به گزارش ارانیکو؛ بر اساس گزارشی که اخیراً از سوی شرکت بینالمللی سرمایهگذاری و خدماتی JLL منتشر شده، کاهش شدید درآمدهای نفتی کشورهای حوزه خلیجفارس را واداشته تا با تجدیدنظر در سیاستهای مالی خود، علاوه بر کاهش هزینههای بخش دولتی، به افزایش درآمدهای مالیاتی بهمنظور تأمین بودجه طرحهای عمرانی و زیربنایی خود روی آورند. این سناریو میتواند عواقب گوناگونی برای سرمایهگذاران در بخش ساختوساز، چه در داخل منطقه و چه در سطح جهانی داشته باشد.
بازنگری در ساختار مالی دولتها از هماکنون تأثیر خود را در قالب کاهش بودجه بین کشورهای شورای همکاری خلیجفارس، بخصوص امارات متحده عربی، نشان داده است. به گفته یکی از کارشناسان شرکت JLL، افزایش نگرانی مقامات دولتی در خصوص وضعیت مالی، بهتدریج اثر خود را در شکل کاهش بودجه طرحهای عمرانی و زیربنایی نشان میدهد که این خود بیانگر تأثیر منفی روند کاهشی بهای نفت خام در ورود سرمایه به بخش صنعت ساختوساز منطقه است. گرچه احتمال داده میشود که بسیاری از پروژههای در دست احداث همچنان ادامه یابند اما انتظار میرود که از وسعت آنها کاسته شده و یا زمان تکمیل آنها طولانیتر شود.
کریگ پلام رئیس بخش تحقیقات در شعبه خاورمیانه شرکت JLL در این زمینه اعتقاد دارد: «گرچه ما نسبت به دورنمای درازمدت بخش ساختوساز در منطقه خوشبین هستیم، اما کمتر کسی است که نسبت به چالشها و موانعی که در نتیجه تجدیدنظر در برنامههای بودجهای دولتها طی 12 ماه آینده با آن روبهرو خواهیم شد، تردید نماید. درحالیکه دولتها هنوز به سرمایهگذاری در بخش توسعه و پروژههای زیربنایی ادامه میدهند، اما با توجه به واقعیات ناشی از تداوم کاهش درآمدهای نفتی، ناچار خواهند شد تا در میانمدت فعالیتهای عمرانی را محدود نمایند.»
وی همچنین میافزاید: «سرمایهگذاران در کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس سالهاست که در بازار جهانی ساختوساز فعال بوده و از سال 2007 تاکنون بیش از 45 میلیارد دلار در سطح بینالمللی در این زمینه سرمایهگذاری کردهاند؛ اما این رقم شاید باعث شود تا ابعاد واقعی آسیبپذیری آنها در مقابل تحولات بازار ساختوساز از نظر مخفی بماند، چراکه این رقم صرفاً شامل سرمایهگذاریهای مستقیم در زمینه خرید ساختمانهای تجاری بوده و در برگیرنده پروژههای مسکونی و خرید سهام شرکتهای ساختمانی نمیشود. از سوی دیگر، درحالیکه سرمایهگذاری در زمینه خرید سهام شرکتهای بزرگ و یا پروژهها عمدتاً از طریق صندوقهای دولتی بوده، اما دو سال گذشته شاهد رشد روزافزون علاقهمندی بخش خصوصی برای ورود به این بخش بوده است.»
علیرغم کاهش قیمتهای نفت در بازار جهانی، ارقام شرکت JLL حاکی از آن است که صندوقهای سرمایهگذاری دولتی در خاورمیانه همچنان حضور فعال خود را در بازار ساختوساز جهانی حفظ کردهاند. طی 9 ماهه منتهی به سپتامبر 2015 جمعاً 38 مورد معامله به ارزش 6.5 میلیارد دلار صورت پذیرفته است. درحالیکه تعداد معاملات نسبت به رقم 74 مورد در سال 2013 کاهش نشان میدهد اما ارزش سرمایهگذاریها همچنان بالا بوده و انتظار میرود نسبت به سال 2014 نیز به رقم بالاتری برسد.
با اینحال شرکت JLL هشدار داده است که با توجه به طولانی شدن زمان پایین ماندن سطح قیمتهای نفت خام، انتظار میرود سال آینده شاهد کاهش حجم سرمایهگذاری در بخش صنعت ساختوساز بوده و این امر دولتها را وادار به تجدیدنظر در اهداف و استراتژیهای خود نماید.