مهم‌ترین دلایل عرضه‌نشدن سیمان
در این‌باره مدیر بورس کالای کارگزاری سهم آشنا به روند عرضه سیمان در بورس کالا اشاره کرد و گفت: آخرین عرضه سیمان در بورس کالا مربوط به خرداد سال ۹۱ بوده و از آن تاریخ تا امروز با وجود پذیرش بیش از ۲۰ شرکت سیمانی شاهد هیچ‌گونه معامله‌ای روی این محصول نبوده‌ایم.
در حالی که از سال ۹۰ تا ابتدای سال ۹۱ بیش از ۱۵ میلیون تن به ارزش تقریبی ۹۳۳ میلیارد ریال محصول سیمان در بورس کالا معامله شد.
امین شکرریز به بیان دلایل عرضه نشدن سیمان در بورس کالا پرداخت و اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین دلایل عرضه‌نشدن سیمان در بورس کالا مربوط به شرایط اقتصادی کشور بود، زیرا در سال‌های اخیر به دلیل رکود اقتصادی که بر بخش‌های مختلف ازجمله در بحث ساخت‌وساز و انبوه‌سازی در کشور به وجود آمد و همچنین کاهش بودجه عمرانی سبب شد تا پروژه‌های جدیدی راه‌اندازی نشود و همه این عوامل شرایطی را فراهم آورد تا سیمانی‌ها محصولات خود را در بورس کالا عرضه نکنند.
وی با اشاره به اینکه عرضه محصولات در بورس کالا برای تولیدکنندگان مزایایی را به دنبال دارد، بیان کرد: تولیدکنندگانی که محصولات خود را در بورس کالا عرضه می‌کنند، از تخفیف‌های مالیاتی برخوردار خواهند شد و همچنین با استفاده از شبکه مویرگی بازاریابی کارگزاران و شعب آنها در سراسر کشور شرایطی فراهم می‌شود تا آنها بدون پرداخت هزینه اضافی برای عرضه‌کننده بازاریابی کنند تا محصولات آنها در بورس کالا عرضه شود.
شکرریز با اشاره به اینکه بورس کالا برای خریداران سیمان نیز مزیت‌هایی دارد، اظهار کرد: به دلیل آنکه در بورس کالا کشف نرخ شفاف می‌شود، در نتیجه خریداران از قیمت‌ها مطمئن خواهند شد. از سوی دیگر کیفیت و کمیت کالا نیز از سوی بورس کالا تایید شده و به این ترتیب میزان ریسک عرضه‌کننده و خریدار نیز مدیریت می‌شود.
وی با اشاره به اینکه باید شرایط مناسب‌تری برای عرضه شرکت‌های سیمانی در بورس کالا مهیا شود، افزود: باتوجه به شرایط حاکم و نبود نقدینگی کافی، تولیدکنندگان سیمانی ترجیح می‌دهند معاملات خود را به صورت شرایطی انجام دهند اما نکته مهم آن است که چنین شرایطی نیز در بورس کالا وجود دارد تا آنها بتوانند محصولات خود را به صورت اعتباری به فروش برسانند. بنابراین نیاز است در این زمینه اطلاع‌رسانی‌های بهتری شود.
مدیر بورس کالای کارگزاری سهم آشنا پیشنهاد کرد شرایطی فراهم شود که براساس آن امکان پوشش ریسک برای خریداران و استفاده از امکانات بانک‌های عامل در بورس کالا برای ارائه تسهیلات به خریداران به نرخ بهره و زمان مناسب به منظور خرید در بورس به وجوداید تا بتوانیم در آینده شاهد رونق معاملات این محصول در بورس کالا باشیم. شکرریز یکی از مهم‌ترین نیازهای شرکت‌های سیمانی را تامین مالی مناسب آنها دانست و بیان کرد: باتوجه به شرایط رکودی، بیشتر شرکت‌های سیمانی ظرفیت تولید خود را کاهش داده‌اند که همین موضوع موجب شده برخی از شرکت‌ها زیان‌ده باشند اما اکنون باتوجه به بهبود شرایط اقتصادی و همچنین چشم‌انداز مثبت به نظر می‌رسد در آینده بازار از رکود خارج شود و نخستین نیاز آنها تامین مالی خواهد بود.
وی در ادامه بیان کرد: بورس کالا از طریق ابزارهای نوین مثل گواهی سپرده کالایی و سلف‌های موازی استاندارد می‌تواند محل مناسبی برای تامین مالی شرکت‌های سیمانی قلمداد شود.
شکرریز در بخش صادرات سیمان به لزوم هم‌افزایی میان گمرک و بورس کالا اشاره کرد و گفت: برای آنکه صادرکنندگان بتوانند سیمان خود را از طریق رینگ صادراتی بورس کالا به فروش برسانند، علاوه بر صدور تاییدیه از بورس کالا باید مجوز جداگانه‌ای نیز از گمرک دریافت کنند، بنابراین در صورتی که همکاری میان این دو بخش به وجود آید، به طور قطع می‌توان به موفقیت‌های بیشتری نیز دست پیدا کرد.
