیز در طراحی و تامین تجهیزات طرف اصلی ماست و امریکا قرار است در مرور باز طراحی این راکتور به ما کمک کند روسیه نیز اعلام کرده است که همه نوع خدمات مشاوره ای ارائه خواهد داد.
معاون سازمان انرژی اتمی گفت: اتحادیه اروپا نیز اعلام کرده است که از نظر صادرات زمینه را هموار می کند که مشکلاتی برای صادرات تجهیزات وجود نداشته باشد ضمن اینکه خدمات مشاوره ای ارائه می کند و در حوزه های مختلف مانند طراحی نیز با ما همکاری خواهند کرد.
کمالوندی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا در متن سند بازطراحی رآکتور اراک برای جلوگیری از نقض تعهد و تخلف طرف مقابل پیش بینی های لازم شده است گفت: مضمون یکی از بندهای این سند مبتنی بر این است که هیچ چیزی در این سند نمی تواند با برجام متناقض باشد.
وی افزود: طبق برجام طرف مقابل تعهداتی دارد که این تعهدات دوباره در این سند تکرار شده است؛ ما سند را امروز منتشر کردیم که در خبرگزاریها قابل دسترس است.
کمالوندی گفت: وقتی 1+5 و نیز نماینده اتحادیه اروپا به نمایندگی از 28 کشور اروپایی تعهد قوی داده اند که در باز طراحی و مدرن سازی راکتور اراک با ما مشارکت و همراهی کنند این تضمینی بسیار جدی و قابل قبول است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا در سند بازطراحی راکتور اراک مدت بازطراحی تا بهره برداری از راکتور مشخص شده است گفت: کل این دوره حداکثر پنج سال است اگرچه حدود یک سال برای طراحی نیاز داریم و دوره ساخت آن نیز حدود سه سال و اندی طول می کشد.
وی افزود: یک دوره آزمایش نیز خواهیم داشت و همزمان، در دو سال پایانی این دوره پنج ساله کار ایجاد آزمایشگاههای جنبی را نیز آغاز می کنیم که در نوع خودش بسیار مهم است تا بتوانیم در انتهای این دوره پنج ساله همه کارها اعم از ساخت آزمایشگاهها و بازسازی و مدرن سازی راکتور را انجام دهیم.
کمالوندی گفت: این گونه، دانش لازم را برای تولید سوخت ثانوی نیز کسب خواهیم کرد زیرا قرار است سوخت اولیه رآکتور آب سنگین اراک از خارج وارد شود و در دوره های بعد آن را در کشورمان تولید کنیم.
معاون سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه با توجه به شروط رهبر معظم انقلاب ، تعهدات مان را برای رآکتور اراک از چه زمان آغاز خواهیم کرد گفت: با امضای سند بازطراحی راکتور اراک عمده کار انجام شده که این تضمینی قوی است.
وی تاکید کرد: با این حال در فرصتی که تا 24 آذر باقی مانده منتظر نتیجه رسیدگی به موضوعات گذشته کشورمان و بسته شدن پرونده ایران در این باره هستیم.
کمالوندی افزود: در این فاصله در پی این هستیم که بتوانیم قرارداد پایه نیز با چینی ها داشته باشیم که طرف تجاری و اصلی ما هستند تا بتوانیم این کار را به سرانجام مقصود برسانیم.
طراحی اولیه رآکتور آب سنگین اراک؛ تا یک سال آینده
سخنگوی سازمان انرژی اتمی زمان طراحی اولیه رآکتور آب سنگین اراک را حدود یک سال اعلام کرد و گفت: حداقل چهار کشور از مجموع این کشورها در تامین تجهیزات بازطراحی و مرور بازطراحی به ما کمک می‌کنند.
کمالوندی با تبیین مفاد سند رسمی بازطراحی راکتور اراک گفت: ماه ها طول کشید تا این سند به امضای نهایی همه اعضا رسید که سندی بسیار مهم است و ملاحظات کشورمان درخصوص این راکتور مدرن سازی و بازطراحی آن در سند درج شده است.
وی افزود: طبق برجام مقرر بود طرف مقابل تعهد قوی بدهد که در بازطراحی راکتور اراک با ما همراهی و همکاری کند که خوشبختانه این سند جنبه محتوایی این تعهد را داراست به نحوی که وزرای خارجه 1+5 و نماینده اتحادیه اروپا آن را امضا کردند.
کمالوندی گفت: یکی از بخش های مهم این سند تعهدی قوی است که در ابتدای سند و بخش های مختلف آن مسئولیت های مختلف هر یک از این کشورها کاملا مشخص شده است.
معاون سازمان انرژی اتمی افزود: البته قرار است خودمان طراحی آن را انجام دهیم و درباره تجهیزات نیز قادریم همه تجهیزات را بسازیم اما برای مدیریت زمان از آنان خواسته ایم ما را همراهی کنند که تعهد داده اند و این کار را می کنند و نباید در مسیر کار شرکت های تجاری با ما مانع ایجاد کنند.
بدون نگرانی، کار بازطراحی راکتور اراک را آغاز می‌کنیم
کمالوندی گفت: سند رسمی بازطراحی راکتور اراک سند بسیار خوب و محکمی است که این زمینه را فراهم می کند تا بتوانیم بدون نگرانی، کار بازطراحی و مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک را آغاز کنیم.
وی افزود: بخش مهم این کار، مدرن سازی راکتور است که هم لازم است آزمایشگاه های جانبی پیشرفته داشته باشیم و هم تولید سوخت کنیم.
کمالوندی گفت: نکته بسیار مهم این است که گرچه ما تولید سوخت غنی شده برای راکتور داشته ایم اما برای راکتوری اینچنینی نبوده است به همین علت نخستین سوخت راکتور بازطراحی شده آب سنگین اراک در خارج از کشور ساخته می شود اما قرار است سوخت های بعدی در داخل تولید شود.
وی زمان طراحی اولیه این راکتور را حدود یک سال دانست و افزود: در بخشی از سند آمده است که طرف مقابل در مدت سه ماه در قالب کارگروهی نظر نهایی خود را برای تایید طراحی اولیه ارائه می کند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: براین اساس پیش بینی شده است که از نظر زمانی به سرعت مراحل مختلف را پشت سر بگذاریم و این کار به نحوی انجام می شود که آنان موانعی ایجاد نکنند.
کمالوندی سند بازطراحی راکتور آب سنگین اراک را از نظر سیاسی، حقوقی و بین المللی بسیار قوی دانست و افزود: کار مذاکره با چین هم که طرف اصلی ما برای مشارکت در مدرن سازی است آغاز شده است و با آنان نیز به زودی به توافق می رسیم که البته این کار با چینی ها بیشتر جنبه تجاری دارد.
تسنیم