اما کارشناسان معتقدند ظرفیت ایجاد شهرک تخصصی صنعت کاشی و سرامیک در یزد به دلیل تولید۵۰ درصد کاشی و سرامیک کشور در این استان وجود دارد.
تولید۵۰ درصد کاشی و سرامیک کشور در استان یزد باعث تبدیل این استان به قطب تولید کاشی و سرامیک شده اما طرح توسعه خوشه صنعتی کاشی و سرامیک نتوانست مشکلات موجود در حوزه بازار این محصول را رفع کند.
در استان یزد حدود ۶۰ واحد صنعتی به تولید این محصول مشغولند که با تلاش حدود بیش از ۱۶هزار نفر در مجموع سالانه بیش از ۲۵۰میلیون مترمربع کاشی تولید می‌کند.
همچنین آمارها نشان‌دهنده ارزش ۳۰۰میلیون دلاری صادرات کاشی و سرامیک یزد به صورت سالانه است که راهی کشورهای مختلف ازجمله عراق، پاکستان و افغانستان می‌شود.
صنعت کاشی و سرامیک سهم بزرگی از صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده به طوری که در سال گذشته ۲۷ درصد ارزش کل صادرات یزد به ارزش تقریبی ۱۱۰ میلیارد دلار مربوط به این بخش بوده است.
هنر کاشی‌سازی در استان یزد قدمتی ۷۰۰ ساله دارد و به نوعی از صنایع دستی بومی این استان و به ویژه در شهرستان میبد به شمار می‌آید که با گذشت زمان و پیشرفت فناوری، شکل و رنگی تازه و مدرن به خود گرفته است.
استقرار تنها ۷ واحد در شهرک‌های صنعتی
با این حال تنها ۷ واحد صنعتی کاشی و سرامیک در شهرک‌های صنعتی یزد مستقر هستند.
سیدمسعود عظیمی، مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی یزد با بیان این مطلب گفت: تولیدکنندگان کاشی و سرامیک یزد به صورت پراکنده فعالیت می‌کنند به طوری‌که بخش عمده آن در شهرستان میبد و تنها ۷ واحد تولیدی در شهرک‌های صنعتی استقرار دارند.
او با اشاره به تولید ۵۰ درصدی کاشی و سرامیک کشور در یزد ادامه داد: امکان استقرار واحدهای تولیدی کاشی و سرامیک با رعایت موارد زیست‌محیطی در شهرک‌های صنعتی وجود دارد و با توجه به تعداد بسیار متقاضیان و فعالان در صنعت کاشی و سرامیک بهتر است تا شهرک تخصصی صنعت کاشی و سرامیک در یزد احداث شده و با تجمیع این تولیدکنندگان برای ارائه خدمات یکسان اقدام شود.
به گفته عظیمی، اکنون ۲ واحد صنعتی کاشی و سرامیک در شهرک صنعتی مهریز، یک واحد تولیدی دیگر در شهرک صنعتی تفت ۲، همچنین ۳ واحد صنعتی کاشی و سرامیک در شهرک صنعتی میبد مستقر هستند.
احداث شهرک تخصصی صنایع مادر
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی یزد تاکید کرد: واحدهای تولیدی کاشی و سرامیک از زمره صنایع مادر تلقی می‌شوند که از گذشته به دلیل نیاز به احداث در مساحت بزرگ و کار با آسیاب گلوله‌ای (بالمیل) در خارج از شهرک‌های صنعتی راه‌اندازی شده‌اند.
اکنون بازار اشباع از واحدهای تولیدی کاشی و سرامیک است اما اگر سازمان صنعت، معدن و تجارت برای احداث واحدهای جدید به اجماع برسد، این امکان وجود دارد که شهرک تخصصی کاشی و سرامیک در یزد احداث شود.