شفافیت اطلاعاتی
کارشناسان نظرهای گوناگونی درباره عرضه سیمان در بورس کالا دارند.
مدیر معاملات کالایی کارگزاری نهایت‌نگر معتقد است، در سال‌های گذشته شرکت‌های سیمانی استقبال چندانی برای عرضه محصولات خود در بورس کالا نکردند و همه تولیدکنندگان محصولات خود را برای فروش در بورس کالا عرضه نکردند.
محمدمهدی رفیعی به قوانین حاکم بر شرکت‌ها برای ورود به بورس کالا اشاره کرد و گفت: تولیدکنندگانی که محصولات خود را در بورس کالا عرضه می‌کنند، باید از شفافیت اطلاعاتی برخوردار باشند؛ در برخی موارد ممکن است ارائه اطلاعات نه‌تنها برای تولیدکنندگان بلکه برای خریداران نیز خوشایند نباشد. به عبارت دیگر برخی از آنها ترجیح می‌دهند از اطلاعات نهانی استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه سیمان کالایی است که از ساخت‌وساز تاثیر زیادی می‌گیرد، بیان کرد: درواقع سیمان می‌تواند تابعی از معاملات آهن باشد، با توجه به آنکه در دو سال گذشته وضعیت معاملات آهن بسیار بد بود، تا جایی که برخی شرکت‌های آهنی نیز مجبور شدند روش فروش خود را تغییر دهند. بنابراین میزان فروش تولیدکنندگان سیمان نیز کاهش یافت.
رفیعی با اشاره به اینکه فروش سیمان به شکل سنتی متداول شده است، اظهار کرد: درحال‌حاضر مکانیزم عرضه و معاملات در بازار خارج از بورس به شکل گسترده‌ای وجود دارد و شرکت‌های سیمانی عاملان خود را می‌شناسند و آنها نیز اطلاع دارند که محصولات را در کجا عرضه کنند که تغییر این موضوع نیازمند مکانیزم‌های متفاوت، سرمایه‌گذاری، شفافیت اطلاعاتی و اطلاع‌رسانی خواهد بود و نمی‌توان انتظار داشت ورود دوباره سیمان به بورس کالا بدون برطرف شدن مشکلات گذشته موفق باشد.
وی در ادامه به بیان برخی از مشکلات موجود پرداخت و گفت: بسیاری از مصرف‌کنندگان سیمان در قالب یک شخص حقوقی سیمان را معامله نمی‌کنند- حتی افرادی که اقدام به برج‌سازی و ساختمان‌سازی به صورت انبوه می‌کنند.
از سوی دیگر معاملات نیز در قالب شخص حقیقی هم در بورس کالا تعریف نشده که اینها از مشکلات پیش‌روی عرضه سیمان در بورس کالا به شمار می‌آید.
مدیر معاملات کالایی کارگزاری نهایت‌نگر به معافیت ۱۰درصدی مالیات شرکت‌های سیمانی در بورس کالا اشاره کرد و گفت: این میزان معافیت مزیت زیادی برای تولیدکنندگان به شمار نمی‌آید تا آنها تشویق شوند محصولات خود را از این طریق در بورس کالا به فروش برسانند.
بنابراین نیاز است تسهیلات بیشتری برای این‌گونه شرکت‌ها در نظر گرفته شود. وی با اشاره به اینکه تامین مالی در بورس برای حجم‌های بسیار زیاد قابل توجیه است، بیان کرد: با توجه به اینکه هزینه تامین مالی در بورس کالا برای حجم اندک زیاد است، برخی از تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند نقدینگی مورد نیاز خود را از بانک‌ها به‌دست آورند بنابراین باید شرایط بهتری برای این گروه از تولیدکنندگان نیز از سوی بورس کالا فراهم شود.
رفیعی به لزوم فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی از طریق ابزارهای نوین بورس کالا به تولیدکنندگان پرداخت و اظهار کرد: نیاز است اطلاع‌رسانی مناسبی از نحوه تامین مالی تولیدکنندگان سیمان در بورس کالا ارائه شود تا آنها مزایای این بازار را هرچه زودتر شناسایی کنند.
سخن آخر...
بورس کالا برای تولیدکنندگان مزایای بسیاری دارد برای نمونه آنها می‌توانند با استفاده از ابزارهای مناسب مانند قراردادهای سلف، سلف موازی استاندارد و گواهی سپرده کالایی به تامین مالی بپردازند، همچنین این بورس به دلیل کشف قیمت واقعی و منصفانه نیز می‌تواند شرایط مناسبی را برای خریداران سیمان فراهم کند.
صمت