«هاینتس فیشر» رئیس جمهور اتریش در گفتگویی با خبرگزاری صدا و سیما در وین گفت: تاریخ مناسبات میان ایران و اتریش به سالهای بسیار باز می گردد. با این حال در سالهای اخیر شرایط سخت و دشواری پیش آمد که بر مناسبات میان ایران و اروپا و نیز ایران و آمریکا تاثیر گذارد. ما در وین (پایتخت اتریش) و همچنین در سوئیس مذاکرات (اتمی ایران) را برگزار کردیم. مساله و موضوع این مذاکرات استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی و نیز (منع تکثیر )و تولید تسلیحات اتمی بود تا این مشکلات حل و فصل شوند. معتقدم که فصل جدیدی از مناسبات میان ایران و اروپا بوجود آمده است. همین طور باید بگویم که فصل نوینی نیز از این روابط میان ایران و اتریش پدید آمده است.
وی افزود: با این همه، باید گفت مناسبات میان دو کشور هرگز متوقف نشدند و همواره روابط منصفانه ای میان ما حاکم بوده است. ما همواره با هم در تماس بوده ایم. ما در عین حالی که به مساله همبستگی و انسجام اروپا نیز پایبند بوده ایم همزمان روابط خود با ایران را نیز ادامه داده ایم. من خرسندم که در سپتامبر گذشته بنا به دعوت رئیس جمهور روحانی از ایران دیدن کردم و همین طور با رئیس پارلمان ایران نیز دیدار و گفتگو داشتم. این دیدار، دیداری بسیار موفق بود و اکنون ما دیدار متقابلی (از هیات عالیرتبه ایرانی) به اتریش نیز داریم و ارزیابی ما آن است که این دیدار به تعمیق مناسبات دو کشور خواهد انجامید.
اهدافی که ما در دیدار سپتامبر گذشته در ایران داشتیم واقعا باید در این دیدار (قریب الوقوع) در اتریش واقعی و نهادینه شوند. قرار است شماری از اعضای مهم دولت ایران به سرپرستی رئیس جمهور با اعضای دولت اتریش دیدار داشته باشند و در نهایت طیفی از توافقنامه ها را با هم امضاء کنند. معتقدم و البته امیدوارم که در حالی که دیدار سپتامبر من از تهران و همینطور اصفهان، دیدار خوبی بود، دیدار رئیس جمهور ایران در وین نیز دیدار خوبی باشد و ما برای تحقق این مهم تلاش خواهیم کرد تا به این وسیله بتوانیم روابط خود را مستحکم کنیم.
رئیس جمهور اتریش در پاسخ به اینکه «به نظر شما این دیدار تا چه میزان می تواند بر مناسبات میان اتریش و ایران تاثیرگذار باشد»، اظهار داشت: به نظرم همان طور که من تشریح کردم این دیدار می تواند و البته باید به شیوه ای مثبت بر روابط دو کشور تاثیرگذار باشد. در این راه ما از هر گونه ابتکارعمل مکمل با کمال میل استقبال می کنیم. به طور مثال می توانیم به ارتباطات حوزه حمل و نقل هوایی میان دو کشور بیشتر از گذشته و با حساسیت بیشتری توجه کنیم. ما می توانیم مناسبات فرهنگی خود را با هم تقویت و در این زمینه بیشتر با هم همکاری کنیم. ما می توانیم همین طور در حوزه حقوق بشر با هم بحث و گفتگو کنیم و اینها برای دو طرف مفید خواهند بود.
فیشر در پاسخ به این سئوال که «به نظر شما در کدامین حوزه و بخش، اتریش علاقمند به تعمیق همکاری های خود با ایران است»، خاطر نشان کرد: اگر بخواهم پاسخ کوتاهی به این سئوال بدهم باید بگویم که ما می خواهیم در همه زمینه ها با ایران روابط عمیقی داشته باشیم. یعنی همه زمینه هایی که دو کشور در آن از منافع یکسانی برخوردارند. طبیعی است که اولویت تعمیق مناسبات دو کشور، توجه به همکاری های اقتصادی است. ما در عین حال به طور موثر به دنبال همکاری های آموزشی و علمی نیز هستیم. در دیدارها و کنفرانس های ما (در ایران) رئیس آکادمی علمی اتریش، روسای دانشگاههای اتریش و شخصیتهای فرهنگی و علمی حضور داشتند. ما در زمینه توسعه زیرساختها در ایران و همین طور حوزه انرژی علاقمند به همکاری با ایران هستیم. ما می خواهیم در اینکه کل اتحادیه اروپا و ایران به طور برابر و مساوی و البته خردمندانه و با توجه به مزیتهایی که می توانند برای همدیگر داشته باشند، مشارکت داشته باشیم.
