شاخص کل بورس تهران روز گذشته هر چند در ساعات ابتدایی معاملات در مدار رشد پرشتابی حرکت کرد اما در ادامه تحت تاثیر عرضه‌های سنگین برخی معامله‌گران عمده تغییر جهت داد و در نهایت افت 213 واحدی (معادل 0/88 درصد) در کارنامه بورس تهران به ثبت رسید با این حال بررسی شاخص کل هم‌وزن همچون چند روز اخیر رشد حدود 0/45 درصدی را نشان می‌دهد.این موضوع یک بار دیگر استقبال بیشتر سهامداران از نمادهای کوچک‌تر بازار را نشان می‌دهد. به نظر می‌رسد رالی پرشتاب رشد قیمت‌ها در بیشتر نمادهای بزرگ در پایان سال گذشته، اکنون جای خود را به تشکیل صف‌های خرید در سهام گروه‌های کوچک تر بورس داده است.
در جریان معاملات روزهای اخیر سه عامل فشار بر رشد قیمت‌های سهام که در ارتباط تنگاتنگی با هم هستند، به خوبی مشاهده می‌شود:
1- کاهش شتاب ورود نقدینگی: بررسی‌ها از جریان ورود نقدینگی به معاملات بورس تهران از ابتدای دی ماه نشان می‌دهد که در سه ماه پایانی سال 94 حدود 1500 میلیارد تومان نقدینگی از سوی معامله‌گران حقیقی وارد بازار شده است؛ این در حالی است که در سال جدید حدود 20 میلیارد تومان از این نقدینگی راه خروج از معاملات را پیش گرفته است.هرچند این بازه زمانی معیار مناسبی برای مقایسه جریان ورود نقدینگی با سه ماهه پایانی سال گذشته نیست، اما حداقل می‌توان گفت ورود نقدینگی به بازار سهام از ابتدای سال متوقف شده است.
2- افزایش پتانسیل عرضه سهامداران عمده: موضوع مهم دیگر رسیدن قیمت‌ها به سطوح مناسب و شکل‌گیری پتانسیل برای عرضه سهامداران عمده است، این عامل موجب هراس برخی سهامداران حقیقی از مشارکت در خرید سهام است که نشانه‌های آن نیز در عامل اول (کاهش ورود نقدینگی حقیقی‌ها) مشهود است.
3- کسب بازدهی چشمگیر معامله‌گران: رشد عمومی قیمت‌ها در سه ماه پایانی سال گذشته منجر به کسب سود‌های مناسبی برای سهامداران حقیقی شد و کسب این بازدهی‌های مناسب انگیزه ماندن در بازار را کاهش داده است. برآیند این سه عامل در کنار هم پیامد تشکیل صف‌های خرید و استقبال از برخی سهم‌های کوچک‌تر بازار را به دنبال داشت.
همان‌طور که در گزارش‌های پیشین گفته شد، به نظر می‌رسد پس از به تعادل رسیدن زیر مجموعه گروه خودرویی و ناکامی بازار در یافتن لیدر جدید، توجه معامله‌گران به صنایع کوچک تر بازار معطوف شده است که دلایل آن در بالا تشریح شد. علاوه بر آن، وضعیت حاکم بر قیمت‌های جهانی کالا و ارتباط اکثر صنایع بزرگ بورس با این موضوع رونق ایجاد شده در سهام کوچک را می‌توان از زاویه‌ای دیگر توجیه کرد. از طرفی با توجه به اینکه در گروه‌های بزرگ‌تر بازار قیمت‌ها برای فروش رقم‌های بالایی است و در واقع این موضوع هم سبب شده که سفته‌بازان برای خرید سهام صنایع کوچک‌تر اقدام کنند. در همین راستا صنعت سیمان به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین کاندیداهای جذب سرمایه‌گذاران حقیقی حرکت خود را از ابتدای فروردین تحت تاثیر اخبار مثبت پیرامون خود آغاز کرده است. همچنین در روزهای اخیر نشانه‌هایی از حرکت تدریجی تقاضا به سمت سهام گروه مواد غذایی، ساختمانی و برخی تک نمادها نیز مشاهده شد.