خروج از ردیف صنایع آب‌بر با بکارگیری فناوری جدید
عظیمی با بیان اینکه واحدهای صنعتی کاشی و سرامیک چنانچه در روند تولید از گرانول آماده استفاده کنند آلایندگی زیست‌محیطی ندارند و می‌توانند در شهرک‌ها و نواحی صنعتی مستقر شوند تصریح کرد: علاوه بر اینکه می‌توان در شهرک‌های صنعتی ناحیه‌ای را برای احداث واحدهای صنعتی کاشی و سرامیک اختصاص داد این امکان وجود دارد تا بتوان با در نظر گرفتن مساحت ۱۵ هکتاری برای هر واحد صنعتی به احداث شهرک تخصصی کاشی و سرامیک اقدام کرد.
مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی یزد تاکید کرد: هرچند بخش قابل توجهی از کارخانه‌های تولید کاشی و سرامیک در شهرستان میبد واقع شده ولی شهرهای دیگر یزد مانند مهریز، اردکان، صدوق و ابرکوه نیز در این صنعت فعالیت دارند.
در صورتی که ضوابط زیست‌محیطی و توسعه پایدار در احداث و فعالیت هر واحد تولیدی رعایت شود، امکان استقرار در شهرک‌ها و نواحی صنعتی وجود دارد.
عظیمی با بیان اینکه کمبود آب یکی از مهم‌ترین مشکلات صنعت کاشی و سرامیک یزد به شمار می‌رود، افزود: به کار گرفتن روش‌ها و فناوری‌های جدید برای تولید مواد اولیه تا تبدیل به کاشی و سرامیک باعث شده تا این صنعت از زمره صنایع آب بر خارج شود.
با توسعه صنعت کاشی و سرامیک در استان علاوه بر فعال شدن بسیاری از معادن خاک استان، صنایع جانبی از قبیل صنایع بسته‌بندی، لعاب‌سازی، گلوله‌های سرامیکی و به‌ویژه صنعت حمل‌ونقل از رونق قابل توجهی برخوردار شده و ظرفیت موجود در صنعت کاشی و سرامیک با راه‌اندازی واحدهای در حال ساخت، امکان توسعه بیشتر این صنایع جانبی را به دنبال خواهد داشت.
عظیمی تاکید کرد: بزرگترین مشکل شهرک‌های صنعتی و صنایع ما استقرار نیافتن مبتنی بر آمایش سرزمین و بی‌توجهی به محدودیت‌های زیست‌محیطی، نیروی کار، منابع انرژی و شبکه‌های مواصلاتی جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی است.
بنابراین گزارش، مسئولان بخش صنعت یزد برای توسعه صنعت کاشی و سرامیک تاکنون اقدامات موثر بسیاری را از جمله ایجاد خوشه صنعتی کاشی و سرامیک در استان، ایجاد منطقه ویژه سرامیک، راه‌اندازی دبیرخانه کانون هماهنگی دانش و صنعت کاشی، سرامیک و لعاب کشور در پارک علم و فناوری و نیز ایجاد مراکز جوار کارخانه‌ای فنی و حرفه‌ای برای آموزش کارگران در راستای افزایش کیفیت تولید محصولات انجام داده‌اند.
کمبود نقدینگی و رکود در بازار مهم‌ترین مشکلی است که صنعت کاشی و سرامیک یزد با آن دست و پنجه نرم می‌کند.
این امر تا حدود زیادی متاثر از رکود در بازار ساخت‌وساز کشور و منطقه خاورمیانه است اما نکته قابل توجه این است که عمده کارخانه‌های تولید کاشی و سرامیک یزد و حتی کشور از فرآیند بسته‌بندی محصول در داخل واحد برخوردارند و همین امر نیز کاهش هزینه‌های تولید را به همراه دارد.
هم‌اکنون بروزترین فناوری‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات دنیا در صنایع تولید کاشی و سرامیک استان به کار گرفته شده که با توجه به شرایط به وجود آمده و باز شدن راه بازارهای صادراتی جدید باید در نوع و تنوع محصول تغییرات اساسی ایجاد شود.
صمت