رئیس جمهور اتریش در پاسخ به این سئوال که «اتریش تا چه میزان و مبنایی، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان شریک خود در مسائل پیش رو قلمداد می کند»، ابراز داشت: من اکنون مایل نیستم که بخواهم نمره خوب یا بدی در این زمینه بدهم. این، مرسوم نیست. اما می خواهم بگویم که ایران ظرف سالهای اخیر به ویژه از زمانی که رئیس جمهور روحانی روی کار آمده است در بسیاری از مسائل به عنوان یک طرف مذاکراتی مطرح بوده است. این ویژگی البته تنها در تهران حاصل نشده است بلکه در نیویورک نیز شاهد بروز چنین خصوصیتی از ایران بوده ایم. تحولات و پیشرفتهای ایران به دقت ملاحظه و دنبال می شود. پیشرفتهایی وجود داشته است.
به طور مثال نرخ تورم ایران، کاهش یافته است که در نهایت به مقابله جدی تر با بیکاری منجر می شود. همین طور فرصت سازی برای جوانان ایران بیشتر شده است. بی شک مسائلی هم وجود دارند که هنوز در این کشور حل نشده باقی مانده اند که باید برای رفع آنها تلاش کرد. یک دولت هرگز نمی تواند همه مسائل و مشکلات را به طور همزمان حل و فصل کند. با این حال معتقدم که پیشرفتها وجود داشته است. نتایج انتخابات پارلمانی ایران نیز این نتیجه و تفسیر را برای ما اتریشی ها دربرداشت که تلاشها و پیشرفتها و ایجاد یک زندگی بهتر از سوی ملت ایران در هر دو انتخابات برگزار شده در ایران به رسمیت شناخته شده است.
وی در پاسخ به اینکه «به نظر شما چطور می توان و شاید بهتر باشد بگوییم چطور باید مناسبات آینده میان ایران و اتریش را توسعه داد»، اظهار داشت: باید این توسعه در درجه نخست بر اساس اصل تساوی باشد. یعنی باید به یک چشم به هم نگاه کنیم. ایران (بلحاظ مساحت)، کشوری بسیار بزرگ و پهناور و اتریش، کشور کوچکی است. اما در عین حال ما به یکدیگر به عنوان طرف مذاکراتی نگاه می کنیم و براساس همین تساوی و برابری است که با هم می توانیم گفتگو کنیم. معتقدم که باید بیشتر اعتمادسازی کنیم.
باید یکسری کارهای مکمل نیز انجام دهیم؛ این مساله مهمی است. ارزیابی ما آن است که ما آشکارا به این مساله وارد شویم که همه ادیان، همه جریان‌ها و گرایش‌های فرهنگی و نیز همه گروه‌های مردمی امکان پیشرفت داشته باشند. ما مایلیم که در سازمان ملل نیز با ایران همکاری داشته باشیم و می خواهیم همان طور که اشاره کردم مذاکرات و گفتگوهای مربوط به حقوق بشر نیز به شیوه ای منصفانه صورت پذیرند. در این صورت می توان اطمینان داد که اوضاع رو به پیشرفت است. مذاکرات، تماسها و نیز مناسبات جدی به نفع دو طرف هستند و همین طور می‌توانند به ثبات در منطقه (خلیج فارس) که ایران در این منطقه قرار دارد و از این گذشته به ثبات اروپا منتهی شوند و برای آنها نیز مفید فایده واقع شوند.
رئیس جمهور اتریش در پاسخ به این سئوال که «به نظر شما ایران از چه جایگاه و موقعیتی در مناسبات منطقه ای و بین المللی برخوردار است»، ابراز داشت: ایران، سالهای سال است که یکی از اعضای سازمان ملل متحد است و این مساله ای مبارک است که از آن استقبال می‌شود. ایران، کشور بزرگی است که در منطقه ای پرتنش قرار دارد. بنابراین هرگونه مشارکت ایران در به حداقل رساندن این تشنها و نیز خطرات برآمده از تروریسم؛ مشارکتی که حتی الامکان از راههای صلح آمیز باشد، قابل استقبال است. البته ایران خودش باید تصمیم بگیرد که چه مناسباتی با کشورهای همسایه اش داشته باشد و در مورد میزان توسعه رابطه ایران با ترکیه یا عربستان سعودی نیز همین مساله صادق است. ما هم برای خودمان تصمیم می گیریم که با همسایگانمان به طور مثال با آلمان، سوئیس یا ایتالیا و مجارستان چه مناسباتی داشته باشیم. اما با این همه، همه باید در مساله ایجاد گفتمان مشارکت داشته باشند و با یکدیگر صحبت کنند. این به نفع (همه) است که در یک مساله و وظیفه ی کاملا حاد یعنی جنگ در سوریه به هم کمک کنند تا به این جنگ داخلی پایان داده شود. جنگ داخلی در این کشور تاکنون قربانیان زیادی گرفته و همین طور جنبشهای زیادی از آوارگان را پدید آورده است.