اصلاح خودرویی‌ها ضروری است
در این زمینه محمد داود فصاحت، کارشناس بازار سهام گفت: بازار سهام کشور با نوعی رفتار دوگانه در معاملات خود همراه شده است. از طرفی از نیمه دوم دی ماه بر اثر خبر رفع تدریجی تحریم‌ها برخی گروه‌ها همچون گروه خودرویی رشد‌های خیره‌کننده‌ای را تجربه کردند. این در حالی است که در مورد برخی گروه‌ها همچنان نگرانی‌ها از رفع تحریم‌ها وجود دارد و به همین دلیل نیز در معاملات روزهای اخیر بورس شاهد توجه بیشتر سهامداران به نمادهای کوچک بورس که اتفاقا ارتباط کمتری با رفع تحریم‌های غرب علیه ایران دارند، هستیم. این کارشناس بازار سهام افزود: حرکت نا‌همسوی گروه‌ها و صنایع مختلف بورسی یکی از دلایل توقف رشد قیمت‌های سهم‌های بزرگ‌تر در سال جاری است که در این میان رشد بدون تحلیل در گروه خودرویی بیش از دیگر گروه‌ها خود نمایی می‌کند.
این کارشناس بازار سهام به هراس سهامداران حقیقی از عرضه معامله‌گران عمده اشاره کرد و افزود: قیمت سهام در گروه خودرویی و برخی گروه‌های دیگر به سطحی رسیده که نگرانی‌هایی را برای سهامداران حقیقی ایجاد کرده است. به‌طوری که با وجود پتانسیل بالا برای شکل‌گیری عرضه‌های سنگین در نمادهای بزرگ‌تر توسط سهامداران عمده، معامله‌گران خرد بازار از سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های بزرگ می‌ترسند. از طرفی برخی از این نمادها طی سه ماه پایانی سال با رشد مواجه شده‌اند و قیمت‌های فعلی این سهم‌ها به چشم سرمایه‌گذاران رقم‌های بالایی است و این موضوع موجب انفعال برخی فعالان بازار در معاملات شده است.
این کارشناس بازار سهام، اصلاح گروه خودرویی را ضروری‌ترین عامل برای از سرگیری روند منطقی بازار سهام دانست و افزود: به نظر می‌رسد با تحقق اصلاح قیمتی در گروه خودرویی سهام دیگر شرکت‌های بزرگ در بورس تهران یک بار دیگر مورد توجه معامله‌گران قرار گیرند و شاهد از سرگیری رونق در معاملات بازار سهام باشیم.
در بازار چه گذشت؟
شاخص کل بورس و اوراق بهادار در معاملات آخرین روز معاملاتی از هفته جاری با 223 واحد افت به ارتفاع 80 هزار و 752 واحدی عقب‌نشینی کرد. همچنین در معاملات دیروز حدود یک میلیارد و 423 میلیون سهم به ارزش حدود 400 میلیارد تومان در 120 هزار و 791 دفعه معامله شد. نمادهای «فارس»، «همراه»، «فملی» و «وغدیر» بیشترین تاثیرمنفی را بر شاخص کل داشتند در عین حال نمادهای «خساپا» و «ونوین» با رشد خود از افت بیشتر شاخص جلوگیری کردند. در جریان معاملات روز گذشته بورس معاملات چشمگیر سایپا (حدود 200 میلیون سهم) این شرکت را پیشتاز نمادها با بیشترین حجم معاملات قرار داد. بیشترین ارزش معاملات نیز به نام کنتور‌سازی ثبت شد.
در بازار دیروز معامله‌گران بیشترین استقبال را از شرکت‌های سایپا، سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی، بیمه دانا و محور خودرو و لوله و ماشین‌سازی داشتند. در مقابل کنتور‌سازی ایران، گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو و پارس خزر در صدر نمادها با بیشترین عرضه قرار گرفتند. بیشترین رشد قیمت متعلق به شرکت‌های سرامیکهای صنعتی اردکان، شیر پاستوریزه پگاه خراسان، عمران و توسعه فارس، شیشه و گاز و سرمایه‌گذاری توسعه صنعتی ایران بود. در سوی دیگر پتروشیمی آبادان، پارس خزر، داروسازی زاگرس، حمل و نقل پتروشیمی، فنرسازی خاور، مهرکام پارس و دارویی لقمان بیشترین کاهش قیمت را تجربه کردند.
در جریان معاملات دیروز همچنین شرکت‌های قند نقش جهان و پالایش نفت تبریز با توجه به اعلام پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 30 اسفند 95 و سرامیکهای صنعتی اردکان پس از برگزاری مجامع عمومی عادی مبنی بر تقسیم سود نقدی و اعلام پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 30 اسفند 95 و ارائه اطلاعات شفاف‌سازی، بدون محدودیت نوسان قیمت بازگشایی شدند.
دنیای اقتصاد