بویینگ پیش از انقلاب اسلامی ایران بزرگترین تامین کننده هواپیماهای مسافربری برای کشور بود و هواپیماهای ساخت این شرکت آمریکایی در بیش از دو دهه گذشته همچنان در خطوط هوایی ایران پرواز می‌کنند.
بویینگ در راستای اجرایی شدن توافق میان تهران و قدرت‌های جهانی و لغو تحریمهای مربوط به برنامه هسته‌ای اجازه دارد به ایران که درصدد نوسازی ناوگان هواپیمایی فرسوده‌اش است، هواپیما بفروشد اما به نظر می‌رسد چنین قراردادی به این زودی اتفاق نخواهد افتاد.
در حالیکه ایران امضای توافق اولیه برای خرید 118 هواپیما به ارزش حدود 27 میلیارد دلار از شرکت اروپایی ایرباس را اعلام کرده، سخنگوی بویینگ که در شیکاگو مستقر است اعلام کرد این شرکت برای بازگشت به ایران عجله نمی‌کند.
پایگاه خبری شبکه رادیوی ملی آمریکا به نقل از گوردون جاندرا گزارش داد اقدامات بسیاری باید انجام بگیرند تا این شرکت برای فروش هواپیما به ایرلاین‌های ایرانی مورد تایید تصمیم بگیرد.
دکتر آدام پیلارسکی، نایب رییس گروه مشاوره هواپیمایی آویتاس در این باره اظهار کرد: بویینگ در خصوص معامله با ایران معقولانه عمل کرده است.
تحریمهای هسته‌ای لغو شده و فروش هواپیماهای مسافربری به ایران مجاز شده است اما آمریکا تحریمهای دیگرش علیه تهران را حفظ کرده است از این رو بویینگ پیش از انجام هر گونه قراردادی، باید همه جوانب امر را بسنجد.
پیلارسکی همچنین عنوان کرد بویینگ و ایرباس برای فروش هواپیما در جهان شدیدا رقابت دارند اما بویینگ نباید از جلو افتادن ایرباس برای فروش هواپیما به ایران نگران شود زیرا مرسوم است که کشورهای خریدار هواپیما در مذاکراتشان شرکت‌ها را بازی می‌دهند تا تخفیف قیمت خوبی دریافت کنند.
وی در ادامه افزود: اگر ایران فقط از ایرباس هواپیما خریداری کند جای تعجب زیادی برای من خواهد داشت و اصلا منطقی به نظر نمی‌رسد.
از سوی دیگر به گفته اردوان امیراصلانی، وکیل ایرانی-فرانسوی که برای جوش خوردن قراردادهای شرکت‌های فرانسوی با ایران فعالیت می‌کند، توافق‌هایی که میان ایران و ایرباس امضا شده‌اند، قطعی و سند نهایی نیستند.
به گفته وی، فاینانس قرارداد ایرباس یک چالش است زیرا باید بدون استفاده از سیستم مالی آمریکا انجام بگیرد. بانک‌های آمریکایی اجازه فعالیت در ایران را ندارند و بیشتر بانک‌های خارجی با بانک‌های آمریکایی شراکت دارند.
از سوی دیگر ایران نیازهای مبرمی برای پول خود برای بازسازی زیرساخت و مدرنیزه کردن میدان‌های نفتی دارد. به گفته ریچارد ابولافیا، تحلیلگر گروه مشاوره هوافضای Teal Group، ایران ممکن است به جای خرید، هواپیماهای جدید اجاره کند. از این رو بویینگ با از دست دادن یک قرارداد فروش ضرر بزرگی نخواهد کرد.
وی همچنین عنوان کرد بویینگ می‌تواند از راههای دیگری از ایران کسب درآمد کند زیرا بسیاری از هواپیماهای ساخت این شرکت که همچنان در ایران پرواز می‌کنند فرسوده شده و به قطعات یدکی و تعمیرات نیاز دارند.
ایسنا