وی افزود: ایران در منطقه حساسی از جهان سیاست قرار دارد و از این رو مسئولیت مهم و قابل ملاحظه ای نیز دارد. اکنون همه طرفها دقیقا به این مساله توجه دارند. رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایران بسیار فعال عمل می کنند. مسئولیت بزرگی است و آرزو می کنم که در نهایت راه حل صلح آمیزی (برای پایان دادن به جنگ داخلی سوریه) بدست آید.
خبرنگار صدا و سیما پرسید: سئوال بعدی من از شما به توافق اتمی و نیز مساله لغو تحریمها باز می‌گردد. تاکنون (تمامی) تحریم های (اقتصادی) علیه ایران لغو نشده اند. از جمله می توان به اتصال (دوباره) به سامانه سوئیفت (جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی) اشاره کرد. بفرمایید آیا برای شما مشخص و معلوم است که چه زمانی لغو توافق شده تمامی تحریمهای (اقتصادی) ایران به طور واقعی عملیاتی می شود؟
رئیس جمهور اتریش در پاسخ گفت: باید به این مساله توجه داشت که هنوز همه تحریمهای ضد ایرانی برداشته نشده اند. چون گامها و اقدامات مهمی وجود دارند که باید در مسیر لغو تحریمها برداشته شوند. اما در مورد این مطلب آخرتان که به مساله انجام تراکنشهای مالی بین المللی از طریق سامانه سوئیفت مربوط می شد باید بگویم که اتریش به تنهایی نمی‌تواند این تحریم را بردارد و تا آنجا که من می دانم اروپا نیز به تنهایی نمی تواند چنین کند بلکه این جامعه بین المللی است که باید این موضوع را مورد رسیدگی قرار دهد. در این زمینه آمریکا نیز نقش آفرین است.
فرآیندی در مورد مساله لغو تحریمها تشکیل شده است و به همین خاطر من نمی توانم هیچ پیش بینی داشته باشم که این مساله چقدر دیگر بطول می انجامد. اما امیدوارم که همه طرفها به طور کامل به توافق (هسته ای) پایبند باشند تا در نهایت همه تحریمهای ایران در موعدهای مقرر و تعیین شده نیز برچیده شوند. اختصاصا در مورد سوئیفت باید بگویم که هنوز در این زمینه مذاکراتی در جریان است و در این میان اتریش، عضو بسیار کوچکی در شورای (سوئیفت) به شمار می رود و اصلا عضو بزرگی از این مجموعه نیست.
رئیس جمهور اتریش در پاسخ به اینکه «ارزیابی شما از سفر اخیرتان به ایران چیست»، تصریح کرد: من درست بعد از بازگشتم از ایران به طور رسمی در مورد مدت زمان اقامتم به روزنامه نگاران و خبرنگاران اتریش اعلام کردم که با استقبال بسیار صمیمانه از هیات اتریشی در ایران روبرو شدیم و مذاکرات بسیارخوبی نیز در ایران داشتیم. آنچه برای من در این سفر مشخص شد اینکه ایران، کشوری آرام بود و این حداقل برای اکثریت ایرانیان مصداق دارد. مذاکرات مربوط به توافق (هسته ای) مذاکرات موفقی می تواند باشند و برداشت من آن است که ایران، کشور جوانی است که بسیاری از مردمش، زیر سی سال سن دارند و این در مقایسه، بیش از آن چیزی است که ما در اتریش یا در آلمان داریم. ایران، کشوری علاقمند به پیشرفت کردن و مدرن شدن است.
وی افزود: ایران به دنبال حصول پیشرفت در سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی خویش نیز هست و همین طور ایران کشوری است که از ملتی تحصیل کرده و زنان و مردان دانشگاهی بسیاری برخوردار است. تنها در اتریش، دو هزار دانشجوی ایران در حال تحصیلند. استنباط من آن است که ایران، کشوری فعال و جوان است. البته نظام سیاسی ایران با آنچه که ما داریم، متفاوت است و من اصلا نمی توانم این مساله را انکار کنم که ایران، چیزی متفاوت با آن چه در اتریش است، نیست. اما برماست که این تفاوتهای نظامهای سیاسیمان را خردمندانه با هم در ارتباط قرار دهیم و برداشتن هر گامی در این مسیر باید به آزادی مردم منتهی شود و هراقدامی در این زمینه باید برای انسانها شرایطی را فراهم آورد تا زندگیشان مطابق با هدفگذاریشان پیش برود و به نظر من، این گام مثبتی است. طبعا من به این اصل معتقدم که ایران، سیاست خودش و اتریش نیز سیاست خودش را دارد و دو کشور در این میان وظیفه دارند در اطلاع رسانی، تبادل نظر، تجارت و در زمینه توسعه صلح آمیز با هم همکاری کنند. موفق باشید و از اینجا به ملت ایران، سلام می فرستم.
تسنیم